«Στὰ Νεότερα καὶ Σύγχρονα Χρόνια»
Ἐπιμέλεια – μετάφραση: Νέα Τάξη Πραγμάτων

Θεόδωρος Ὀρέστης Γ. Σκαπινάκης
Δικηγόρος καὶ Μεταπτυχιακὸς φοιτητὴς τῆς Νομικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν

Ἀντίβαρο, Ὀκτώβριος 2006

Τὸ ὁμώνυμο νέο βιβλίο τῆς ΣΤ΄ Τάξης τοῦ Δημοτικοῦ εἶναι πραγματικὰ μπροστὰ ἀπὸ τὴν ἐποχή του, ἔχει ἀποδράσει ἀπὸ ἕνα μέλλον πραγματικὰ ἐφιαλτικό. Ὑπακούει τόσο τέλεια στὰ κελεύσματα τῆς Νέας Τάξης Πραγμάτων, ἀγωνίζεται τόσο πολὺ νὰ ξεπεράσει τὶς προσδοκίες της, ὥστε εἶναι βέβαιο ὅτι θὰ κερδίσει τὸ παράσημο διακεκριμένης ὑπηρεσίας στὸν ἀγώνα τοῦ προϊόντος ἐθνικοῦ ξεψυχισμοῦ. Τὸ ἐξώφυλλο προϊδεάζει γιὰ τὸ τί ἐπακολουθεῖ: τὸ νέο βιβλίο εἶναι ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ «Ὑπουργείου Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων». τὸ «… Ἐθνικῆς …» τὸ ξέκοψαν καὶ αὐτό, γιατί προφανῶς ἀπηχοῦσε ἐθνοκεντρισμό!

Πρόκειται περὶ μίας σούμας 138 (μαζὶ τὶς εἰκόνες!) σελίδων γιὰ τὴν ἱστορία τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὸ 1453 μέχρι σήμερα, ὥστε καὶ τὸ πλέον βαριεστημένο 11 χρόνο ἑλληνόπουλο νὰ θυμᾶται μὲ ἕνα σκονάκι στὸ χέρι τοῦ τί ἔγινε μέσα σὲ 6 αἰῶνες εὐρωπαϊκῆς καὶ ἑλληνικῆς ἱστορίας, τὴν στιγμὴ ποὺ ὅλοι γνωρίζουμε τὴν ἱκανότητά του νὰ ‘ξεκοκκαλίσει’ τὸ τελευταῖο βιβλίο 500 καὶ βάλε σελίδων τοῦ Harry Potter! Εἶναι ἕνα fast food ἐγχειρίδιο ἤ, ἀκριβέστερα, μία σύνθεση ἱστορικῶν διαγραμμάτων, χρονολογίων, ἀνακριβῶν χαρτῶν καὶ παραρτημάτων μὲ ὀνόματα καὶ σημαντικὰ γεγονότα! Δηλαδὴ ἔκαναν βιβλίο αὐτὸ ποὺ συνήθως εἶναι οἱ τελευταῖες συμβουλευτικὲς σελίδες ἑνὸς βιβλίου! Μία μορφὴ ποὺ οἱ θιασῶτες τοῦ παρουσίασαν ὡς μέθοδο τοῦ «μαθαίνω νὰ μαθαίνω Ἱστορία ἀπὸ τὶς πηγές»! Τὸ βιβλίο δὲν διαβάζεται, ἀλλὰ εἶναι προορισμένο γιὰ κλεφτὲς ματιὲς στὰ βασικὰ πρόσωπα καὶ γεγονότα. Τὰ ὀνόματα, οἱ χρονολογίες καὶ τὰ τοπωνύμια εἶναι τόσο συμπυκνωμένα σὲ ἕνα χῶρο, ὥστε νομίζεις ὅτι διαβάζεις ἀμερικανικὸ ἀλμανάκ! Ὅλα εἶναι γραμμένα ἐπιγραμματικὰ καὶ τηλεγραφικά, τὰ κείμενα οὐδεμία συνέχεια ἔχουν, διότι εἶναι νοθευμένα σὲ κάθε 20 ἢ καὶ λιγότερες ἀράδες ἀπὸ συσωρευμένες παρεκβάσεις ἐν εἴδει εἰκόνων, προσωπικῶν μαρτυριῶν, περιθωριακῶν γεγονότων, λεπτομερειῶν.

Ἡ Τουρκοκρατία καταλαμβάνει ἔκταση 20 ἀράδων, κατὰ τὴν ὁποία οἱ Ἕλληνες περνοῦσαν κυριολεκτικὰ χουζούρι σύμφωνα μὲ τὴν ἀναφορὰ ἑνὸς Γάλλου πρεσβευτῆ τῆς ἐποχῆς, ὅπως περίπου γράφουν καὶ τὰ ‘ὁμότιμα’ τουρκικὰ σχολικὰ βιβλία (ἡ ἀντιστοιχία εἶναι ἐξωφρενική!). ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ προσφορὰ τῆς ἀποσιωπᾶται (προφανῶς, γιατί ἐπὶ τέλους πρέπει νὰ διαχωριστεῖ ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος!). ἡ ἔξοδος τοῦ Μεσολογγίου καὶ οἱ θρυλικὲς μάχες τῆς περιόδου ἐνταφιάζονται στὴν μετριότητα. μεταξὺ τῶν 6 κορυφαίων λογοτεχνῶν τοῦ 19ου αἵ. ἀναφέρονται ἡ Ἐλισσάβετ Μαρτινέγκου καὶ ἡ Καλλιρρόη Παρρέν, ἐνῶ ἡ ἱστορία τῆς Μαντῶ Μαυρογένους καὶ τῆς Δόμνας Βισβίζη κατέχει μεγαλύτερη ἔκταση ἀπ’ ὅ,τι ἐκείνη τοῦ Θεόδωρου Κολοκοτρώνη καὶ τοῦ Γεωργίου Καραϊσκάκη (ἐφαρμόζοντας τὴν ποσόστωση ὑπὲρ τῶν γυναικὼν καὶ στὴν Ἱστορία!). ὁ Μακεδονικὸς Ἀγώνας λάμπει διὰ τῆς ἀπουσίας τῆς ἀφήγησής του (μόνον εἰκόνες καὶ δευτερεύοντα γεγονότα!), γιὰ νὰ μείνει μετέωρο ἐρώτημα ἡ ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας (δήλ. οἱ Σκοπιανοὶ μπορεῖ νὰ ἔχουν καὶ δίκιο!). ἡ ἱστορία τοῦ αὐτοκινήτου, τοῦ ποδοσφαίρου, τῆς τηλεόρασης, τοῦ θεάτρου καὶ τοῦ ἑλληνικοῦ κινηματογράφου στὸν 20ο αἵ. κατέχουν ἔκταση διπλάσια ἀπὸ τὴν περιγραφὴ τῶν ‘ἀσήμαντων’ Βαλκανικῶν Πολέμων (20 ἀράδες πάλι!), τοῦ ‘ἀδιάφορου’ Ἔπους τοῦ 40΄ καὶ τῶν Α΄ καὶ Β΄ Παγκοσμίων Πολέμων μαζί! Ἡ δὲ λέξη ‘ἐκσυγχρονισμὸς’ σφυρηλατεῖται ἀνελέητα καμιὰ δεκαριὰ φορὲς καὶ μὲ ἔντονα στοιχεῖα μέχρις ὅτου καρφωθεῖ ὡς σωτήρια ἰδέα-αὐτοσκοπὸς τοῦ Ἔθνους στὸ μυαλὸ τῶν μαθητῶν, καὶ προκειμένου νὰ ἀναγνωριστεῖ ὡς γνήσιος ἀπόγονός του Χ. Τρικούπη καὶ τοῦ Ἔλ. Βενιζέλου τὸ ‘ἐκσυγχρονιστικὸ’ Πά.Σό.Κ. τοῦ Κ. Σημίτη!

Τὸ κεφάλαιο τῆς Μικρασιατικῆς περιπέτειας (κατὰ σύμβαση ὀνομάζεται κεφάλαιο, ἀφοῦ εἶναι μόνον 19 ἀράδες!) τελειώνει περίπου ὡς ἑξῆς: «Στὶς 27 Αὐγούστου 1922 ὁ τουρκικὸς στρατὸς μπαίνει στὴν Σμύρνη. Χιλιάδες Ἕλληνες συνωστίζονται στὸ λιμάνι προσπαθώντας νὰ μποῦν στὰ πλοῖα καὶ νὰ φύγουν γιὰ τὴν Ἑλλάδα!» Δηλαδὴ οὔτε γάτα οὔτε ζημιά! Μύτη δὲν ἄνοιξε! Σὰν τουρίστες τὸ κατακαλόκαιρο στὸν Πειραιά, ποὺ ἁπλῶς βιάζονταν νὰ φύγουν, οἱ Ἕλληνες στριμώχτηκαν στὸ λιμάνι καὶ ἀντιμετώπισαν μονάχα πρόβλημα ἐπιβίβασης στὰ συμμαχικὰ ‘κρουαζιερόπλοια’! Γιὰ τὶς σφαγὲς καὶ τὴν Ποντιακὴ Γενοκτονία οὔτε λόγος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὶς ἀναφορὲς στὰ ναζιστικὰ ἐγκλήματα τῆς Κατοχῆς: μετὰ ἀπὸ λίγες σελίδες, θεωρήθηκε προφανῶς ὅτι τὰ μυαλὰ τῶν παιδιῶν εἶναι λιγότερα εὐαίσθητα καὶ μποροῦν νὰ διαβάζουν γιὰ «κάψιμο χωριῶν» καὶ «μαζικὲς ἐκτελέσεις» ἀπὸ τοὺς Γερμανούς.

Τὸ νέο βιβλίο, λοιπόν, ὑποτίθεται ὅτι καινοτομεῖ, διότι ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸν ἐθνοκεντρισμὸ γιὰ χατίρι τῆς πολυπολιτισμικότητας καὶ μεταβαίνει σὲ μία σουρεαλιστικὴ διάσταση, ὅπου ὅλα εἶναι παραμυθένια καὶ πολιτικῶς ὀρθά. Τὸ σχολεῖο ἀλλάζει σκοπό, δὲν ἐνδιαφέρεται νὰ διαπλάσει ἐθνικὴ συνείδηση μέσα ἀπὸ τὴν παράθεση τῆς ἀλήθειας, ἀλλὰ νὰ ἐμφυσήσει ἐθνικὴ λήθη μέσα ἀπὸ τὸ στρογγύλεμα, τὴν ὑπερβολὴ καὶ τὴν ἀποσιώπηση τῶν ‘κατάλληλων’ γεγονότων, τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ πολιτικῶς ὀρθοῦ καὶ τὴν διαστρέβλωση τῆς ἱστορικῆς πραγματικότητας, ὥστε νὰ κτισθοῦν οἱ σχέσεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ μὲ τοὺς ‘πρώην καὶ νῦν ἐχθροὺς’ στὴν βάση τῆς λησμονιᾶς. «Forget and forgive», εἶναι τὸ συνθηματάκι ποὺ στριφογύριζε στὸ μυαλὸ τῶν ἐμπνευστῶν καὶ αὐτουργῶν αὐτῆς τῆς ἄνευ προηγουμένου ἀποβολῆς τῆς ἐθνικῆς αὐτεπίγνωσης! Σημαντικὰ ἱστορικὰ γεγονότα ἐξαφανίζονται χάριν τῆς τόσο πιὰ πολύτιμης ἑλληνοτουρκικῆς ‘φιλίας’ καὶ ἀνούσιες λεπτομέρειες ἀναβαθμίζονται πρὸς χάριν τῆς Ἑνωμένης Εὐρώπης καὶ τῆς διαβαλκανικῆς ὁμόνοιας.

Αὐτὴ ἡ σπορὰ ‘νέας ἐθνικῆς’ συνείδησης (ἢ ἀσυνειδησίας) ἐντάσσεται σὲ ἕνα συνολικὸ σχέδιο μαζικοῦ ἀφελληνισμοῦ μὲ ὄπλα τὰ νέα σχολικὰ βιβλία. Ἀπόδειξη τὰ πολλαπλὰ περιστατικὰ νεοταξισμοὺ στὰ βιβλία «Γλώσσας» τοῦ Δημοτικοῦ ποὺ βρίθουν ξένης (σὲ μετάφραση) βιβλιογραφίας, ξένων κειμένων καὶ ἐπανειλημμένων βιβλιογραφικῶν παραπομπῶν σὲ συγκεκριμένους μάλιστα ἐκδοτικοὺς οἴκους, οἱ ὁποῖοι εὐνοοῦνται κραγαυλέα ἀπὸ τὴν νέα τάξη ἐκπαιδευτικῶν πραγμάτων. Τρανότερο παράδειγμα ἡ γκρίζα διαφήμιση τῆς κονσόλας Sony Playstation 2 στὴν «Γλώσσα» τῆς Ἐ΄ Δημοτικοῦ (τ. Β΄, σ. 78). Ἐκεῖ τὸ παιδάκι μὲ ἄλλοθι τὴν ἐπιτυχῆ πορεία τῆς ἐθνικῆς ὁμάδας ποδοσφαίρου, μαθαίνει ἀκόμη καὶ τὶς ὁδηγίες χρήσεως τοῦ παιγνίου κονσόλας (FIFA Euro 2004) καὶ παραπέμπεται ἐπὶ πλέον σὲ σχετικὴ ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση, προκειμένου νὰ γίνει καλύτερος καταναλωτὴς καὶ νὰ ἐξοικειωθεῖ στὴν χρήση τῶν προϊόντων ὑψηλῆς τεχνολογίας.

Τὸ ‘μοντέρνας ἐμπνεύσεως’ ἐξώφυλλο ἔρχεται νὰ ὁλοκληρώσει εἰρωνικὰ τὴν εἰκόνα τῆς καταστροφῆς: γιὰ νὰ μὴν γράφουν τὰ παιδιὰ μουντζοῦρες πάνω στὸ βιβλίο, τὸ Ὑπουργεῖο μερίμνησε νὰ τὰ ἔχει ἤδη μουντζουρωμένα! Στὸ τέλος τοῦ ὀπισθοφύλλου ἀναγράφεται ἡ φράση-κλειδὶ γιὰ τὴν ἑρμηνεία τῆς καταστροφῆς: «Ἔργο συγχρηματοδοτούμενο 75% ἀπὸ τὸ Εὐρωπαϊκὸ Κοινωνικὸ Ταμεῖο καὶ 25% ἀπὸ ἐθνικοὺς πόρους». Ὁ χρηματοδότης εἶναι εὔλογο καὶ δίκαιο νὰ διεκδικεῖ, λοιπόν, μερίδιο στὰ ‘κέρδη’!
Στὰ μόνα θετικὰ καταγράφεται ἡ ποιότητα ἔκδοσης καὶ ἐκτύπωσης, γιατί, ὡς γνωστόν, ἕνα συνεπὲς καπιταλιστικὸ προϊόν της Νέας Τάξης Πραγμάτων ὀφείλει νὰ ἔχει ἄριστη ἐμφάνιση καὶ περιτύλιγμα παρὰ τὸ ὅποιο σάπιο περιεχόμενο! Εἶναι σὰν τὸ νεοταξίτικο καρπούζι τοῦ super market, ὅλοι τὸ γευθήκαμε τὰ τελευταία ‘τυποποιημένα’ καλοκαίρια: διασταυρωμένο μὲ νεροκολοκύθα, καλλιεργημένο μὲ σύγχρονες μεθόδους ἰλιγγιώδους ὑπερανάπτυξης, σὲ μία μέρα ἀπὸ τὴν κοπὴ αὐτοῦ ἔχει ἀνεξήγητα σαπίσει.
Κάπως ἔτσι σκοπεύουν νὰ καταντήσουν καὶ τὰ κεφάλια τῶν παιδιῶν μας …

Το άρθρο αυτό πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό Πολιτικά Θέματα" (τ. 1535, 18 Σεπτεμβρίου 2006, σελ. 34)

Αὐτὸ τὸ κείμενο εἶναι γραμμένο σὲ πολυτονικό. Διαβάστε τὴ μονοτονική του ἔκδοση.