Η «Τυραννια της ιστοριας» και η μεταμορφωση της σε εργαλειο ηγεμονισμου
(Αναλυση του κειμενου The Tyranny of History, Εκδοση CDRSEE, της κυριας Χριστινας Κουλουρη, καθηγητου στο Πανεπιστημιο Πελοπονησου:)
Νικος Α. Παπανικολαου, Ph.D.
Columbia University, New York
Αντίβαρο, Μάιος 2007
Α. Εισαγωγη στο προβλημα: Η αναθεωρηση της διδασκαλιας της ιστοριας ως πολιτικο εργαλειο αποδυναμωσης των κρατων
Εκτος απο αφηρημενη και δυσερμηνευτη εννοια, η παγκοσμιοποιηση ειναι και συστημα διεθνων σχεσεων που ευνοουν κρυφες η φανερες πρακτικες υπο το καλυμμα ευπεπτων ευφημισμων και επιτρεπουν στα (επι)κυριαρχα κρατη να διατηρουν την ηγεμονια τους επι των ασθενεστερων. Εκφραζεται σε πολλα και διαφορετικα επιπεδα, ιδιως ως «μαλακη ισχυς» μεσω των αυτοαποκαλουμενων μη κυβερνητικων οργανωσεων (ΜΚΟ) που δρουν κυριως υπο το προσχημα της συμφιλιωσης των υποτιθεμενων αντιπαλων- λαων (1). Στο διεθνες συστημα, ομως, οι κυριοι δρωντες ειναι τα κρατη, και οχι αφηρημενα οι λαοι, και επομενως η ισορροπια η μη ισχυος των κρατων προκαθοριζει εν πολλοις την κατασταση των διεθνων σχεσεων (2,3). Τελευταιως τα ηγεμονικα κρατη εχουν εντεινει τις προσπαθειες ελεγχου των λιγοτερο ισχυρων, ιδιαιτερα σε περιοχες που θεωρουνται «ασταθεις» οπως η χερσονησος του Αιμου (κοινως Βαλκανια) οχι μονο με πολεμικα μεσα (βομβαρδισμοι κατα της Σερβιας) αλλα και με μεσα μαλακης ισχυος οπως, π.χ. μεσω καλα παραλλαγμενων παρεμβασεων στο πολιτικο επιπεδο με χρηματοδοτησεις που, κατ ευφημισμον, προοριζονται για την «ενισχυση της δημοκρατιας» (π.χ. ορα λεπτομερειες για το Σχεδιο Αναν και τις χρηματοδοτησεις Κυπριων πιθανον και Ελλαδικων- πολιτικων στην ιστοσελιδα www.ifestos.edu.gr του καθηγητη Π. Ηφαιστου). Η παρεμβολη τωρα εντατικοποιειται και στον εκπαιδευτικο χωρο των κρατων της περιοχης μεσω χρηματοδοτησεων εκδοσεων βιβλιων «κοινης» και «ουδετερης» ιστοριας του δημοτικου απο «ιστορικους» που εχουν αναλαβει εργολαβικα τη συγγραφη αραιωσεως της «επικινδυνης ιστορικης συνειδησεως». Οπως δε διατυπωνεται προπαγανδιστικα σκοπος ειναι η «εξαλειψη των αντιπαλοτητων των λαων» και των «αρνητικων» ιδεων» που εχουν για αλληλους, που ειναι μυνημα σαφως απευθυνομενο στα φιλελευθερα αισθηματα του λαου (αλλωστε ποιος δεν θαθελε να «ηρεμησουν» οι αντιπαλοτητες;). Αν δεν κανω λαθος, οι Ελληνες (ως Ελλαδα) δεν διεκδικουν τιποτα απο κανενα. Αν μη τι αλλο, ειμαστε συνεχως σε αμυνα αφου σχεδον ολοι οι γειτονες διεκδικουν κατι απο εμας: Π.χ.οι Τουρκοι «ζωτικο χωρο» στο Αιγαιο, οι Σκοπιανοι το Μακεδονικο τμημα της ιστοριας μας κλπ.
Η στρατηγικη διαμορφωσεως εθνικης συνειδησεως με οχημα την ιστορια δεν ειναι καινουργια εννοια και πρακτικη (η δημιουργια του Σκοπιανου «μακεδονικου» κρατιδιου με τεχνητη αρχαια ιστορια ειναι κλασσικο παραδειγμα), αλλα το αντιστροφο της, τουτεστιν η στρατηγικη απισχνασεως της εθνικης συνειδησεως με προφανη μακροπροθεσμο πολιτικο στοχο την εσωτερικη αποδυναμωση και πρωιμη διαλυση κοινωνιων και κρατων και τελικα την πολιτικη τους «εξανδραποδιση» ή υποταγη (4) εφαρμοζεται τελευταια και στην Ελλαδα ολο και πιο εντονα στο επιπεδο της στοιχειωδους εκπαιδευσεως με εναρκτηριο οχημα το «νεο» βιβλιο ιστοριας για την ΣΤ ταξη του δημοτικου. Εχει προηγηθει μακροχρονια προεργασια απο ΜΚΟ οπως το CDRSEE με εδρα (και) στη Θεσσαλονικη και μεσω εκδοσεως εγχειριδιων και αρθρων γηγενων πανεπιστημιακων «ιστορικων» που χρηματοδοτουνται αφιδως απο τετοιους οργανισμους.
Τετοια περιπτωση αποτελει και η ιστορικος και καθηγητρια του πανεπιστημιου Πελοπονησου Κα Χριστινα Κουλουρη η οποια, σημειωτεον, χρηματοδοτειται σχεδον αποκλειστικα απο οργανισμους οπως το CDRSEE (Σημειωση: σταθηκε αδυνατο να βρεθουν επι της ιστοριας δημοσιευσεις της σε διεθνη περιοδικα με αναφορες στην χρηματοδοτικη πηγη, οπως ειθισται να γινεται σε δημοσιευμενα αρθρα που υφιστανται κριτικη και διορθωσεις πριν δημοσιευτουν).
Το αρθρο της με τιτλο The Tyranny of History (Η Τυραννια της Ιστοριας) ειναι χαρακτηριστικο της υπο χρηση αποδομητικης (deconstructive), αντιεπιστημονικης μεθοδολογιας και των απροκαλυπτων πολιτικων σκοπων που υπηρετει η αναθεωρημενη διδαχη της ιστοριας και η χρηση της ως πολιτικου οπλου εξουδετερωσης κρατων μεσω αποδυναμωσης της εθνικης συνειδησης των υπο κηδεμονευση λαων και των εθνικων αντανακλαστικων τους. Η στρατηγικη αυτη θεωρειται επιτυχυμενη διοτι στα δυτικα αντιπροσωπευτικα δημοκρατικα κρατη η «κοινη γνωμη», συνεπικουρουμενη και, εν μερει, καθοδηγουμενη απο τα ΜΜΕ εχει, ως ενα βαθμο, ρυθμιστικο ρολο στη διαμορφωση της πολιτικης των κυβερνησεων, και γι αυτο θεωρειται σπουδαιο στρατηγικο εργαλειο επιρροης.
Β. Συνοψιση κυριων στοιχειων στην ιστορικη αφηγηση που «χρηζουν αποδομησης»:
Συμφωνα με την Κα Κουλουρη, η -και συγκριτικη- αναλυση των βιβλιων ιστοριας των βαλκανικων χωρων,
συμπεριλαμβανομενης και της Ελλαδας, αποδεικνυει οτι (επι λεξει) το «προβλημα» ειναι η επιρροη/επιδραση (impact) του περιεχομενου και της διδασκαλιας της ιστοριας στα σχολικα βιβλια (ποιας βαθμιδας δεν λεει) στις διεθνικες συγκρουσεις (interethnic conflicts) στα Βαλκανια και αμεσως οριοθετει το πλαισιο αντιμετωπισης της. Προσοχη! Δεν μιλαει για διακρατικες συγκουσεις αλλα μαλλον για διεθνικες, εννοωντας κυριως τις αλληλοσφαγες Σερβων και Βοσνιων Μουσουλμανων στη δεκαετια του 90. Αυτο ειναι το πρωτο μεθοδολογικο σφαλμα αφου οι συγκρουσεις (οι πολεμοι γενικα) γινονται κυριως απο οργανωμενες κοινωνιες (κρατη, αυτοκρατοριες κλπ) και οχι, αφηρημενα, μεταξυ λαων αφου οι «λαοι» μονο μεσω των οργανωμενων κοινωνιων τους (των κρατων) μπορουν να δρασουν. Κατοπιν, αναιρωντας εν μερει την κυρια διαπιστωση της!, δηλωνει οτι δεν υπαρχει γραμμικη αντιστοιχια μεταξυ του περιεχομενου των ιστορικων βιβλιων και της ιστορικης (μαλλον εννοει εθνικης συνειδησης). Λεει (μεταφραζω) οτι «τα σχολικα εγχειριδια απο μονα τους (υπογραμμιση δικη μου) δεν ειναι υπευθυνα για τα εθνικα στεροτυπα και η αναθεωρηση τους δεν επαρκει για την εξαλειψη των εθνοκεντρικων και εθνικιστικων ερμηνειων του παρελθοντος». Εν τουτοις, φασκοντας ξανα, λεει «η επικρατης» ιδεολογια (εννοει του εθνοκεντρισμου, ηγουν εθνικισμου) και το περιεχομενο τους συμπιπτουν». Αυτο ειναι το κυριο ζητημα και προφανως, υποθετει οτι η αλλαγη του περιεχομενου και της διδαχης της ιστοριας θα συμβαλλει στην αμβλυνση των αντιπαλοτητων των «λαων». Εμφανως, λοιπον, οι στοχοι αναθεωρησης της ιστοριας και της διδασκαλιας της ειναι πολιτικοι και οχι επιστημονικοι. Εν συνεχεια αναφερεται εν συντομια στα εκπαιδευτικα συστηματα των κρατων (γιατι τωρα οχι των λαων που ενεχονται σε διεθνικες συγκρουσιες;), προφανως σε μια προσπαθεια συχγυσεως του αναγωστη.
Στο κυριο τμημα με τιτλο «The content: a «neutral school history (=ουδετερη σχολικη ιστορια)», προχωρει στη διασαφηνιση των στοιχειων που πρεπει να αναθεωρηθουν και αποδομηθουν, και τα οποια ειναι τα εξης:
Πρωτο στοιχειο ειναι τα «αρνητικα η και εχθρικα», οπως λεει, αλληλοαισθηματα (negative or hostile attitudes, σελ. 17) που εμπεριεχονται αλλα δεν ειναι ευθεως!! διατυπωμενα στα βιβλια. Συμφωνα με την κυρια Κουλουρη, τετοια αισθηματα αποτελουν διατυπωσεις οπως «ο Οθωμανικος ζυγος» ή η «Οθωμανικη κατοχη» που εχουν επιβληθει!! (επι λεξει, imposed!) και που πρεπει λογικο κατ αυτην συμπερασμα- να αντικατασταθουν. Συμφωνα με την κυρια Κουλουρη τα 400 χρονια σκλαβιας, εξανδραποδισμων, χαρατσιων, εκτοπισεων κλπ δεν ηταν ζυγος αλλα μαλλον ειρηνικη συμβιωση. Για να δικαιολογησει την αντιεπιστημονικη αυτη αυθαιρεσια λεει κατοπιν (μεταφραζω) «Η προσφορα της ακαδημαικης ιστοριας ποιανης αραγε;- θα μπορουσε να γονιμοποιησει (δεν λεει συγκεκριμενα τι) ιδιαιτερα οταν η ιστορικη ερευνα φερει νεες προοπτικες!! στην ερμηνεια του παρελθοντος και σχετικοποιει!! τις ιστορικες αληθειες» (υπογραμμιση δικη μου).
Δευτερο στοιχειο ειναι η εκατερωθεν ελλειψη ιστοριας των «αλλων» οπως η δυτικοευρωπαικη και η παγκοσμια ιστορια, επι λεξει «
, the counterweigh is offered by Western European and World History» απο τα βιβλια. Τα στοιχεια 1 και 2 ειναι αλληλενδετα.
Τριτο στοιχειο ειναι τα αισθηματα υπεροχης!/ κατωτερωτητας!, η εθνοκεντρικη (κατ αυτην εθνικιστικη) διηγηση που, οπως ισχυριζεται, εξυπονοει την εθνικη υπεροχη. Ειναι αποριας αξιο πως εξαγει τετοιο συμπερασμα. Η αναπτυξη οιονδηποτε αισθηματων για αλλους λαους ειναι καθαρα προσωπικη διαδικασια, αλλα εδω ομως θεωρειται πολιτικος στοχος υπο αλλαγη. Προκειται περι νεοταξικης εμπνευσεως φασιστικη προσπαθεια με ορους «πολιτικης ορθοτητας».
Τεταρτο στοιχειο ειναι «η διηγηση περι εθνικης πολιτιστικης συνεχειας!» και των επιτευγματων!! (υπογραμμιση δικη μου) στα Ελληνικα βιβλια (Σελ. 18-19). Αυτο ειναι μεγαλο αγκαθι για τους νεοταξικους κονστρουκτιβιστες (Π. Ηφαιστος) αφου η αμφισβητηση της πολιτιστικης συνεχειας, ιδιαιτερα του ελληνισμου που υπηρξε εθνος πριν καν γινει κρατος, ειναι σημαντικο για το προγραμμα λοβοτομης της εθνικης συνειδησης. Και ειναι σε συμφωνια με τη αποπειρα να τονιζονται στα νεα βιβλια οι εμφυλιοι και οι ιστορικες αποτυχιες μας αφου ετσι μπορουν δυνητικα να διαμορφωσουν πολιτες που θα αισθανονται οχι μονο κατωτεροι των «πολιτισμενων, αρα και ανωτερων» δυτικων, αλλα και ισως ωρισμενοι να αναπτυξουν αντιπαθεια, αν οχι μισος για καθε τι Ελληνικο και λαικο. Συμπεραινουμε οτι η Κα Κουλουρη θεωρει οτι οι Ελληνες μαλλον δεν εχουν να επιδειξουν επιτευγματα ως εθνος, η υπαρξη του οποιου ανμφισβητειται, και σε λιγες γραμμες, Ναζιστικα θα ελεγε κανεις, αποριπτει ιστορια 2500 ετων.
Πεμπτο στοιχειο ειναι η αμφιθυμη (ambivalent) σταση προς τη Δυση. Προφανως αυτο ειναι σχετιζεται με το αισθημα «κατωτερωτητας» απεναντι στη «Δυση» που διαπνεει «επιστημονες» σαν την Κα Κουλουρη (ορα την σημειωση του Δ. Χαριτοπουλου στη σελιδα 6 για το θεμα). Συνεχιζοντας δε, λεει «δεν χωρει αμφιβολια οτι η Δυση ειναι πολιτικο/πολιτιστικο- προτυπο καθ οτι ανωτερη- για κοινωνιες που βρισκονται σε δημοκρατικη μεταβαση». Τι ακριβως ειναι προτυπο και για ποιον κατα την κυρια Κουλουρη; Το γεγονος οτι οι «Δυτικοι» αιματοκυλισαν την ανθρωποτητα τουλαχιστον δυο φορες τον περασμενο αιωνα (αφηνω τους συνεχεις θρησκευτικους και μη πολεμους των περασμενων αιωνων που δημιουργησαν κληρικαλιστικα ζητηματα που ακομη δεν ξεπερασαν οι δυτικες κοινωνιες) ή η ιδεολογια του μετανεωτερικου μηδενισμου, που αποτελει κατοπτρο παλιοτερων ολοκληρωτισμων αλλα με νεωτερικο «προοδευτικο» μανδυα; Δεν το εξηγει. Αλλα αυτο δεν σημαινει οτι δεν περεχει και θετικα στοιχεια η «Δυση». Εν συνεχεια ακολουθει η διατυπωση του κυριου πολιτικου σκοπου της αποδομησεως/επαναγραφης της ιστοριας συνοψισμενη στη φραση « Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΞΑΝΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΥΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΕΠΑΝΑΕΡΜΗΝΕΥΕΤΑΙ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ!!».
Εκτο στοιχειο, (Σελ. 20) ειναι «η συγκριτικη αναλυση των βιβλιων (που) δειχνει οτι στηριζονται σε αμοιβαιως αλληλοαναιρουμενους εθνικους μυθους! (ολα ειναι ισα, συμφωνα με την μηδενιστικη/Μανιχαιστικη θεωρηση των ιστορικων γεγονοτων)...π.χ. ενω οι Ελληνες λενε οτι η Κωνσταντινουπολη επεσε (fall of Constantinople) οι Τουρκοι οτι κατεκτησαν την Ινστανμπουλ (conquered Instanbul)». Ουδεις διαφωνει με το οτι η φραση «η Πολη κατακτηθηκε» ειναι σωστη. Ουδεις αρνειται στους Τουρκους να εχουν τη δικη τους «διηγηση». Επομενως, η υποτιθεμενη αλληλοαναιρουμενη μυθολογια πρεπει να αντικατασταθει με «ουδετερη» αφηγηση. Με βαση τα 1500 χρονια και της ιστοριας τους στην Πολη, πως θα επρεπε να περιγραφουν οι Ελληνες την πτωση της και την υποταγη της; Με ουδετερα λογια και τι ειδους; Εδω διαπιστωνουμε την παρεισφρυση και χρηση της «πολιτικης ορθοτητας» και του ψυχολογικου καταναγκασμου ως πολιτικου εργαλειου απαξιωσεως.
Στην τελικη παραγραφο με τον χαρακτηριστικο τιτλο «Στρατηγικες αλλαγης (The strategies of change) παραθετει τις συνταγες «αλλαγων» που προφανως θα βοηθουσαν στην «αλληλοκατανοηση των λαων». Πρεπει, συμφωνα με την Κα Κουλουρη α) να αποδομηθει η αληθεια του αλλου (επι λεξει: Τhe deconstruction of historical truth can be achieved by presenting the others truth», β) να αντικατασταθει η πολιτικη και στρατιωτικη ιστορια (sic!) με ...οικονομικη, κοινωνικη και πολιτιστικη ιστορια, γ) «η πολιτιστικη ιστορια ειναι πεδιο οπου κοινες ιστορικες εμπειριες!! μπορουν να περιγραφουν και αναλυθουν..», δ) η διδασκαλια της τοπικιστικης ιστοριας μπορει να αποτελεσει εναλλακτικη μεθοδο (εδω διαπιστωνουμε αποπειρα κατατμησεως και απαξιωσεως της συνισταμενης εθνικης αφηγησεως) και ε) «Το περιεχομενο και η μεθοδοι ειναι ως ενα μεγαλο βαθμο εξαρτωμενοι απο τις γενικες εννοιες (υπογραμμισεις δικες μου) οι οποιες προκαθοριζουν τους σκοπους διδαχης της ιστοριας!!».
Γ. Ανακατασκευη/Αντιλογος:
Η Κα Κουλουρη ομιλει εσκεμμενα για διεθνικες συγκρουσεις (interethnic conflicts) και οχι για διακρατικες. Ιστορικα, η συντριπτικη πλειοψηφια των πολεμων ειναι διακρατικη και οχι διεθνικη. Ακομη και στα προ Βαιμαρης χρονια, οι πολεμοι και οι συγκρουσεις ηταν μεταξυ «κρατων», αυτοκρατοριων, και γενικα οργανωμενων κοινωνιων. Αυτα τα δυο ειναι διαφορετικα πραγματα, αλλα η σκοπιμη συγχυση των εννοιων αυτων σκοπο εχει να δικαιολογησει την αλλαγη μεθοδου και του περιεχομενου της ιστοριας με προσδιορισμενους (και μακροπροθεσμους) πολιτικους στοχους.
Η Κα Κουλουρη ταυτιζει τον εθνοκεντρισμο με τον εθνικισμο, δυο διαφορετικες εννοιες. Ο εθνικισμος ως εννοια και ως πολιτικη πρακτικη συνισταμενη ειναι χαρακτηριστικο των Ευρωπαικων κυριως κρατων αφου εκει αναπτυχθηκε. Π.χ. Ο 2ος παγκοσμιος πολεμος ηταν κλασσικη περιπτωση διακρατικης συγκρουσεως εθνικισμων. Ο Γερμανικος εθνικισμος συγρουστηκε με τους αλλους εθνικισμους (Αγγλοαμερικανικο, Σοβιετικο κλπ). Ο εθνοκεντρισμος (5) ειναι το διακριτο συστημα ιδεων και στασεων που ενας λαος εχει για τον εαυτο του και για τους αλλους και πηγαζει απο την αντιληψη της ιστορικης του ιδιαιτεροτητας, εν συγκρισει προς αλλους λαους, και δεν συνεπαγεται τον εθνικισμο, αν και μπορει να περιεχει και αρνητικα στοιχεια για τους αλλους οπως και για τον ιδιο του τον εαυτο. Π.χ. η ιδεα των Ναζι οτι οι Γερμανοι ηταν η ανωτερη Αρια- φυλη κλπ, κλπ. ειναι καθαρα εθνικιστικη αφου εκλογικευσε τις γενοκτονιες τους, ενω η ιδεα των Εβραιων οτι ειναι ο «περιουσιος λαος» δεν συνιστα κατ αναγκη «εθνικισμο» αφου η αντιληψη αυτη ειναι αυτοαναφορικη ως προς την προνομιακη σχεση του λαου αυτου με τον εξ αποκαλυψεως Θεο τους, και δεν αποτελει αξιολογικη κριση εναντιον αλλων λαων. Αλλο ενα παραδειγμα αποτελει η διακριση των Αρχαιων Αθηναιων περι βαρβαρων και μη και ηταν αρχικως καθαρα πολιτιστικη και κοινωνικη οριοθετιση του πολτικου τους συστηματος σε πολεις-κρατη- και οχι βιολογικη-ρατσιστικη διακριση, οπως την εννοουμε σημερα. Η εννοια « σημαδευε» την διαφορετικη πολιτικη οργανωση των «εθνων» που δεν ηταν πολεις-κρατη και περιελαμβανε ακομη και Ελληνικα «εθνη» οπως, π.χ. τους Ηπειρωτες και τους Μακεδονες. Ακομη και ατομα δεν ηταν υπο το απυροβλητο. Π.χ. ο Δημοσθενης αποκαλουσε βαρβαρο ακομη και τον ρητορα Αισχινη.
Πρωτο στοιχειο: Για να δικαιολογηθει η αλλαγη μεθοδου και περιεχομενου (και να μετατραπει σε πολιτικο ηγεμονικο οπλο) πρεπει να «διαπιστωθουν» αρνητικα η εχθρικα αισθηματα προς αλλους «λαους». Ομως εκφρασεις οπως «η Πολη επεσε, η η σκλαβια κρατησε 400 χρονια» δεν αποτελουν αρνητικα αισθηματα για κανενα αλλο λαο. Εδω βλεπουμε την αποπειρα καταστροφης του κοινου συναισθηματος ενος λαου (των Ελληνων εν προκειμενω) που εκφραζει τη συλλογικη του εμπειρια την οποια αρνειται η Κα Κουλουρη- εκφρασμενη κατ αυτον τον τροπο.Η ψευδολογια, οτι δηλαδη «εχουν επιβληθει» οπως λεει, ειναι αλλο ενα εργαλειο αποδομησης (πες πες κατι θα μεινει). Και φυσικα, η δηλωση περι «ιστορικης ερευνας που...θα σχετικοποιησει τις ιστορικες αληθειες» αποτελει την αιχμη του δορατος για την απονευρωση της ικανοτητας ενος λαου να εχει την δικη του αφηγηση για την ιστορια του. Ειναι καταφανες λοιπον οτι αλλαζοντας το ορο «ζυγος» με καποιο ευφημισμο προκαλειται συχγυση στα παιδια που αποσκοπει στην εμποδιση αναπτυξης της εθνικης συνειδησης, ενα καθαρα πολιτικο στοχο αφου ετσι επιβοηθειται η αποδοχη επικυριαρχιας ισχυροτερων κρατων. Συνειρμικα, απο το «ζουσαμε καλα» με τους Τουρκους περναμε ανωδυνα στο «για κατι ερημες βραχονησιδες θα πολεμησουμε;» (αφου ολοι οι λαοι ιδιοι ειμαστε), σηματοδοτωντας δορυφοροποιηση εις βαθος χρονου. «Η Κα Κουλούρη θέλει να αγνοεί ότι γιαυτόν τον λόγο, το παρελθόν είναι και παρόν και μέλλον. Συγχέει δε δύο διαφορετικά πράγματα. Ότι άλλο είναι η αλήθεια την οποίαν πρέπει οπωσδήποτε να απεικονίζει η Ιστορία και άλλο είναι η ανάγκη μιας παράλληλης και ταυτόχρονης ηθικής διδασκαλίας επί του δέοντος της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Εάν αποσβέσουμε, όπως μας διδάσκει η Κα καθηγήτρια, από την ιστορία τους πολέμους, τα ολοκαυτώματα και τις γενοκτονίες, πρέπει να είμαστε έτοιμοι και βέβαιοι ότι θα τα βρούμε και στο μέλλον. Η ιστορία αποτελεί «κτήμα ες αεί» και αυτή ακριβώς είναι η παιδευτική της αξία, δηλαδή να μαθαίνουμε από την «βρώμα» του παρελθόντος ώστε να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη και όχι να την
κρύβουμε κάτω από το χαλί. Αν αυτό το αποστερήσουμε από τους μαθητές τότε ποια η παιδευτική της αξία;;;» (7).
Δευτερο στοιχειο: Η ελλειψη στοιχειων της «ιστοριας των αλλων» ειναι τοσο ασχετη οσο και παραπλανητικη αιτιολογηση δεδομενου οτι συμφωνα με το συνταγμα το πρωταρχικο καθηκον της Ελληνικης πολιτειας ειναι να διαμορφωνει εθνικη συνειδηση που μετα επιστρεφεται ως κοινωνικο αγαθο και, αν χρειαστει, ως υπερασπιση της Ελλαδας που θα επαφιεται στον πατριωτισμο των Ελληνων. Αλλα και αυτο ειναι «στοιχειο» υπο αναιρεση για τη νεα ταξη.
Τριτο στοιχειο: Το τριτο στοιχειο, η υποτιθεμενη αισθηση υπεροχης ενος λαου και ο εθνοκεντρισμος του, φερει θρησκευτικο σχεδον βαρος. Η ιδιαιτεροτητα της εθνικης αφηγησης δεν συνεπαγεται τιποτε απ αυτα που θελει ταχα να εξαλειψει η κα Κουλουρη. Αποτελει απλα την συγκεκριμενη αντιληψη ενος λαου για την ιδιαιτεροτητα του που χαρακτηριζεται απο συλλογικη συνειδηση και το δικαιολογημενο αισθημα του ξεχωριστου. Αυτο μαλιστα βοηθαει (και) στην κατανοηση του «αλλου» και φυσικα στο σεβασμο του διαφορετικου. Η αναπτυξη τετοιων αισθηματων ειναι πολλες φορες φυσιολογικη και καθαρα προσωπικη διαδικασια. Γιατι θαπρεπε οι Αρμενιοι ή οι Εβραιοι να συμπαθουν τους Τουρκους και τους Γερμανους;
Τεταρτο στοιχειο: Οι νεοταξιτες εχουν αναγαγει την «πολιτιστικη συνεχεια» σε κοκκινο πανι. Πρεπει σωνει και καλα να την αρνηθουν αφου αποτελει, ειδικα για εμας του Ελληνες, sine qua non. Η αγνοηση πλειαδας ιστορικων ανεξαρτητως ιδεολογικων προτιμησεων- ξενων και Ελληνων (π.χ. των Winkelmann, Finley, Hammond, Ζαμπελιου, Παπαρηγοπουλου, Σβορωνου και Ασδραχα κ.α), ειναι χαρακτηριστικο του νεοταξικου ολοκληρωτισμου που διαχεει τo γραπτo αυτo. Αν ο Λαος μετατραπει σε αμορφη και αχρωμη μαζα με καταναλωτικες αναγκες μονο, ε! τοτε, ανεπαισθητως, για να παραφρασουμε τον Καβαφη, θα ειναι πιο ευκολο να δεχτει ξενη επικυριαρχια.
Πεμπτο στοιχειο: Το πεμπτο, οπου υπονοειται η ανωτερωτητα της Δυσης, δεν αξιζει καν σχολιασμου. Παραθετω μονο αποσπασμα απο κειμενο του Δ. Χαριτοπουλου (δημοσιευμενο στο ΡΕΣΑΛΤΟ το Μαρτιο του 2007) «Η πολιτισμική διαφορά και η εθνική ιδιαιτερότητα εκλαμβάνονται από το συρρικνωμένο Εγώ τους (εννοει των ξενοσπουδαγμενων νεοταξιτων) σαν μειονέκτημα. Όπως ο σπουδαγμένος σκερβελές που ντρέπεται για το τσεμπέρι της μάνας που τον σπούδασε». Και αλλου: «Σε αυτόν τον τόπο επί 2.500 χρόνια δεν σταμάτησε να γράφεται αυθύπαρκτη ποίηση, να δημιουργούνται αριστουργήματα πρωτότυπης ζωγραφικής, αρχιτεκτονικής, τραγουδιού και ανανεούμενων προσωπικών και κοινοτικών δεσμών βαθύτατης ανθρώπινης συνάφειας που πόρρω απέχουν από την ωφελιμιστική δυτική σκέψη. Ευτυχώς, οι Έλληνες \\\"αεί παίδες εισίν\\\". Τίποτα δεν κάνουμε καλά ουτε ιστορια γραφουμε ουδετερη και «αντικειμενικη», προσθετω εγω- αν δεν υπάρχει το δυτικό του αντίστοιχο. Σε καθετί γνησίως ελληνικό καραδοκεί ο κίνδυνος να γίνουμε περίγελως των ξένων. Ο καθρέφτης της ζωής μας έχουν γίνει οι Δυτικοί με τη δική τους εικόνα διαρκώς αναμετριόμαστε. Και, προκειμένου να μας \"συμμορφώσουν\\\", χρησιμοποιούν κάθε λογής τεχνάσματα και ανοητολογίες που τωρα προεκτεινεται και στην στοιχειωδη εκπαιδευση (προσθεση δικη μου). Πότε καταγγέλλουν σαν \\\"τούρκικες\\\" τις πολιτιστικές κληρονομιές μας από την εποχή του Ομήρου και πότε μας υποβιβάζουν σε ημιάγριο βαλκανικό κρατίδιο που χρήζει εξευρωπαϊσμού. Για να τελειώνουμε με αυτά τα φληναφήματα: Η μόνη προσφορά των απέναντι σεβνταλήδων στον πολιτισμένο κόσμο είναι οι τουλίπες, τις οποίες καλλιέργησαν και προστάτευσαν επειδή άρεσαν στις γυναίκες των χαρεμιών. Τίποτα άλλο. Ούτε η κουζίνα τους ούτε η μουσική τους ούτε οι χοροί τους έχουν καμία τούρκικη πρωτογένεια είναι δάνεια από τις χώρες που περιελάμβανε η Οθωμανική Αυτοκρατορία και τα καρπούνται τώρα οι κακορίζικοι γείτονες».
Εκτο στοιχειο: Οι μυθοι, που δεν περιεχουν οπωσδηποτε εχθρικα στοιχεια, δεν αλληλοαναιρουνται αφου δεν ειναι (μανιχαιστικα) αντιθετοι. Απλα ειναι διαφορετικες αφηγησεις που εκφραζουν διαφορετικη αντιληψη για τα γεγονοτα κατα τις ιστοτικες συγκρουσεις. Το παραδειγμα της (η Κωνσταντινουπολη επεσε κατα τους Ελληνες και κατακτηθηκε η Ιστανμπουλ κατα τους Τουρκους) πασχει απο ελλειψη λογικης!!, που δεν πρεπει να ξαφνιαζει αφου η λογικη τετοιων ιστορικων και των αφεντικων τους ειναι Προκρουστεια. Πρωτον διοτι δεν υπηρχε...Ιστανμπουλ για να κατακτηθει (ως ιστορικος ωφειλε να το γνωριζει) και δευτερον διοτι δεν ειναι λογικο να αναμενουμε απο τους Ελληνες ( ή απο οποιονδηποτε) να μην αναφερονται οπως θελει η Κα Κουλουρη- στα 1500 χρονια ιστοριας στην Πολη. Πριν το 1543 η «Ισταμπουλ» ηταν Κωνσταντινουπολη. Γιατι, αν οχι για πολιτικους σκοπους, πρεπει οι Ελληνες να λησμονησουν την Πολη και την ιστορια της; Αν αυτο το γεγονος (γιατι περι γεγονοτος προκειται που η κυρια Κουλουρη θελει να α(απο)ναδομησει) ενοχλει τοτε λυπουμαστε αλλα τα γεγονοτα δεν αλλαζουν, ουτε και με Προκρουστιες κλινες.
Δ. Συμπερασματα:
Το αρθρο της Κας Κουλουρη αποτελει αποπειρα καταγραφης, α) της μεθοδολογιας που με οχημα την διδασκαλια της ιστοριας-χρησιμοποιει η νεα ταξη και οι εντεταλμενοι της (ψευτοιστορικοι και αλλοι στα ΜΜΕ) για ιδεολογικη χειραγωγηση των Ελληνων, και β) αποπειρα αιτιολογισης των πολιτικων στοχων που πρεπει να επιτευχθουν μεσω αντιεπιστημονικης εξαλλαγης της διδασκαλιας της «εθνικης» των Ελληνων. Η μεθοδολογια μπορει να συνοψιστει στην φραση της «Η προσφορα της ακαδημαικης ιστοριας ποιανης αραγε;- θα μπορουσε να γονιμοποιησει (δεν λεει συγκεκριμενα τι) ιδιαιτερα οταν η ιστορικη ερευνα φερει νεες προοπτικεςστην ερμηνεια του παρελθοντος!! και σχετικοποιει!! τις ιστορικες αληθειες» ( υπογραμμισεις δικες μου). Η μηδενιστικη σχετικοποιηση που επιχειρει η Κα Κουλουρη, ειναι χειροτερη απο ωρισμενα εγκληματα των Ναζι, διοτι θα εχει μακροχρονες επιπτωσεις για την εσωτερικη συνοχη της ελληνικης κοινωνιας, και τουτο διοτι:
Πρωτον, προτεινει την εισαγωγη μιας λεγομενης «ουδετερης», δηλαδη αδιαφορης περιγραφης ανουσιων αλλα και πολλες φορες ησσονος σημασιας ξενων προς την Ελληνικη εμπειρια ιστορικων γεγονοτων (η αποκαλουμενη Δυτικη ιστορια, αφου ειναι «ανωτερη» συμφωνα με τη συλλογιστικη της) με απωτερο σκοπο την αποεθνικοποιημενη συνειδηση των μαθητων και επομενως την ευκολοτερη πολιτικη τους χειραγωγηση ως πολιτων. Δευτερον, χρησιμοποιει ως προσχημα την διαπιστωση, ταχα, «αρνητικων ιδεων» προς ετερους λαους, στην τρεχουσα αφηγηση (π.χ. τα παραδειγματα περι σκλαβιας, Τουρκοκρατιας κλπ). Τριτον, αμφισβητει το πραγματικο της εθνικης συνεχειας, ιδιως για τους Ελληνες, δεδομενου οτι αποτελει ζωτικο, και ισως το πλεον σημαντικο, στοιχειο της ταυτοτητας και της αυτοσυνειδησιας τους. Τεταρτον, Εξισωνει και ισοπεδωνει ολες τις εθνικες ιστορικες αφηγησεις (ειναι, λεει, αμοιβαιως αλληλοαναιρουμενες συμφωνα με την Μανιχαιστικη μηδενιστικη της αποψη), που ειναι κλασσικη νεοταξικη θεωρηση, και πεμπτον, επιθυμει να πολεμησει τα αισθηματα «ανωτεροτητας» στην εθνικη αφηγηση. Η υπαρξη διαφορετικων, και πολλες φορες αντιθετων, εθνικων ιστορικων αφηγησεων δεν σημαινει, οπωε ισχυριζεται, οτι ειναι Μανιχαιστικα αμοιβαιως αντιθετες και αρα λανθασμενες ου πρεπει να αντικατασταθουν απο «ουδετερη» αφηγηση.
Η σοβαρη ελλειψη λογικης συνοχης που επιτρεπει την παραγωγη αυθαιρετων συμπερασματων υπο την καλυπτρα της ιστορικης, δηθεν, προοδου, ειναι καταφανης στο κειμενο. Συγκεκριμενα πασχει απο μεθοδολογικη και εννοιολογικη συγχυση λογω χρησης, εν πολλοις φασκουσων αναλυτικων εννοιων που παραπεμπουν κατ ευθειαν στην «εισροη ανορθολογικων, εξωπολιτικων κριτηριων.. και στην ακαδημαικη ζωη» (6).
Η μεθοδος αποδομησης της ιστοριας του αλλου που επαγγελεται δεν ειναι παρα η υπο εντατικη χρηση αιχμη του δορατος της μαλακης ισχυος (6) που σκοπευει στην «αποδόμηση της εθνικής «αφήγησης» και στην αναγόρευση του ιστορικά διαμορφωμένου έθνους σε δήθεν φανταστική και ιδεολογική «κατασκευή»(!)». Ειναι ουσιαστικα ο νεοταξικος ολοκληρωτισμος που θελει να οδηγησει στην «... συνακόλουθη αναγόρευση της υπερεθνικής / μετα-εθνικής αυτοκρατορικής διακυβέρνησης και της «πολυ-πολιτισμικής» κοινωνίας (π.χ. της οθωμανικής) σε ύπατο δόγμα του Ολοκληρωτικού «Μετα-Εθνικού Προοδευτισμού». (7).
Τελος, διατυπωνει τον μειζονα πολιτικο στοχο του ολου εγχειρηματος σε δυο φρασεις-κλειδια λεγοντας α) «η ιστορια ξαναγραφεται υπο διαφορετικη προοπτικη (αρα γε τινος;) και το παρελθον επαναερμηνευεται (απο ποιον;) συμφωνα με το σχεδιασμο (ποιανων;) του μελλοντος» και β) Το περιεχομενο και η μεθοδοι ειναι ως ενα μεγαλο βαθμο εξαρτωμενοι απο τις γενικες εννοιες; (υπογραμμισεις δικες μου) οι οποιες προκαθοριζουν τους σκοπους διδαχης της ιστοριας!!».
Αναφορες/Σημειωσεις
1. Π. Ηφαιστος, στο κειμενο «Περί του \"συστήματος Σόρος. Γενική εισαγωγή.». « Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ζητήματα που θα ήθελα να αναφέρω εισαγωγικά είναι οι επιστημολογικά ανατριχιαστικές προσεγγίσεις συγγραφής \"νέας ιστορίας\" με όρους και έννοιες που εμπίπτουν πλήρως στην κατηγορία των \"κριτικών κονστρουκτιβιστικών\" ιδεολογημάτων και θεωρημάτων
,. Όπως θα υποστηρίξω πιο κάτω δεν πρόκειται για επιστημονική αλλά πολιτική δραστηριότητα που απερίφραστα στοχεύει στην κατάλυση των κρατών, πιο συγκεκριμένα στην \"αποσυναρμολόγηση\", όπως γράφουν, των κοσμοθεωριών, της ιστορικής μνήμης, των ιστορικών κοσμοεικόνων, των εθνικών ταυτοτήτων, των εθνικών μύθων και εν γένει των θεμελίων και εποικοδομημάτων του σύγχρονου έθνους-κράτους. Αναμενόμενα, το εκπαιδευτικό σύστημα και τα μέσα ενημέρωσης βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ενδιαφερόντων.
2. Π. Ήφαιστος, Ο πόλε΅ος και τα αίτιά του. Τα πολλά πρόσωπα του ηγε΅ονισ΅ού και της τρο΅οκρατίας, Εκδοσεις «Ποιοτητα», 2002.
3. J. Measrheimer, The Tragedy of Great Power Politics, 2006.
4. Η. Ηλιόπουλου, Ιστορικού-Διδάκτορος (Dr. phil) Πανεπιστημίου Μονάχου. Η Στρατηγική του Ιστορικού και Πολιτικού Αναθεωρητισμού/ Αποδόμηση Εθνομηδενισμός Νέα Τάξη Αντίβαρο, Απρίλιος 2007. http://www.antibaro.gr/society/hliopoulos_istoria.php
5. Η εννοια του εθνοκεντρισμου πρωτοδιατυπωθηκε για πρωτη φορα απο την Elena Jacobs Jaye Lau του πανεπιστημιου Yale και οριζει την ταση να θεωρει κανεις τον κοσμο κυριως απο την σκοπια της δικης του κουλτουρας. Η εν λογω συγγραφεας ισχυριζεται οτι περιεχει την εννοια της υπεροχης- με την οποια ο γραφων διαφωνει-, εν τουτοις, ομως, ακομη κι αν αυτο αληθευει δεν εξυπονοει την βιολογικη η αλλη- ανωτεροτητα οπως την ανεπτυξαν οι Ναζι (φυλετικη υπεροχη) αλλα και οι Αγγλοσαξωνες (υπεροχη του φιλελευθερισμου). Αλλο υπεροχη και αλλο ανωτεροτητα. Π.χ. πολιτισμικα οι Αρχαιοι Ελληνες ηταν ανωτεροι (το μαρτυρουν οι ιδιοι οι Ρωμαιοι) αλλα υποδεεστεροι πολιτικα ως προς τους Ρωμαιους, και γιαυτο υποταχθηκαν. Οι ανθρωπολογοι Franz Boas και Bronislaw Malinowski ισχυριζονται οτι ο επιστημων πρεπει να υπερβαινει τον εθνοκεντρισμο του (προφανως κατα την εξασκηση της επιστημης του). Αλλα η κυρια Κουλουρη δεν ξεπερναει τον (ανυπρακτο) εθνοκεντρισμο της. Μαλλον εκτελει πολιτικες διαταγες με μανδυα ιστοριας.
6. Π. Ηφαιστος, Γενικη τοποθετηση σχετικα με τα βιβλια της ιστοριας. Ο ορος Σοροι, Σορακια και Κορακια: στον ιστοχωρο www.ifestos.edu.gr . Το κειμενο του Π. Ηφαιστου περιεχει σε βαθος αναλυση του φαινομενου.
7. Δημήτριος Α. Μάος Πολιτικός Επιστήμων Αντίβαρο, Μάρτιος 2007. http://www.antibaro.gr/society/maos_istoria.php
Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο σε μονοτονικό. Διαβάστε την πολυτονική του έκδοση.
|