Αντίβαρο - Ιστοριομάχοι και ιστοριολάτρες...;

(παρά τα ωμά ψεύδη που αναφέρονται στο πιο κάτω δημοσίευμα, η Ελευθεροτυπία είναι η μοναδική έως τώρα εφημερίδα που δεν δημοσίευσε την απάντησή μας που στάλθηκε την ίδια ημέρα με το άρθρο που ακολουθεί. Οχτώ ημέρες αργότερα στείλαμε νέο μήνυμα στην Ελευθεροτυπία ρωτώντας αν τα θύματα των ωμών ψευδών τους δεν έχουν πρόσβαση στην ελευθεροτυπία μέσω της Ελευθεροτυπίας. Πήραμε μία απάντηση (μέσα σε λίγοτερο από δύο ώρες) που έλεγε ότι δήθεν τα στοιχεία μας δεν περιλαμβάνονταν στην επιστολή(!) και μας καλούσε να την ξαναστείλουμε. Εμείς την ξαναστείλαμε αμέσως, αλλά τίποτα ως τώρα, κι ας κοντεύει ένας μήνας από το αρχικό άρθρο...)

Το άρθρο της κ. Λιάτσου στην Ελευθεροτυπία 23/1/2007

ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Στ' Δημοτικού: Μαζεύουν υπογραφές με στόχο την απόσυρση

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=88603876,1172644

Ιστοριομάχοι και ιστοριολάτρες...

Της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΛΙΑΤΣΟΥ

Οι σφοδρές επιθέσεις που εξακολουθεί να δέχεται το καινούργιο βιβλίο της Ιστορίας της έκτης δημοτικού, ενδέχεται να οδηγήσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο στην κατά προτεραιότητα αξιολόγησή του και ίσως στη συμπλήρωσή του με πρόσθετο διδακτικό υλικό.

Το επίμαχο βιβλίο της Ιστορίας για τους μαθητές της Στ' τάξης του Δημοτικού

Οι αντιδράσεις για το περιεχόμενο του νέου βιβλίου της Ιστορίας «Στα νεότερα και σύγχρονα χρόνια», για το οποίο επιστημονική υπεύθυνη είναι η επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας στην Παιδαγωγική Σχολή του ΑΠΘ Μαρία Ρεπούση, ξεκίνησαν από τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο όταν αυτός διαμαρτυρήθηκε δημόσια ότι στο βιβλίο αυτό, που μπήκε στα σχολεία τον Σεπτέμβριο, αποσιωπάται ο ρόλος της Εκκλησίας στην Επανάσταση του 1821.

Επιστολές

Τη σκυτάλη πήρε ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρης, μέσα από την εφημερίδα «Αλφαένα» που εκδίδει, ενώ ανάλογου περιεχομένου επιστολές άρχισαν να καταφθάνουν σε βουλευτές με αίτημα την απόσυρση του βιβλίου. Με το ίδιο αίτημα διακινήθηκε επίσης πρόσφατα κείμενο καταγγελίας του βιβλίου από το ηλεκτρονικό περιοδικό «Αντίβαρο», με 2.500 περίπου υπογραφές και παραλήπτες τον πρωθυπουργό, την υπουργό Παιδείας, τους βουλευτές και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι και ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρ. Σαρτζετάκης.

Οι αντιδράσεις άνοιξαν έναν κύκλο αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κατηγόρους και υπερασπιστές του επίμαχου βιβλίου κι προκάλεσαν έναν ορυμαγδό δημοσιευμάτων σχετικά με το μάθημα της Ιστορίας και το πώς πρέπει να διδάσκεται, σε μια εποχή ταχύτατης ανανέωσης της γνώσης. Πρέπει, βέβαια, να τονιστεί εδώ ότι, όπως όλα τα καινούργια βιβλία που μπήκαν τον Σεπτέμβριο στα σχολεία, έτσι κι αυτό της Ιστορίας έχει υποστεί διαδικασίες αξιολόγησης κατά τη φάση της συγγραφής του, με συγκεκριμένα κριτήρια και εξωτερικούς κριτές.

«Είναι αλήθεια ότι είχαμε πολλές διαμαρτυρίες. Ως έναν βαθμό, όμως, δεν είναι πολύ θεμελιωμένες», δήλωσε στην «Ε» ο πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Δημ. Βλάχος. «Οταν κανείς διαβάζει ένα βιβλίο και μετά κάνει αξιολόγηση, κάνει ένα λάθος: στο πλαίσιο της διαθεματικότητας που εισάγουν τα καινούργια βιβλία, το μάθημα της Ιστορίας προσεγγίζεται και με μια σειρά άλλων μαθημάτων. Αρα πρέπει να δει κανείς το σύνολο του διδακτικού υλικού για να κρίνει. Ολες οι αντιδράσεις αναφέρονται στο βιβλίο του μαθητή. Υπάρχουν όμως και ένα συνοδευτικό cd και το βιβλίο του καθηγητή, τα οποία δεν γνωρίζουν».

Για το τι μέλλει γενέσθαι, ο κ. Βλάχος δηλώνει: «Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Θα αποφασίσουμε με τρόπο νηφάλιο κι όχι με βάση το ποιοι και πόσο φωνάζουν. Θα στηριχτούμε μόνο στη γνώμη των ειδικών. Μέχρι στιγμής, τέτοιες γνώμες δεν υπάρχουν».

Ας δούμε συνοπτικά ποια είναι, σύμφωνα με τους αντιδρώντες, τα αρνητικά χαρακτηριστικά του περιεχομένου του βιβλίου που το καθιστούν ακατάλληλο για διδασκαλία. Υποστηρίζουν ότι:

**Εξωραΐζεται η Οθωμανική Αυτοκρατορία με όλες τις μεθόδους απόκρυψης της ιστορικής αλήθειας, όπως την αποσιώπηση, παραποίηση, παρερμηνεία.

**Υποβαθμίζεται ο ρόλος της Εκκλησίας και στα χρόνια της δουλείας και κατά την Επανάσταση. Δεν γίνεται καμία αναφορά για τον ρόλο της στην Επανάσταση του 1821.

**Η Ελληνική Επανάσταση εξιστορείται τηλεγραφικά, άνευρα και απόμακρα. Δεν αναφέρεται πουθενά η ημερομηνία που επελέγη για την εκκίνηση και τον εορτασμό της Επανάστασης, που είναι η 25η Μαρτίου.

**Αποσιωπάται η γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών και εκμηδενίζεται η ιστορική διάσταση της Μικρασιατικής Καταστροφής.

**Ενστάσεις αναφέρονται και για τον τρόπο που παρουσιάζονται τα γεγονότα στο έπος του 1940. Η συγγραφέας αναφέρεται στο ΟΧΙ με τη φράση «η Ελλάδα μπαίνει στον πόλεμο στις 28 Οκτωβρίου 1940, όταν απαντά αρνητικά στο τελεσίγραφο του Μουσολίνι. Οι Ελληνες το 1940-41 απομακρύνουν τα ιταλικά στρατεύματα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, σημειώνοντας μεγάλες νίκες».

Οι υπερασπιστές

Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα σε αυτούς που έχουν τοποθετηθεί κατά του βιβλίου της Ιστορίας δεν συγκαταλέγονται ούτε καθηγητές Ιστορίας ούτε άλλου γνωστικού αντικειμένου πανεπιστημιακοί. Το ακριβώς αντίθετο εμφανίζεται με τους υπερασπιστές, του βιβλίου, οι οποίοι είναι όλοι διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί, οι περισσότεροι στον τομέα της Ιστορίας.

«Βιβλίο που φέρνει τομή στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας» το χαρακτηρίζει η επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας των βιβλίων της Γλώσσας στην Ε' και Στ' Δημοτικού, Αννα Ιορδανίδου.

«Αν το βιβλίο αναφερόταν στον ρόλο της Εκκλησίας στην Επανάσταση του 1821, θα έπρεπε να γράφει ότι ήταν αρνητικός», έγραψε ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασ. Κρεμμυδάς.

«Ποικιλία»

«Τα θετικά στοιχεία του βιβλίου είναι ακριβώς εκείνα για τα οποία κατηγορείται: προσφέρει μια ποικιλία πληροφοριών από διαφορετικές πηγές, που φωτίζουν τη ζωή του παρελθόντος σε όλες τις πτυχές της. Οι κατήγοροί του χρησιμοποιούν επιλεκτικά στοιχεία, αποκρύπτοντας σκόπιμα την αλήθεια και διαστρεβλώνοντας το περιεχόμενό του και τις ηθικές αξίες που καλλιεργεί», έγραψε η καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Χριστίνα Κουλούρη. «Η σύγχρονη ιστορική εκπαίδευση οφείλει να μεταδίδει δημοκρατικές αξίες και όχι να εκτρέφεται από κάθε μορφής φανατισμούς».

«Είναι η ίδια χορωδία που έψαλλε στα Ιμια, στις λαοσυνάξεις για τις ταυτότητες, εναντίον των μεταναστών και σε κάθε άλλη ευκαιρία όπου κινδυνεύει η φυλή», έγραψε ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αντ. Λιάκος.

«Το βιβλίο στοχεύει στη διαμόρφωση μαθητών-πολιτών και οι επικριτές του βιβλίου στη διαμόρφωση μαθητών-στρατιωτών», έγραψε ο ιστορικός Β. Παναγιωτόπουλος.

Ο Πολιτικός Ομιλος για τη Δημοκρατία και την Πατρίδα πραγματοποιεί σήμερα το απόγευμα ανοιχτή συζήτηση στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου, με θέμα «Εναντίον της Ιστορίας τα νέα βιβλία της Ιστορίας». Συντονίζει ο Στ. Παπαθεμελής.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

«Το μάθημα είναι Ιστορία και όχι Θρησκευτικά»

«Τα βιβλία της Ιστορίας έχουν αλλάξει σε όλον τον κόσμο. Δεν αναμασούν πλέον τα εθνικιστικά κλισέ, ενώ προσπαθούν να καλλιεργήσουν την κρίση και την ιστορική σκέψη», δήλωσε η συγγραφέας του επίμαχου βιβλίου Μαρία Ρεπούση. Στη συνέντευξή της στην «Ε» απαντά στις κατηγορίες που δέχεται το βιβλίο της Ιστορίας.

Μαρία Ρεπούση

**Κατηγορείται το βιβλίο της Ιστορίας για περιορισμένες και άνευρες αναφορές κυρίως σε ό,τι αφορά α) την Επανάσταση του 1821 και β) τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τι απαντάτε σε αυτό;

**«α) Το βιβλίο έχει δυσανάλογα μεγάλη ύλη για την Ελληνική Επανάσταση. Σε σύνολο 54 κεφαλαίων, για μια περίοδο που πρέπει να καλύψει -ευρωπαϊκές και ελληνικές- ιστορικές εξελίξεις 5 αιώνων (15ος -20ός), τα 15 κεφάλαια αφιερώνονται στην Ελληνική Επανάσταση. Αυτό αντιστοιχεί με το 30% της διδακτέας ύλης. Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε ένα αναλυτικό πρόγραμμα, πρώτον απόλυτα ελληνοκεντρικό, λες και ό,τι συμβαίνει στο ελληνικό κράτος είναι ανεξάρτητο από τις ευρύτερες βαλκανικές, ευρωπαϊκές και παγκόσμιες εξελίξεις, και, δεύτερον, ευνοϊκό για τα πολεμικά κατορθώματα κυρίως αν είναι ελληνικά και λιγότερο ευνοϊκό για άλλες όψεις του ανθρώπινου παρελθόντος.

β) Σε ό,τι αφορά τη Μικρασιατική Καταστροφή, η συγγραφική ομάδα επιλέγει μια εκτενή αναφορά και αφιερώνει δύο κεφάλαια του βιβλίου στο Μικρασιατικό ζήτημα, αναγνωρίζοντας τη σημασία του για τη διαμόρφωση της σύγχρονης Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής. Αυτό που δεν επιλέγει το βιβλίο και στη Μικρά Ασία και στην Επανάσταση του 1821 είναι να κάνει εθνική προπαγάνδα. Προτιμάει έναν όσο γίνεται νηφάλιο και αντικειμενικό τρόπο ιστόρησης των γεγονότων και προσπαθεί ταυτόχρονα να δώσει στα παιδιά ευκαιρίες να συναντήσουν την Ιστορία μέσα από αυθεντικά κείμενα του παρελθόντος».

**Επομένως γιατί δέχεται το βιβλίο τέτοια πολεμική;

* «Πιθανότατα για να κερδηθούν εντυπώσεις και να συγκεντρωθούν υπογραφές από ανθρώπους που δεν έχουν δει καν το βιβλίο ή το είδαν αποσπασματικά. Κινδυνολογούν, απομονώνουν προτάσεις, προσπαθούν να υπονομεύσουν ένα βιβλίο που αυτή τη στιγμή διδάσκεται σε όλα τα σχολεία της χώρας και να του στερήσουν τον ουσιαστικό διάλογο που κάθε διδακτικό βιβλίο δικαιούται για να γίνει καλύτερο».

**Για την άποψη της Εκκλησίας ότι ο ρόλος της υποβαθμίζεται, τι απαντάτε;

* «Είμαστε υποχρεωμένοι να βασιστούμε στην ιστορική ερευνα και στις ιστορικές πηγές. Το μάθημα είναι Ιστορία και όχι Θρησκευτικά».

**Εχετε εικόνα από τα σχολεία; Πώς υποδέχτηκαν μαθητές και δάσκαλοι το βιβλίο και τι σχόλια ή τυχόν αντιδράσεις έχουν διατυπωθεί;

* «Εχουμε εικόνα από τα σχολεία. Τα υπόλοιπα μέλη της συγγραφικής ομάδας είναι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με εικοσαετή εμπειρία στη σχολική τάξη. Υπάρχουν πολύ θετικά σχόλια κυρίως από εκπαιδευτικούς που έχουν μπει στο πνεύμα του βιβλίου, έχουν μελετήσει το αντίστοιχο βιβλίο του δασκάλου και μπορούν να κάνουν τις επιλογές που απαιτούνται. Να διαλέξουν με ποια ιστορική πηγή θα ασχοληθούν, για παράδειγμα. Σε αυτή την περίπτωση και τα παιδιά ανταποκρίνονται πλήρως, ιδιαίτερα εκείνα που δεν προσαρμόζονται εύκολα σε μια μετωπική διδασκαλία. Αντίθετα, δυσκολεύονται οι εκπαιδευτικοί που προσπαθούν να κάνουν το βιβλίο με τον παλιό τρόπο, να βάλουν τα παιδιά να μάθουν απ' έξω το κείμενο».

**Πώς πρέπει να διδάσκεται η Ιστορία σε αυτές τις ηλικίες;

* «Αυτό είναι αντικείμενο της διδακτικής της Ιστορίας. Υπάρχει αντίστοιχη επιστημονική κοινότητα, επιστημονική και κοινωνική περιέργεια, μελέτες και έρευνες που γίνονται, επιστημονικά περιοδικά, διεθνή συνέδρια και συναντήσεις που απασχολούνται με αυτά τα ζητήματα».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/01/2007

απάντηση

Κύριε Διευθυντά,

Γράφει η κ. Ολυμπία Λιάτσου (Ε, 23/1/2007) αναφερόμενη στην πρωτοβουλία του ηλεκτρονικού περιοδικού «Αντίβαρο» να συλλέξει υπογραφές για την απόσυρση του νέου βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ Δημοτικού τα εξής

«Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα σε αυτούς που έχουν τοποθετηθεί κατά του βιβλίου της Ιστορίας δεν συγκαταλέγονται ούτε καθηγητές Ιστορίας ούτε άλλου γνωστικού αντικειμένου πανεπιστημιακοί. Το ακριβώς αντίθετο εμφανίζεται με τους υπερασπιστές του βιβλίου, οι οποίοι είναι όλοι διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί».

Το πρώτο μέρος της φράσης είναι ωμό ψεύδος. Στον κατάλογο των 2600 υπογραφόντων μέχρι σήμερα, πολύ εύκολα θα ανακάλυπτε η συντάκτης σας όχι ένα ή δύο, αλλά 71 ονόματα καθηγητών Πανεπιστημίου διαφόρων αντικειμένων. Σας παραθέτω ενδεικτικά τη σχετική λίστα στο τέλος της επιστολής. Εκτός αυτών, έχουν υπογράψει άλλοι περίπου 50 ερευνητές (δηλ. κάτοχοι διδακτορικών διπλωμάτων), περίπου 200 εκπαιδευτικοί κλπ. Τα στοιχεία αυτά σας τα παραθέτω αποκλειστικά για να αφαιρεθεί κάθε ίχνος επιχειρήματος από την κ. Λιάτσου, μια που είμαι της γνώμης πως όλοι οι Έλληνες δικαιούνται να ασκούν κριτική και όχι μόνο οι καθηγητές.

Το δεύτερο μέρος της φράσης της επιχειρεί άκομψα να προσδώσει κύρος μόνο στους υπερασπιστές του βιβλίου, καθηγητές Ιστορίας, όπως η κ. Κουλούρη που γράφει «Η σύγχρονη ιστορική εκπαίδευση οφείλει να μεταδίδει δημοκρατικές αξίες και όχι να εκτρέφεται από κάθε μορφής φανατισμούς».

Δεν γνωρίζω ποια είναι η γνώμη της κ. Κουλούρη για τον φανατισμό, αλλά για μένα βασικά στοιχεία του φανατισμού είναι η αντίληψη μόνο δύο χρωμάτων (άσπρο-μαύρο, θετικό-αρνητικό) στην ανάγνωση της Ιστορίας, και το χαμηλό επίπεδο ανταλλαγής επιχειρημάτων. Έτσι, ενώ ειλικρινά δε βρίσκω δράμι φανατισμού στην επιστολή μας (που συνέταξαν και ιστορικοί, μεταξύ άλλων), αντίθετα διακρίνω τα ανωτέρω στοιχεία:

α. στην άποψη του ομότιμου καθηγητή Ιστορίας κ. Κρεμμυδά ότι «αν αναφερόταν το βιβλίο στο ρόλο της Εκκλησίας το 1821, θα έπρεπε να γράφει ότι ήταν αρνητικός», δήλωση που πρωτοέκανε η ίδια η συγγραφέας του βιβλίου κ. Ρεπούση προ μηνών

β. στη δήλωση του καθηγητή Ιστορίας κ. Λιάκου ότι οι αντιδρώντες είναι «εσμός αλευρομαγείρων και λοιπών άσχετων»(!)

γ. στη δήλωση της καθηγήτριας Ιστορίας κ. Κουλούρη ότι οι «νυκοκοιρές, κτηνοτρόφοι, πλοίαρχοι και εργάτες» δεν δικαιούνται γνώμης και ότι «δεν είναι δυνατόν να έχουν διαβάσει το βιβλίο»(!!)

Αντίθετα, εμείς με την επιστολή μας σταχυολογούμε σε πολύ ψύχραιμο τόνο ορισμένα από τα αρνητικά σημεία του βιβλίου όπως η περιφραφή της Μικρασιατικής Καταστροφής απλώς ως «συνωστισμός στο λιμάνι της Σμύρνης», η αναγωγή του Μουσταφά Κεμάλ ως «απελευθερωτή των Τούρκων» (από ποιους;), ο εξωραισμός της Τουρκοκρατίας (όπου κατά το βιβλίο μόνο ιδιώτες εισπράκτορες φόρων εκμεταλλεύονταν τους πληθυσμούς και ότι οι «κλέφτες» (με μικρό) απλώς έκαναν «επιθέσεις σε κρατικούς αξιωματούχους»(!!) και ένα σωρό άλλα ακόμα παραδείγματα. Από όσα διάβασα στον τύπο τον τελευταίο μήνα, ουδείς υπερασπιστής του βιβλίου ασχολήθηκε ουδόλως με τις επισημάνσεις και τα επιχειρήματά μας [τα οποία δεν εξαντλούνται στην επιστολή μας, αλλά περιγράφονται εξίσου και στα δεκάδες άρθρα και αναλύσεις για το βιβλίο που παραθέτουμε στο Αντίβαρο]. Ούτε βεβαίως και η συγγραφέας ή η ομάδα της απαντά ποτέ σ αυτά. Αντίθετα, η φαρέτρα όλων των υπερασπιστών του βιβλίου εξαντλείται προς απογοήτευσή μας- στην ελιτίστικη απαξίωση των υπογραφόντων. Τίποτα άλλο.

( http://www.antibaro.gr/istoria.php

Η λίστα καθηγητών που έχουν υπογράψει ως τώρα

1 Χρίστος Δ. Κατσέτος Ιατρός/Ερευνητής Καθηγητής Παιδιατρικής κ\' Παθολογοανατομίας
2 Νεοκλής Σαρρής Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Ιστορίας- Πάντειο Πανεπιστήμιο (καθ\' ύλην αρμόδιος για το βιβλίο)
3 Theodoros Horikis Lecturer and Research Associate
4 Sotirios Tsaftaris Professor
5 Κωνσταντίνος Τσακιρίδης Λέκτορας πανεπιστημίου
6 Νικόλαος Ουζούνογλου Καθηγητής ΕΜΠ
7 ΣΠΙΡΙΔΩΝ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΗΣΤΗΜΙΟΥ SOUTHERN CALIFORNIA
8 Σταύρος Π. Παπαμαρινόπουλος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
9 George Baloglou Mathematics Professor
10 Κωνσταντίνος Π. Ρωμανός Καθηγητής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αιγαίου
11 Μάριος Δ. Δικαιάκος Καθηγητής Πανεπιστημίου
12 Stathis Avramidis part time Lecturer Leeds Metropolitan University
13 Γιάννης Παπαμιχαήλ Καθηγητής Παντείου
14 Γεώργιος Χρ. Κώττης Ομ.Καθηγητής Οικον. Πανεπιστημίου Αθηνών
15 Αντωνακόπουλος Θεόδωρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Δντης ΕΘΗΠ Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών
16 E. S. Mashalidis Professor Humanities & Socials Sciences Embry-Riddle Aeronautical University
17 Μιχάλης Κ. Γκιόκας M.D.,M.Sc.,Ph.D. Καθηγητής Πανεπιστημίου τής Καλιφόρνιας, President, Demokritos Society of America
18 Ευάγγελος Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Αθηνών
19 Ιωάννης Αλκιβ. Κασκαρέλης Αναπλ.Καθηγητής Τμ.Οικον.Επ.Παν/μίου Θεσσαλίας
20 Κλεανθης Α. Νικολαϊδης Καθηγητης του Ε.Μ.Πολυτεχνειου
21 Πέτρος Κρικέλης Λέκτωρ - Μαθηματικόν Τμήμα Παν/μίου Αθηνών
22 Ευδοξία Καραμπαρδάκη-Λάβδα Καθηγήτρια Βυζαντινών Σπουδών Παν/μίου Wiesbaden
23 Δέσποινα Καραγιάννη Επίκουρος Καθηγήτρια Μάρκετινγκ Πανεπιστημίου Πατρών
24 Πρωτοπρ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Κοσμήτωρ Θεολογικής Σχολής Αθηνών
25 Ευάγγελος Θεοδωράτος Καθηγητής ΑΤΕΙ Πατρών
26 Ηλίας Κατσούφης Αναπλ. καθηγητής Τομέα Φυσικής Ε.Μ.Π.
27 Δρίτσος Στέφανος Αν. Καθηγητής Παν. Πατρών
28 Κωνσταντίνος Γ. Καρακατσάνης Ιατρός Αναπλ. Καθηγητής Α.Π.Θ
29 ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΠΕΚΑΚΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΛΕΤΣΕ ΙΤΑΛΙΑΣ
30 Ηλίας Δημήτριος του Ιωάννου Ομότιμος καθηγητής Παν/μίου Πατρών
31 Ε.Κ.Πολυχρονιάδης Καθηγητής ΑΠΘ
32 Spiridon Spiropoulos University Professor Major: Political Science
33 Γεράσιμος Α. Αθανασούλης Καθηγητής Ε.Μ.Π.
34 Γεώργιος Ι. Γούναρης Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
35 Εμμανουήλ Ροηλίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ
36 Νίνα Γκατζούλη Αντιπρόεδρος Παμμακεδονικής ΗΠΑ-Καθηγήτρια Πανεπιστημίου
37 Κώστας Κασσιός Καθηγητής ΕΜΠ
38 ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΔΟΥΛΑΚΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Τμήμα Μαθηματικών ΑΠΘ
39 Νικόλαος Β. Ντόμπρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ
40 ΣΤΑΥΡΟΣ Α. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Παν/μίου Πατρών Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών
41 Ροδανθη Κ. Κιτριδου Professor Emerita of Medicine U. of S. California Keck School of Medicine
42 Πετρος Λαλάγκας Συνταξ. Ναυπηγός Μηχανικός / Πρώην Καθηγητής Webb Institute USA
43 Vassiliki Aroniadou-Anderjaska Professor of Neuroscience
44 Συμεών Μποζαπαλίδης Καθηγητής Α.Π.Θ.
45 Νικόλας Ζάγκρης Καθηγητής Πανεπιστημίου Πανεπιστήμιο Πατρών
46 Κώστας Γ. Φούντζουλας Καθηγητής Πανεπιστημίου Η.Π.Α
47 Spourgitis Panteleimon Prof. Engineer
48 Prof Dimitrios Oreopoulos Professor of Medicine Toronto
49 George Van Heerle Πανεπιστημιακός
50 Andreas Mandelis Professor - Research Center Director
51 Chris Gianakis Regius Professor
52 Θωίδης Ιωάννης Λέκτορας ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας
53 Μανώλης Χριστοδούλου Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης
54 Nikolaos K. Gonatas M.D. Kathigitis Panepistimiou Pensylvanias University of Pennsylvania Medical Center
55 Γεωργάκης Σπύρος Ομότιμος Καθηγητής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
56 George N. Marinides (Γεωργιος Ν. Μαρινιδης) Ιατρος-νεφρολογος. Assistant Professor Medical School State University of New York at Buffalo
57 Ιωάννης Αθ. Καφρίτσας Χημικός M.Sc. - Πανεπιστημιακός Α.Π.Θ.
58 George Stamatoyannopoulos Professor of Medicine, University of Washington, Division of Medical Genetics
59 Θεόδωρος Β. Σταματόπουλος Επ.Καθηγητής Οικονομικών Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ
60 AΡΩΝΗ-ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΦΡΥΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
61 Ioannis Tsamardinos Assistant Professor University of Crete
62 Apostolos Bantekas PhD Associate Professor Economics
63 Μιχαήλ Γ. Λαγουδάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης
64 ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΔΟΥΛΑΚΗΣ Καθηγητής Πανεπιστημίου Τμήμα Μαθηματικών Α.Π.Θ.
65 Dr. Vassiliki Zotou Glossologos-eidiko epistimoniko prosopiko Panepistimio Thessalias
66 Nikolaos Kaloyeropoulos-Kaloy Didaktor Philosophias Panep. Genevis
67 ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ-ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠ/ΜΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ
68 Αθηνά Στασοπούλου Καθηγήτρια Πανεπιστημίου
69 Λεωνίδας Τζώνης Οικονομολόγος - τ. Μέλος Δ.Ε.Π. Πανεπηστημίου Durham
70 Μιχαήλ Γ. Δανίκας Αναπλ. Καθηγητής Δ.Π.Θ. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Ηλεκτρ. Μηχ. & Μηχ. Υπολογ.
71 Αθανασιος Παπαρνακης Επικουρος καθηγητης ΑΠΘ

Με τιμή,

Ανδρέας Σταλίδης