Διαρταμώντας τον όποιον επιστημονικό ιστό του βιβλίου Ιστορίας της Στ\' Δημοτικού Ελάχιστη συμβολή Κωνσταντίνος Λερούνης Αντίβαρο, Μάρτιος 2007 Αρκετό μελάνι χύθηκε σχετικά με το Βιβλίο της Στ’ Δημοτικού το οποίο και εν τέλει αποσύρθηκε (έτσι άκουσα τουλάχιστον). Όπως πάντα το ζήτημα τέθηκε σε βάση λανθασμένη: την ιδεολογία. Ελάχιστοι αναφέρθηκαν χωρίς ιδεολογική φόρτιση στα καταφανέστατα λάθη του βιβλίου που από μόνα τους θα έπρεπε να έχουν ωθήσει στην απόσυρση του εγχειριδίου. Οφείλετε να ομολογήσετε τις απίστευτες ελλείψεις που παρουσιάζει το βιβλίο αυτό. Θα αρκεστώ σε μία σύντομη εξέταση των δύο πρώτων σελίδων επισημαίνοντας μόνον τα πλέον σοβαρά λάθη, διότι εάν προέβαινα σε λεπτομερή εξέταση όλου του πονήματος θα σπαταλούσα ασκόπως τον χρόνο μου: 1. Φαίνεται ότι σύμφωνα με τους συγγραφείς οι επιστημονικές ανακαλύψεις ξεκινούν το 1580 περίπου. Αγνοείται δηλαδή η Κοπερνίκειος επανάσταση (1543), η Ανατομία του Βεζαλίου (1543) και οι ιατρικές ανακαλύψεις του Μιχαήλ Σερβέτου Περ. 1552) Οποία έπαρσις! 2. Ο χάρτης είναι ανακριβής. Στην Ισπανία υπήρχαν ακόμη αραβικά βασίλεια στα μέσα του 15ου αιώνα. Η Γρανάδα έπεσε μόλις το 1492. 3. Η γένεση των νεότερων χρόνων. Αλήθεια γεννιούνται και πεθαίνουν οι χρόνοι; Ατυχής νεολογισμός των συντακτών. 4. «Μέσα σε μια ατμόσφαιρα χαράς οι άνθρωποι δημιουργούν σπουδαία έργα ». Πρόκειται για ανιστόρητη και ανούστατη γενίκευση. Ο Μεσαίωνας ήταν μάλλον πιο χαρούμενος από την Αναγέννηση. Δεν γνώριζε την ανατομία του ανθρώπου ως τραγικού όντος. Η προοπτική της σωτηρίας ενέπνεε τις προσπάθειές του. 5. « οι νέες αυτές ιδέες {ουμανιστικές} εκφράζονται και στη θρησκεία.» Είναι τουλάχιστον ανιστόρητο να βλέπει κανείς τη Μεταρρύθμιση ως έκφραση, άκουσον άκουσον, των ουμανιστικών ιδεών. Διότι η ίδια η εικονοκλαστικότητα της Μεταρρύθμισης αντιμάχεται τον ουμανισμό, το λαμπρό και στιλπνό πνεύμα ενός Πολιτσιάνο και ενός Μποτιτσέλι. 6. Στο λήμμα σχετικά με την Μεταρρύθμιση αναφέρεται ότι αμφισβητούνται μόνο ο τρόπος λειτουργίας της καθολικής εκκλησίας και οι εξουσίες του Πάπα. Ούτε δύο λέξεις για τις θεολογικές καινοτομίες που εισάγει στο δόγμα ο Λούθηρος, αρχικά, και αργότερα ο Καλβίνος. Αυτά δηλαδή που δεν αναφέρονται είναι μακροπρόθεσμα πολύ πιο σημαντικά από αυτά που αναφέρονται. Επιπλέον δίνεται η εντύπωση ότι επρόκειτο για κίνημα που επικεντρωνόταν σε πρακτικά ζητήματα και όχι στη Θεολογική αναζήτηση. 7. «Προτεστάντες ονομάζονται οι Διαμαρτυρόμενοι Καθολικοί». Θου Κύριε φυλακη τω στόματί μου. Ένα από τα πρώτα στοιχεία που απεμπολεί η Μεταρρύθμιση είναι η Καθολικότητα. 8. Στην ίδια σειρά υπό την επικεφαλίδα Λόγιοι, στριμώχνονται ο Βησσαρίων και ο Σαίξπηρ. Κατά ποία έννοια ο Σαίξπηρ ήταν πεπαιδευμένος με την ίδια έννοια που ο Βησσαρίων ήταν τοιούτος μου διαφεύγει. Σας παραπέμπω στο μνημειώδες έργο «Τα ολίγα Λατινικά και τα ολιγώτερα Ελληνικά του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ» του T. W. Baldwin. Ακόμη πιο σοβαροί είναι οι μεθοδολογικοί ακροβατισμοί και οι καρκινοβασίες στη σύνθεση του εν λόγω έργου. 9. Περίεργη, τουλάχιστον, η απρονοησία των συγγραφέων να συμβουλευτούν κάποιο στοιχειώδες εγχειρίδιο παιδαγωγικής. Στα 11-12 χρόνια το παιδί δεν έχει ακόμη εισέλθει στο στάδιο της κριτικής σκέψης το οποίο και καθιστά την παράθεση πηγών πηγή σύγχυσης. 10. Ακατανόητη είναι επίσης η εμμανής εμμονή των γραφόντων και συμπιλητών να αναφέρονται στα έργα τέχνης ως ιστορικές μαρτυρίες. Οι όποιες μαρτυρίες παρέχουν είναι τόσο πολυεπίπεδες και περίπλοκες που δεν μπορούν να κατασταθούν κτήμα δωδεκαετών. Νομίζω σε κάθε περίπτωση ότι η επιστημονική ή μη πληρότητα του εν λόγω έργου θα έπρεπε να ήταν και η αιτία της απόσυρσής του ή τουλάχιστον μία ακόμη αιτία αφού σε δύο μόλις σελίδες εντόπισα τόσες αστοχίες. Είναι γνωστό και καταφανές ότι ο σχολιασμός των ιστορικών πηγών ‘στο πόδι’ ενέχει σημαντικούς κινδύνους. Αναφέρομαι στην κατά ντε Μπρεβ θαυμαστή τάξη που επέβαλε ο Σουλτάνος στις κατακτημένες περιοχές (βλ. σελ. 19 του εν λόγω βιβλίου). Αγνοούν άραγε οι συγγραφείς ότι οι διοριζόμενοι ως πρεσβευτές της Αγγλίας και της Γαλλίας είχαν συχνότατα εμπορικά συμφέροντα στην περιοχή και επεδίωκαν τον διορισμό τους προς εξυπηρέτησιν εμπορικών συμφερόντων είτε προσωπικών είτε τρίτων μερών, τα οποία στήριζαν οι διομολογήσεις; Υπάρχει ανάλογη σημείωση σχετικά με την ενδεχόμενη μεροληψία της ιστορικής πηγής, έστω και στο εγχειρίδιο-δεκανίκι του καθηγητή, και αν όχι (όπως και οι πληροφορίες μου αναφέρουν) είναι ή δεν είναι εγκληματικά στρεβλωτική αυτή η παράλειψη; Γενικότερα, υπάρχει σε ολόκληρο το βιλβίο έστω και η παραμικρή υποψία σχετικά με ενδεχόμενη μεροληψία των ιστορικών πηγών τις οποίες τόσο αφειδώς όσο και λανθασμένα χρησιμοποιούν οι συντάξαντες το εν λόγω πόνημα; Προσκαλώ τους όποιους ειδήμονες να απαντήσουν. Μετά τιμής, Κωνσταντίνος Λερούνης Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο σε μονοτονικό. Διαβάστε την πολυτονική του έκδοση.