Λόγος παραινετικός προς την Υπουργό Παιδείας για να αποσυρθεί το αντιπαιδαγωγικό, αναληθές και έκνομο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού Χρήστος Α. Κορκόβελος Αντίβαρο, Απρίλιος 2007   Αξιότιμη κυρία Υπουργέ   Προ διμήνου απέστειλα στην προσωπική σας ιστοσελίδα μελέτη μου, όπου τεκμηριωμένα καταδεικνύω πως το νέο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού καταστρατηγεί εκτενώς και σε καίρια σημεία τις προβλέψεις του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών (στο εξής ΑΠΣ) και  παραχαράσσει βάναυσα την αλήθεια. Δυστυχώς, δεν είναι αυτά τα μόνα του ελαττώματα: Από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα του το βιβλίο βρίθει γενικοτήτων, αφηρημένων προτάσεων, ασαφών και ακατάληπτων για τους μαθητές παραγράφων, που καθιστούν τη διδασκαλία και την εκμάθηση της νεοελληνικής Ιστορίας αδικαιολόγητα τραχιά και επώδυνη. Όλως αντίθετα απ’ ό,τι ισχυρίζονται οι υπέρμαχοί του, ουδεμία σχέση έχει αυτό με το φημολογούμενο πως, δήθεν, το εγχειρίδιο είναι ένα “βιβλίο-εργαστήριο”. Ο ισχυρισμός είναι παιδαριώδης: Ένα βιβλίο 150 σελίδων, είναι αδύνατον να συνιστά “εργαστήριο”, με οποιαδήποτε έννοια του όρου. Ας ληφθεί υπόψη ότι το συγκεκριμένο στερείται ακόμη και βιβλιογραφίας! Όσο για τους μαθητές του δημοτικού είναι αδύνατον να μετατραπούν αίφνης σε ιστορικούς ερευνητές! Δεν πρόκειται παρά για ένα εν πολλαίς αμαρτίες περιπεσόν εγχειρίδιο, η συγγραφή του οποίου βασίστηκε στη συστηματική καταστρατήγηση του ΑΠΣ. Το επιβεβαιώνει αυτό, εμμέσως πλην σαφώς, η συγγραφέας του κ. Ρεπούση. Συγκεκριμένα: α)    Στην Αυγή της 12/03/2006 υποστηρίζει ευθαρσώς ότι κατά τη συγγραφή του εγχειριδίου προσπάθησε “να διευρύνει τα ασφυκτικά ελληνοκεντρικά όρια που θέτει το αναλυτικό πρόγραμμα ιστορίας”. β)    Στο ΒΗΜΑ της 17/09/2006 επικρίνει ανοιχτά το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών επειδή – καθώς ισχυρίζεται - περιέχει «μια ύλη αποκλειστικά στραμμένη στην ελληνική ιστορία, και μάλιστα σε εκείνες τις περιόδους που διαιωνίζουν τα εθνικά στερεότυπα και τους μύθους». Ενίσταται μάλιστα διότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΑΠΣ, «50 ώρες είναι για την ελληνική ιστορία και κυρίως για τις περιόδους που συντηρούν τις εθνικιστικές αφηγήσεις». γ)    Στην Ελευθεροτυπία της 23/01/2007 καταγγέλλει ότι «έχουμε ένα αναλυτικό πρόγραμμα, πρώτον απόλυτα ελληνοκεντρικό, και, δεύτερον, ευνοϊκό για τα πολεμικά κατορθώματα κυρίως αν είναι ελληνικά και λιγότερο ευνοϊκό για άλλες όψεις του ανθρώπινου παρελθόντος».        Καθιστάμεθα μάρτυρες ενός εξωφρενικού γεγονότος: Το ΑΠΣ σπιλώνεται δημοσίως από εκείνη που πρώτη απ’ όλους όφειλε να το σεβαστεί. Παρεκκλίνοντας της αποστολής της και παρακάμπτοντας τις επιταγές του νόμου η εν λόγω κυρία επιδόθηκε σε μια εκτεταμένη προσπάθεια “διόρθώσης” και υπερφαλάγγισης του ΑΠΣ. Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένα από τα κύρια σημεία αντιδιαστολής του νέου βιβλίου προς το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών:   Εξωραϊσμός της οθωμανικής τυραννίας ü          Το ΑΠΣ ορίζει ότι οι μαθητές πρέπει να κατανοήσουν τις έννοιες σκλαβιά, τουρκοκρατία, παιδομάζωμα, εξισλαμισμός και να γνωρίσουν τις υποχρεώσεις, τους περιορισμούς, τις καταπιέσεις και τις ταπεινώσεις που υφίσταντο οι υπόδουλοι Έλληνες. Αντί αυτού η κ. Ρεπούση στο βιβλίο Ιστορίας προσφέρει στους μαθητές ελάχιστες αφηρημένες και αλληλοαναιρούμενες πληροφορίες, διδάσκοντάς τους τελικά πως «κατά την περίοδο της ξένης κυριαρχίας οι υπόδουλοι ελληνικοί πληθυσμοί διατηρούν πολλά από τα ήθη και τα έθιμα, διατηρούν δηλαδή την ταυτότητά τους. Αυτό γίνεται διότι έχουν του δικαίωμα να κρατήσουν τη θρησκεία και τη γλώσσα τους και να λειτουργούν σε κοινότητες εκλέγοντας τους άρχοντές τους» (σελ.36).Με αυτή τη διδακτέα ύλη όχι μόνο δεν γίνονται κατανοητές στους μαθητές οι προαναφερθείσες έννοιες, μα όλως αντίθετα, εξωραΐζεται η περίοδος της οθωμανικής τυραννίας. Οι έννοιες ραγιάς και παιδομάζωμα αλλοιώνονται νοηματικά, ενώ οι έννοιες σκλαβιά, καταπίεση, ταπεινώσεις απουσιάζουν από το ιστορικό πεδίο, ως να  μην σφράγιζαν την καθημερινή ζωή των Ελλήνων (σελ. 24, 25), ως να μην υπήρξαν μία από τις κύριες αιτίες της φυγής πολλών εξ αυτών στο εξωτερικό (σελ.28, 29), ως να μη συνιστούσαν τις αναγκαίες συνθήκες της ιστορικής εμφάνισης και δράσης των κλεφτών (σελ. 32, 33).   Απόρριψη από την ιστορία της Εκκλησίας και της ορθοδοξίας ü          Το ΑΠΣ θέτει ως διδακτικό στόχο οι μαθητές να εκτιμήσουν το γεγονός της επιβίωσης του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες, να γνωρίσουν την πνευματική ζωή στα χρόνια της τουρκοκρατίας καθώς και τις συνθήκες λειτουργίας των σχολείων την εποχή της σκλαβιάς. Παρά ταύτα, το νέο βιβλίο αποσιωπά ολοσχερώς το ρόλο της ορθόδοξης πίστης του λαού, το πνευματικό κι εκπαιδευτικό έργο της Εκκλησίας, καθώς και τη συμβολή αμφοτέρων στη διάσωση του ελληνισμού. Η κ. Ρεπούση δίνει μια παιδαριώδη εξήγηση για την ανεπίτρεπτη αυτή αποσιώπηση του σχολικού εγχειριδίου: «Το μάθημα είναι Ιστορία και όχι Θρησκευτικά» (Ελευθεροτυπία 23/01/2007). Εκτοπίζοντας την Εκκλησία και την ορθόδοξη πίστη από το πεδίο της ιστορίας η εν λόγω κυρία επιδεικνύει επιστημονική ανεπάρκεια κι απροκάλυπτη μισαλλοδοξία. Επιπλέον, φαίνεται να αγνοεί την αρχή της διαθεματικότητας, που, υποτίθεται, αποτέλεσε βασική αρχή για τη συγγραφή του νέου βιβλίου Ιστορίας.   Υποβάθμιση του αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας ü          Το ΑΠΣ προβλέπει ότι οι μαθητές πρέπει να γνωρίσουν τα κυριότερα συμβάντα της έναρξης και της εξάπλωσης της Επανάστασης του ’21 σε όλη την Ελλάδα, την αντίδραση των Τούρκων, τις κυριότερες μάχες καθώς και τα στρατιωτικά σχέδια του Κολοκοτρώνη, του Μάρκου Μπότσαρη και του Καραϊσκάκη. Στο νέο βιβλίο Ιστορίας, ωστόσο, παραβλέπεται σκανδαλωδώς η παραπάνω διδακτέα ύλη. Αποσιωπάται η επανάσταση στη Μακεδονία, και την Κρήτη, κι αποκρύπτονται οι τουρκικές θηριωδίες, που είχαν ως αποκορύφωμα τον απαγχονισμό του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ και άλλων κληρικών και λαϊκών στην Κωνσταντινούπολη, την Αδριανούπολη, την Κύπρο κλπ. Το βιβλίο χαρακτηρίζεται από την καταχρηστική και βιάζουσα την ιστορία διάθεση να ελαχιστοποιηθούν τα στοιχεία σύγκρουσης προς την τουρκική τυραννία, να αποηρωικοποιθεί ο αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας και να υποσταλεί η σημασία του.   Περιθωριοποίηση του Μακεδονικού Αγώνα ü          Το ΑΠΣ ορίζει ότι οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης πρέπει να γνωρίσουν τα σημαντικότερα γεγονότα του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908) και να εκτιμήσουν τη σπουδαιότητα του αγώνα αυτού για τη μετέπειτα ενσωμάτωση της Μακεδονίας στο ελληνικό κράτος. Οι συγγραφείς, όμως, φρόντισαν επιμελώς να μη συμπεριλαμβάνεται στις ενότητες του βιβλίου ο Μακεδονικός Αγώνας. Τον υποβάθμισαν, τεχνηέντως, σε σκόρπιες,  εκτός της χρονολογικής σειράς των γεγονότων ευρισκόμενες πληροφορίες, συνοδευτικές της ενότητας “Το εθνικό ζήτημα” (σελ.71-3). Εδώ επέδειξαν, μάλιστα, ιδιαίτερη εφευρετικότητα, διαστρέφοντας ριζικά τις έννοιες αλύτρωτος, προσάρτηση, εθνική ολοκλήρωση. Έτσι τακτοποίησαν κι αυτό το “εθνικιστικό” θέμα!   Αγνόηση των εξωελλαδικών κέντρων του Ελληνισμού ü          Επιταγή του ΑΠΣ είναι να γνωρίσουν οι μαθητές της ΣΤ΄ τάξης πως η Θράκη, η Μικρά Ασία και ο Πόντος υπήρξαν κέντρα ακμαίου Ελληνισμού. Παρά τη ρητή τούτη πρόβλεψη το βιβλίο δεν κάνει την παραμικρή αναφορά στα κέντρα αυτά του ελληνισμού. Φαίνεται πως, κατά τους συγγραφείς, το θέμα αυτό αναπαράγει “εθνικιστικούς μύθους” και αποφάσισαν να το λογοκρίνουν.   Αποσιώπηση της Μικρασιατικής καταστροφής ü          Παρότι το ΑΠΣ ορίζει πως κατά την έκθεση των γεγονότων του Μικρασιατικού πολέμου, οι μαθητές πρέπει να κατανοήσουν και την έννοια “εθνική συμφορά”, στο νέο βιβλίο Ιστορίας αυτή αποσιωπάται ολοσχερώς. Με έναν απαράδεκτο και αφόρητα ανιστόρητο συμψηφισμό («έκτροπα έγιναν κι από τις δυο πλευρές στη διάρκεια του Μικρασιατικού Πολέμου», βλ. Ταχυδρόμος 10/02/2007) η κ. Ρεπούση συγκαλύπτει τις θηριώδεις γενοκτονίες και τις μαζικές εκκαθαρίσεις του ακραίου τουρκικού εθνικισμού.   Αποηρωικοποίηση και υποβάθμιση του έπους του 1940 ü          Το βιβλίο προβαίνει, επίσης, σε κατάφορη υποβάθμιση και ισοπέδωση του Έπους του 1940. Πρόκειται γι’ άλλη μια αυθαιρεσία σε βάρος του ΑΠΣ. Τούτο ορίζει πως οι μαθητές στα πλαίσια της ενότητας αυτής πρέπει να “γνωρίσουν σημαντικά γεγονότα από τη συμμετοχή της Ελλάδας στο Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και να διακρίνουν τις αρετές που έδειξαν οι Έλληνες στον πόλεμο αυτό και τη συμβολή τους στην έκβασή του”. Αντί αυτού, οι συγγραφείς προσφέρουν συνειδητά στους μαθητές μια ιστορία πεζή και άχρωμη που δεν αναγνωρίζει αρετές και ανθρώπινες αξίες.   Συγκάλυψη της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο ü          Κλείνω τη σύντομη αυτή αναφορά υπογραμμίζοντας με ιδιαίτερη έμφαση πως το νέο βιβλίο ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού προκάλεσε αντιδράσεις και στη μαρτυρική Κύπρο, γιατί επιμόνως αναφέρεται σε διχοτόμηση κι όχι σε τουρκική κατοχή του νησιού. Ο Κύπριος Υπουργός Παιδείας κ. Νεοκλής Συλικιώτης έκανε στο  Ρ.Ι.Κ. (9/2/2007) την ακόλουθη δήλωση: «Πρέπει να επισπευσθεί η διαδικασία ολοκλήρωσης των αλλαγών στο βιβλίο της ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού, καθώς έχουν διαπιστωθεί κενά, ελλείψεις και διαστρεβλώσεις αναφορικά με τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου».   Γνωρίζετε κ. Υπουργέ ότι σύμφωνα με το νόμο 1566 «τα διδακτικά βιβλία για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς συγγράφονται σύμφωνα με τα αναλυτικά προγράμματα» κι όχι σύμφωνα με τις ιδεοληπτικές θεωρήσεις και τα πολιτικά προτάγματα της όποιας συγγραφικής ομάδας. Δυστυχώς το νέο βιβλίο Ιστορίας της κ. Ρεπούση εκτός του ότι καταστρατηγεί το ΑΠΣ, υποσκάπτει και αυτούς καθαυτούς τους σκοπούς που υπηρετεί η Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Θυμίζω ότι, σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου 1566 / ’85, η αποστολή της Π. Ε. συνίσταται, μεταξύ άλλων,  στο να υποβοηθεί τους μαθητές μας, ώστε αυτοί: ·              Να εμπνέονται και να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης.  ·              Να ενημερώνονται και να ασκούνται πάνω στη σωστή και ωφέλιμη χρήση των αξιών της λαϊκής μας παράδοσης. ·              Να συντελούν αποφασιστικά στην πρόοδο του κοινωνικού συνόλου και στην ανάπτυξη της πατρίδας μας. ·              Να σέβονται τις ανθρώπινες αξίες και να διαφυλάσσουν και προάγουν τον πολιτισμό. Επίσης, το άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζει πως η παιδεία έχει ως σκοπό «την ηθική, πνευματική, επαγγελματική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες». Αποτελεί ανοσιούργημα το γεγονός ότι στα σχολεία μας αυτή τη στιγμή διδάσκεται εγχειρίδιο, του οποίου η διδακτέα ύλη ενσωματώνει  απόψεις και θεωρήσεις που αναιρούν βασικές διατάξεις του Συντάγματος και της εκπαιδευτικής νομοθεσίας. Το συντελούμενο εκπαιδευτικό έγκλημα είναι βαρύτατο και ιδιαζόντως προκλητικό. Γι’ αυτό αναμέναμε από σας κ. Υπουργέ: α) Να ζητήσετε τεκμηριωμένη γνωμοδότηση για τις σοβαρές αποκλίσεις του βιβλίου από το ΑΠΣ. β) Να ανακοινώσετε την άμεση απόσυρση  του βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ΄ τάξης και να επαναφέρετε το προηγούμενο, ωσότου γραφεί νέο, επιστημονικά έγκυρο και παιδαγωγικά κατάλληλο. γ) Να διενεργήσετε διοικητική έρευνα για το όλο θέμα και να κινήσετε διαδικασίες καταλογισμού ευθυνών. δ) Να εξαγγείλετε αλλαγές δομών και προσώπων που αποδεδειγμένα εμπλέκονται στην τέλεση αυτού του εκπαιδευτικού ανοσιουργήματος. Εις μάτην αναμέναμε.  Λύδια λίθος για την απόσυρση ή μη του βιβλίου δεν είναι η όποια αξιολόγησή του από τους εκπαιδευτικούς, βάσει κριτηρίων (ποια θα είναι, άραγε, η υπόρρητη στόχευσή τους;) που θα θεσπίσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η παιδεία και η διδασκαλία της Ιστορίας δεν είναι υπόθεση μόνο των εκπαιδευτικών ή μίας ελίτ ιστορικών. Είναι υπόθεση όλου του ελληνικού λαού, και ήδη το έκνομο κι ανιστόρητο βιβλίο εγείρει αισθήματα αγανάκτησης σε μεγάλη μερίδα του. Η δήλωσή σας στη Βουλή, κ. Υπουργέ, πως θα ζητήσετε από τη συγγραφέα – την ίδια αυτή που συνειδητά επιτέλεσε το ανοσιούργημα – να επιφέρει ορισμένες μόνο βελτιώσεις, αποτελεί ανεπίτρεπτη ολιγωρία. Αυτό που εγγυάται η απόφασή σας δεν είναι παρά ένα επιφανειακό φτιασίδωμα του βιβλίου, το οποίο θα εδραιώνει το κυρίως ζητούμενο και απευκταίο: την παραχάραξη της Ιστορίας και τη χειραγώγηση της ιστορικής μνήμης και της συνείδησης του λαού μας. Ο ελληνικός λαός δεν πρόκειται να μείνει παθητικός παραδίδοντας γη και ύδωρ στην προϊούσα άλωση της παιδείας και της ιστορικής του συνείδησης. Οι περιστάσεις σάς θέτουν ενώπιον του κρίσιμου διλήμματος: είτε θα λάβετε με αποφασιστικότητα τα απαιτούμενα μέτρα προβαίνοντας στις απαραίτητες τομές, ώστε η παιδεία που παρέχουμε στα παιδιά μας να είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και τους νόμους, να προάγει τη λαϊκή κυριαρχία και να υπηρετεί τον ελληνικό λαό, σεβόμενη πλήρως την αμερόληπτη αναζήτηση της αλήθειας και τις ανθρωπιστικές αξίες, είτε θα προσφύγετε σε προσχηματικά ημίμετρα, που θα αφήνουν ελεύθερο το πεδίο να μετατραπούν τα σχολεία μας σε χώρους απαιδευσίας και αφελληνισμού. Δεν έχετε δικαίωμα να επιτρέψετε να γίνει η παιδεία μας βορά μιας κάστας (καθοδηγούμενων;) διανοουμένων, που, προβάλλοντας άλλοτε έναν ακραίο ιστορικό σχετικισμό, κι άλλοτε το φρούδο και χιμαιρικό ιδεώδες μιας θετικής επιστημονικής ιστορίας, κατά το πρότυπο των φυσικών επιστημών, πασχίζουν να αναγορευτούν σε ρυθμιστές των εκπαιδευτικών μας πραγμάτων,. Έχετε χρέος, κ. Υπουργέ να ακολουθήσετε με αποφασιστικότητα και ακέραια την αίσθηση ευθύνης που σας βαραίνει την πρώτη από τις παραπάνω δύο οδούς. Η επιλογή αυτή, επιλογή αλήθειας, πολιτικής αρετής και εθνικού αυτοσεβασμού, ανταποκρίνεται στις ζωτικές ανάγκες επιβίωσης του Ελληνισμού και στηρίζεται από τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας.   Με τιμή  Χρήστος Κορκόβελος Κερατσίνι 11/03/2007         Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο σε μονοτονικό. Διαβάστε την πολυτονική του έκδοση.