Επιστολή προς την πολιτική ηγεσία Κωνσταντίνος Σ. Δάγκλης Αντίβαρο, Μάιος 2007 Προς: Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κ. Παπούλια, Πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας Κ. Καραμανλή, Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Μ. Γιαννάκου, Υφυπουργούς Γ. Καλό, Σ. Ταλιαδούρο Κοινοποίηση: αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδαγωγικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μ. Ρεπούση, εφημερίδα \"Καθημερινή\", ηλεκτρονικό περιοδικό \"Αντίβαρο\" Λονδίνο, Παρασκευή 11 Μαΐου 2007 Κύριε Πρόεδρε, Κύριε Πρωθυπουργέ, Κυρία Υπουργέ, Κύριοι Υφυπουργοί, πληροφορήθηκα από τα μέσα ενημέρωσης πως η διαδικασία διόρθωσης του σχολικού βιβλίου Ιστορίας για την ΣΤ\' Δημοτικού, οδεύει προς το τέλος της. Επίσης, διάβασα τις σχετικές παρατηρήσεις της Ακαδημίας Αθηνών. Γνωρίζοντας ότι στα έντεκά τους χρόνια, τα ελληνόπουλα αντιλαμβάνονται -και μπορούν να αντιληφθούν- περισσότερα απ\' όσα νομίζουν οι δάσκαλοί τους, προσπερνάω τις παιδικές δικαιολογίες περί \"λαθών\" χωρίς σκοπιμότητες. Στο όνομα της Συνταγματικής επιταγής για την ενημέρωση των ελλήνων πολιτών από τους λειτουργούς του Δημοσίου, θα μου επιτρέψετε να σας υποβάλλω ορισμένες ερωτήσεις, για τις οποίες θα εκτιμούσα συγκεκριμένες απαντήσεις, εν ευθέτω χρόνω. α) Πιστεύετε πως η συγγραφική ομάδα που χρησιμοποιήθηκε, έχει συσταθεί από το καλύτερο \"υλικό\" που μπορεί να βρει η Ελληνική Πολιτεία; Σημειώνεται η ανυπαρξία γραπτών ή άγραφων νόμων που να επιβάλλουν τις -όποιες- λανθασμένες επιλογές προηγούμενων κυβερνήσεων στις επόμενες, υπεράνω του εθνικού συμφέροντος. β) Κρίνεται σκόπιμη η απουσία του \"μύθου\" του \"Κρυφού Σχολειού\", αντί της αποκατάστασης των πραγματικών γεγονότων; Ο -ανεπιθύμητος για κάποιους- εναγκαλισμός Κράτους-Εκκλησίας, δεν μπορεί να οδηγεί σε κωμικοτραγικές, σπασμωδικές κινήσεις. Το \"Κρυφό Σχολειό\", δεν αποτέλεσε γενικευμένη μορφή βασικής εκπαίδευσης σε όλο τον ελλαδικό χώρο, καθ\' όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής Κατοχής. Αντιθέτως, υπάρχει μια ποσοτική και ποιοτική διαφοροποίηση της μορφής του, την οποία οφείλει να παρουσιάσει μια σοβαρή συγγραφική προσπάθεια. Για παράδειγμα, το 1575 ο Stephen Gerlach, εφημέριος της γερμανικής πρεσβείας στην Υψηλή Πύλη, έγραφε σε επιστολή του \"πουθενά στην Ελλάδα δεν ευδοκιμεί η μελέτη\". Την ίδια περίοδο (1593), ο Πατριάρχης Ιερεμίας σε Ιερή Σύνοδο αποφάσιζε \"έκαστον επίσκοπον εν τη εαυτού παροικία φροντίδα και δαπάνην των δυναμένων ποιείν, ώστε δε κατά δύναμιν τοις εθέλουσιν διδάσκειν και τοις μαθείν προαιρουμένοις εάν των επιτηδείων χρείαν έχωσιν\". Στο άλλο άκρο, το 1914 ο Rene Puaux έγραφε πως στα σχολεία της Ηπείρου \"λειτουργούσαν κρυφά πρόσθετα μαθήματα, όπου ο νεαρός Ηπειρώτης μάθαινε για τη Μητέρα Πατρίδα, διδασκόταν τον εθνικό της ύμνο, τα ποιήματα και τους ήρωές της\". Αλλά και στο μεσοδιάστημα, υπάρχουν πλείστες όσες μαρτυρίες για την ύπαρξη \"κρυφών\" σχολείων (είτε δεχόμαστε τις μαρτυρίες και την προφορική παράδοση ως ιστορικό υλικό, είτε απορρίπτουμε καθολικά αυτή την πρακτική), καθώς και γεγονότα από τα οποία εύκολα εξάγονται συμπεράσματα (ενδεικτικά αναφέρεται η απαγόρευση της λειτουργίας της Σχολής της Σύμης, με την έκρηξη της Επανάστασης -προφανώς, δεν συνέχισε φανερά τη λειτουργία της). γ) Η νέα έκδοση του βιβλίου, θα περιλαμβάνει στοιχεία για τη Σφαγή της Χίου (1822); Αν κρίνεται σκόπιμη η παράθεση πενήντα πέντε (55) λέξεων, από μαρτυρία του 1680, για το πλήθος των φούρνων της Πόλης και τα εύγευστα προϊόντα τους, ίσως μια επίσκεψη στα οστεοφυλάκια της Μονής του Αγίου Μηνά στη Χίο και η ανάγνωση των ερευνών του K. Φραγκομίχαλου \"Οι Σφαγές της Χίου το 1822: ποιος ο ακριβής αριθμός των θυμάτων τους\" και του Christopher Long \"The Massacres of Chios\", να διαφωτίσει τη συγγραφική ομάδα, η οποία αφιέρωσε είκοσι τρεις (23) λέξεις για τα γεγονότα (συμπεριλαμβάνεται -παράταιρα- η Κάσος και τα Ψαρά). Από τις εκατόν είκοσι χιλιάδες (120.000) κατοίκων του νησιού, το ένα τρίτο χάθηκε (σκοτώθηκε ή πέθανε εξαιτίας της καταστροφής) και οι μισοί πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Φαντάζομαι, σημαντικό γεγονός για ένα σχολικό βιβλίο που φέρει το χαρακτηρισμό \"ελληνικό\". Σημειώνονται επίσης τα βιβλία των Χ.Π. Καστάνη \"The Greek exile\" (1851, προσωπική μαρτυρία), Φ. Αργέντη \"The Massacres of Chios\" (1922, συλλογή πληροφοριών, διπλωματικά αρχεία), Σ.Γ. Βίου \"Η Σφαγή της Χίου εις το στόμα του χιακού λαού\" (1922, προσωπικές μαρτυρίες -επανέκδοση 2006 με προσθήκη νέου υλικού). δ) Για ποιο λόγο δεν γίνεται αναφορά στα Σεπτεμβριανά (1955); Αν η ιστορία των αθηναϊκών καφενείων του 19ου αιώνα αξίζει μονοσέλιδης αναφοράς, τότε η απουσία των γεγονότων που αποτέλεσαν την ταφόπλακα για την ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, είναι προκλητική. Περισσότερα, μπορείτε να διαβάσετε στο πρόσφατο μνημειώδες έργο του γνωστού καθηγητή Σπύρου Βρυώνη Jr. \"The Mechanism of Catastrophe: The Turkish Pogrom of September 6-7, 1955, and the Destruction of the Greek Community in Istanbul\". Κλείνοντας, τονίζω πως βρίσκω ιδιαίτερα προσβλητική την απαξίωση των ελλήνων πολιτών, με βάση το θρήσκευμα, το επάγγελμά τους ή τις γραμματικές τους γνώσεις, από πρόσωπα που σχετίζονται -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- με την παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού προς διδασκαλία. Τίτλοι τιμής δεν αναγνωρίζονται στην Ελλάδα, ούτε επίσημα, ούτε άτυπα. Οι Έλληνες, οφείλουν να εκφράζουν τη συμφωνία ή τη διαφωνία τους για οποιοδήποτε γεγονός, συλλογικά ή ατομικά. Κανείς δεν μπορεί να χαρακτηρίζει συλλήβδην, μικρές ή μεγάλες ομάδες διαφωνούντων ως συνωμοσιολόγους, φασίστες ή θρησκόληπτους. Προσωπικά, δεν εκχωρώ το δικαίωμα στην εκμετάλλευση εθνικών θεμάτων (όπως η Παιδεία), σε ομάδες προσώπων που προκαλούν το γέλωτα και δεν ανέχομαι να θεωρείται αυτοστιγμεί \"ξεπερασμένο\", \"μύθευμα\", \"ανούσιο\" ή \"υποκινούμενο\", ο,τιδήποτε και οποιοσδήποτε ασχολείται με αυτά, στο όνομα μιας -διαρκώς μεταβαλλόμενης, όπως και τα εθνικά μας σύνορα- \"προόδου\". Με τιμή, Κωνσταντίνος Σ. Δάγκλης Αυτό το κείμενο είναι γραμμένο σε μονοτονικό. Διαβάστε την πολυτονική του έκδοση.