Ἡ περίπτωση τῆς χρήσης καὶ ἐξάρτησης τῶν παιδιῶν ἀπὸ τὰ κινητὰ τηλέφωνα. Πρωτογενὴς πρόληψη

Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας

Ἀντίβαρο, Ἀπρίλιος 2006

Αὐτὸ τὸ κείμενο εἶναι γραμμένο σὲ πολυτονικό. Διαβάστε τὴ μονοτονική του ἔκδοση.

Ἀγαπητοὶ γονεῖς, συνδημότισσες καὶ συνδημότες,

Συχνὰ ἐπανέρχεται στὸ προσκήνιο τὸ θέμα τῆς ἀσφάλειας τῶν κινητῶν τηλεφώνων καὶ ἰδιαίτερα τῆς χρήσης τους ἀπὸ τὰ παιδιά. Βρετανοὶ ἐρευνητὲς ἔχουν συμβουλεύσει ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 2005 τοὺς γονεῖς νὰ μὴν ἀφήνουν τὰ παιδιά τους νὰ χρησιμοποιοῦν τὰ κινητά, παρὰ μόνο ὅταν εἶναι μεγάλη ἀνάγκη. Ὢς βασικὴ αἰτία θεωροῦνται οἱ πιθανοὶ κίνδυνοι ποὺ ἐνέχει ἡ χρήση τῶν κινητῶν τηλεφώνων καὶ οἱ ὁποῖοι συχνὰ παραβλέπονται.

Εἶναι πιὰ δυστυχῶς τόσο πολὺ διαδεδομένη ἡ χρήση τῶν κινητῶν τηλεφώνων στὰ παιδιὰ κυρίως τῶν πόλεων γιὰ πολλοὺς λόγους, ὥστε πιὰ σὲ λίγα χρόνια θὰ θεωρηθοῦν ὦς πραγματικὰ «πειραματόζωα» γιὰ τὶς συνέπειες ἀπὸ τὴν ὑπερβολικὴ τουλάχιστον χρήση τους. Συνειδητὰ δὲν θὰ ἀναφερθῶ σὲ πραγματικὲς ἢ φανταστικὲς διευκολύνσεις ποὺ προσφέρουν.

Ἀπὸ ἔρευνες σὲ ἀναπτυγμένες χῶρες θὰ σᾶς ἀναφέρω μερικὰ στοιχεῖα: «Τὰ παιδιὰ στὸ σχολεῖο ἀποκτοῦν κινητὸ τηλέφωνο μόνα τους, μὲ χρήματα ἀπὸ τὸ χαρτζιλίκι τους, εἴτε τοὺς τὸ παρέχουν οἱ γονεῖς τους. Παρατηρεῖται τὸν τελευταῖο καιρὸ μία τάση τῶν γονιῶν νὰ ἀγοράζουν κινητὰ τηλέφωνα στὰ παιδιά τους ἀπὸ μικρὴ ἡλικία - μόλις τελειώσουν τὸ δημοτικὸ !!!- γιὰ νὰ ἔχουν ὄπως ἰσχυρίζονται ἄμεση «ἐπικοινωνία» μαζί τους.

Ἔτσι λοιπὸν τὸ 96% τῶν παιδιῶν ἔχει ἐξοικειωθεῖ στὴν ἰδέα τοῦ κινητοῦ τηλεφώνου, ἐνῶ ἀποτελεῖ τὸν πιὸ διαδεδομένο τρόπο ἐπικοινωνίας μεταξὺ τῶν ἐφήβων. Καρτοκινητὸ διαθέτει ποσοστὸ ποὺ φτάνει τὸ 62%, ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι νέοι ἔχουν σύνδεση σὲ «πακέτο» τῆς οἰκογένειας, ἐνῶ εἶναι πολὺ λιγότεροι ἐκεῖνοι ποὺ πληρώνουν μόνοι τους σύνδεση.

Στὴ Νορβηγία, ὕστερα ἀπὸ τὴν ἔρευνα, προέκυψε ὅτι τὸ 100% τῶν παιδιῶν ἡλικίας ἄνω τῶν 14 ἐτῶν εἶναι κάτοχοι κινητοῦ τηλεφώνου, ἐνῶ ἐξίσου συγκλονιστικὸ εἶναι καὶ τὸ ποσοστὸ παιδιῶν κατόχων κινητοῦ τηλεφώνου στὸ Hong - Hong ἡλικίας κάτω τῶν 13 ἐτῶν, ποὺ φτάνει τὸ 25% τοῦ συνόλου τῶν χρηστῶν κινητῶν τηλεφώνων.

Μάλιστα στὴν συγκεκριμένη ἔρευνα βρέθηκαν καὶ κάτοχοι παιδιὰ μέχρι καὶ 6 ἐτῶν. Οἱ ἐρευνητὲς γιὰ τὴν Εὐρώπη ὑπολογίζουν γιὰ τὸ 2005, ὅτι τὸ 40% τῶν νέων 15 ἔως 19 ἐτῶν θὰ εἶναι συνδρομητὲς κινητῆς τηλεφωνίας. Τὴν ἴδια ὥρα, γνωστὴ ἑταιρεία τηλεπικοινωνιῶν στὴν Ἀμερική, προγραμματίζει νὰ προωθήσει μία νέα ὑπηρεσία στὰ κινητὰ τηλέφωνα, στοχεύοντας τὸ προσεχὲς ἔτος στὴν ἀγοραστικὴ ὁμάδα τῶν νέων ποὺ ὑπολογίζεται νὰ ξοδέψει 100 δισεκατομμύρια δολάρια» (1).

Θὰ ἀναφέρω τέσσερις περιπτώσεις ἀρνητικῶν συνεπειῶν μὲ ἐλάχιστες παρατηρήσεις, ὥστε νὰ διευκολυνθεῖ ὁ διάλογος κατόπιν:

1. Ἡ παραπέρα μείωση τῶν προσωπικῶν καὶ συλλογικῶν σχέσεων τῶν παιδιῶν τῶν πόλεων.

«Τὸ κινητὸ τηλέφωνο εἶναι πράγματι ἀναπόσπαστο ἐργαλεῖο γιὰ τοὺς ἐφήβους. Τὰ μηνύματα ἀποτελοῦν ἕνα τρόπο ἔκφρασής τους, ἐνῶ τὸ κινητὸ καθορίζει, ὄπως ἰσχυρίζονται τὸ κοινωνικὸ status, σύμφωνα μὲ τὶς μελέτες.
Τὰ διαφημιστικὰ μηνύματα ποὺ προωθοῦνται, τοὺς παρακινοῦν νὰ προμηθεύονται τὰ τελευταῖα μοντέλα κινητῶν, ἀλλιῶς δὲν εἶναι ἀποδεκτοί….. Τὰ SMS ἔχουν ἀσκήσει μία βαθιὰ ἐπίδραση στὸ τρόπο ἐπικοινωνίας μεταξὺ τῶν ἐφήβων, ἐνῶ ἡ ἑπόμενη ἐπανάσταση στὰ SMS φαίνεται νὰ εἶναι τὰ ἀλληλοδραστικὰ μηνύματα (μορφὴ chat μέσω κινητοῦ τηλεφώνου) δηλαδῆ συνεχόμενη ἐπικοινωνία μηνυμάτων χωρὶς διακοπῆ.»

Στὴν ἴδια ἔρευνα ἀναφέρεται ὅτι: «ὅτι ὁ ἀριθμὸς τῶν γραπτῶν μηνυμάτων ποὺ στέλνουν τὰ παιδιὰ - νέοι μηνιαία κυμαίνεται ἀπὸ 100 μέχρι 160 μηνύματα. Ἐπειδὴ στὴ πλειοψηφία τους, τὰ παιδιὰ αὐτῶν τῶν ἡλικιῶν μέχρι 16 ἐτῶν, χρησιμοποιοῦν καρτοκινητᾶ σὲ ποσοστὸ ποὺ ξεπερνᾶ τὸ 90%, ἡ δαπάνη τοὺς ὑπολογίζεται σὲ 7 κάρτες ἀνανέωσης χρόνου ὁμιλίας τὸ μήνα ἀξίας 5 ἢ 6 € = 35 μὲ 42 € !!

Τὰ μηνύματα ἔχουν κατακλύσει τὰ τελευταῖα χρόνια τὴν Εὐρώπη καὶ τὴν Ἀσία, καὶ εἶναι πάρα πολὺ δημοφιλῆ κυρίως μεταξὺ τῶν νέων. Στὶς Ἡνωμένες Πολιτεῖες, ἡ δραστηριότητα ἦταν περιορισμένη μέχρι τὸ 2002, ὅποτε καὶ ἔγινε ἡ μεγάλη αὔξηση στὴν χρήση τῶν κινητῶν τηλεφώνων.

Οἱ νέοι ἡλικίας 10 ἔως 14 ἐτῶν ἀντιπροσωπεύουν τὸ μέλλον γιὰ τὶς κινητὲς ὑπηρεσίες. Αὐτὴ ἡ ὁμάδα θέλει τὸ κινητό τους νὰ διαθέτει τηλεόραση καὶ mp3 , νὰ παρέχει πρόσβαση στὸ Διαδίκτυο καὶ στὴν πράξη νὰ λειτουργεῖ ὦς ἕνα πλῆρες ὀπτικοαουστικὸ σύστημα (τηλεόραση, ὑπολογιστής, στερεοφωνικὸ κτλ.).

Οἱ μελωδίες καὶ τὰ mp3 στὸ κινητὸ ἀντικαθιστοῦν τὴν ἀγορὰ CD singles στὴν Μεγάλη Βρετανία.»

Στὸ σημεῖο αὐτὸ θὰ ἤθελα νὰ σημειώσω καὶ τὴ χρήση τους σὲ ἄλλα ἐπίπεδα. Ἔχει δηλαδὴ μετατραπεῖ καὶ σὲ μέσο διασκέδασης, ἀφοῦ τὰ παιδιὰ κάνουν συχνὰ ἀνταλλαγὲς ἤχων, εἰκόνων, φωτογραφιῶν, παιχνιδιῶν κ.τ.λ. Ὅλες αὐτὲς οἱ δυνατότητες ὅμως ἀπορροφοῦν χρόνο καὶ ἐνέργεια, ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ διαθέσουν σὲ δραστηριότητες πιὸ ἐποικοδομητικὲς καὶ ὠφέλιμες γιὰ αὐτά. Νὰ ἀναφέρω π.χ. τὶς πρόσωπο μὲ πρόσωπο συναντήσεις, τὶς καλλιτεχνικὲς καὶ ἀθλητικές, τὴν ἀγορὰ καὶ μελέτη βιβλίων καὶ φυσικὰ τὸ παιχνίδι.

2. Ἡ ἐξάρτηση ἀπὸ ἕνα ἀκόμη μηχάνημα, ποὺ λειτουργεῖ ὦς «ἐνδιάμεσο» στὴν «ἐπικοινωνία» τῶν παιδιῶν μεταξύ τους, ἀλλὰ καὶ μὲ τοὺς γονεῖς τους ἢ ἄλλα κοντινά τους πρόσωπα, μὲ ἐπιπτώσεις στὴν προσωπικὴ καὶ συλλογική τους συνείδηση.

Ἀπὸ τὴν ὅλο καὶ συνεχῶς αὐξημένη χρήση καὶ κατάχρηση, τὰ παιδιὰ ὁδηγοῦνται σὲ ἐξάρτηση ἀπὸ τὸ μικρό, ἀλλὰ «θαυματουργό» αὐτὸ μηχανηματάκι. Πρώτη ἐπίπτωσή του; Ἡ ἀλλοίωση τῆς ἀντίληψης, τοῦ νοήματος καὶ τῆς χρήσης τοῦ χρόνου στὴ προσωπιὴ καὶ συλλογικῆς τους ζωή. Ἐρευνητὲς ἐπισημαίνουν ὅτι:

«Οἱ νέοι πλέον ἔχουν πάψει νὰ ἀναπτύσσουν τὴν ἱκανότητα προγραμματισμοῦ τοῦ χρόνου τους. Στηρίζονται στὴν δυνατότητα ἐντοπισμοῦ τοὺς ὁποιαδήποτε στιγμὴ μέσω τοῦ κινητοῦ καὶ ἔτσι δὲν κάνουν κανένα χρονοπρογραμματισμό, ἀλλὰ οὔτε προσανατολισμό.

Ἔχουν ἀδυναμία ἐπίσης στὴν ἀξιολόγηση τοῦ χρόνου τοὺς ἐνῶ ὅταν ἀποκτήσουν κινητὸ μὲ σύνδεση ἢ ἔχουν κινητὸ μὲ σύνδεση ἀπὸ τὴν οἰκογένεια, δὲν μποροῦν νὰ ἀξιολογήσουν τὸ χρόνο χρήσης!»

Οἱ παλιὲς γενιὲς εἶχαν τὴν αἴσθηση τοῦ χρόνου μέσα ἀπὸ τὴν σχέση τους μὲ τὸ φῶς τοῦ κοινοῦ γιὰ ὅλους ἥλιου, ἀφοῦ ζοῦσαν, ἔπαιζαν ἢ ἐργάζονταν κυρίως στὴ φύση καὶ τὴ γειτονιά. Τὰ παιδιὰ τοῦ κινητοῦ ἐξαρτῶνται πιὰ ἀπὸ ἕνα ἀμέτρητο πλῆθος ἀτομικῶν μηχανημάτων. Πράγμα ποὺ τὰ διαπαιδαγωγεῖ σὲ μία τελείως ἀτομικὴ αἴσθηση καὶ χρήση τοῦ χρόνου, ἄρα καὶ τῆς ζωῆς.

Κατὰ τὴ γνώμη μου ἡ ἐξάρτηση αὐτὴ τείνει νὰ ἐξατομικεύσει σὲ ἀκραῖο ἐπίπεδο τὶς συνειδήσεις τῶν παιδιῶν-χρηστῶν, σὲ τέτοιο ἐπίπεδο, ὥστε ἡ δημιουργία διαπροσωπικῆς καὶ συλλογικῆς συνείδησης θὰ χρειάζεται πιὰ νέους καὶ ἰσχυροὺς τρόπους, ποὺ θὰ ἀχρηστεύουν τὴ διαπαιδαγώγηση τοῦ κινητοῦ.

Ἡ παραγωγὴ ἑπομένως στὶς νέες συνθῆκες τέτοιων παιδαγωγικῶν καὶ πολιτισμικῶν δυνατοτήτων εἶναι ἕνα πεδίο ἀρκετὰ ἑλκυστικὸ καὶ συναρπαστικὸ γιὰ ὅσες καὶ ὅσους ἀπὸ ἐμᾶς δὲν ἔχουμε ἀλλοιωθεῖ συνειδησιακὰ ἀνεπανόρθωτα.

3. Οἱ πιθανὲς ἐπιπτώσεις στὴν ὑγεία τους, κυρίως στὰ εὐαίσθητα ὄργανα τοῦ κορμιοῦ (ἐγκέφαλος, καρδιά, γεννητικὰ ὄργανα).

Εἶναι ἀλήθεια πὼς ὅλα τὰ μηχανήματα ποὺ λειτουργοῦν μὲ ἠλεκτρομαγνητικὰ πεδία καὶ κύματα, ἔχουν μπεῖ στὸ στόχαστρο τὰ τελευταῖα εἴκοσι χρόνια παγκόσμια. Τὰ κινητὰ τηλέφωνα ἔχουν τὴν ἰδιαιτερότητα νὰ εἶναι ταυτόχρονα δέκτες, ἀλλὰ καὶ πομποὶ τέτοιων ἀόρατων κυμάτων. Τὸ πρόβλημα ἐντοπίζεται σὲ δυὸ ἐπίπεδα.

Τὸ πρῶτο εἶναι ἡ ἀτομική του χρήση καὶ οἱ ἐπιπτώσεις στὸν ἴδιο τὸ χρήστη (ἐνεργητικὴ χρήση). Ἡ συχνὴ κοντινή του ἀπόσταση ἀπὸ τὸν ἐγκέφαλο καὶ ἡ μακρόχρονη τοποθέτησή του σὲ μέρη κοντὰ στὴν καρδιὰ ἢ στὰ γεννητικὰ ὄργανα, θεωρεῖται κατ’ ἀρχὴν ἐπισφαλής.

Τὸ δεύτερο εἶναι ἡ συλλογικὴ χρήση ἢ ἡ συλλογικὴ ἑτοιμότητα γιὰ χρήση σὲ κλειστοὺς χώρους, ὄπως π.χ. εἶναι ἡ σχολικὴ αἴθουσα. Ἔχουμε σκεφτεῖ πόσα κινητὰ εἶναι ἀνοικτὰ μέσα σὲ μία αἴθουσα διδασκαλίας ἐπὶ ὦρες, ὅταν γίνεται μάθημα; Προσωπικὰ θὰ τὸ συσχετίσω μὲ τὸ παθητικὸ κάπνισμα σὲ κλειστοὺς χώρους, ὅταν καπνίζουν πολλοὶ ταυτόχρονα. Ἡ διαφορὰ εἶναι ὅτι ὁ καπνὸς εἶναι ἄμεσα αἰσθητός, ἐνῶ οἱ ἀκτινοβολίες ἀόρατες…

Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ ἔρευνες δὲν ἔχουν ἀποδείξει ὅτι ἡ χρήση τῶν κινητῶν τηλεφώνων προκαλεῖ βλάβες, ὡστόσο, τὰ μέχρι στιγμῆς εὐρήματα ἔχουν προκαλέσει ἔντονες ἀνησυχίες.

«Ἔρευνα ποὺ διεξήχθη ἀπὸ Βρετανοὺς ἐπιστήμονες ἔδειξε ὅτι ἡ ὑπερβολικὴ χρήση κινητῶν τηλεφώνων εἶναι ἐπιβλαβὴς γιὰ τὴν ὑγεία τῶν παιδιῶν. Συγκεκριμένα, στοὺς ἐφήβους, ἐπειδὴ ὁ ἐγκέφαλός τους καὶ τὸ νευρικό τους σύστημα δὲν ἔχει πλήρως ἀναπτυχθεῖ, ὑποστηρίζεται ὅτι ὑπάρχουν κίνδυνοι γιὰ τὴν ὑγεία τοὺς ἀκριβῶς γιατί εἶναι πιὸ εὐάλωτοι ἀπὸ τοὺς ἐνήλικες.

Ἐνῶ τὰ παιδιὰ ἐπειδὴ ἔχουν μικρότερο ἐγκέφαλο, λεπτότερο κρανίο καὶ ὑψηλότερους ἱστοὺς παραγωγικότητας ἀπὸ τοὺς μεγάλους, δέχονται μεγαλύτερη ἐνέργεια ἀπὸ τὰ κινητὰ τηλέφωνα σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς ἐνήλικες.»

Μία ἄλλη (2) ἔρευνα θεωρεῖ ὅτι: «…ἐξακολουθεῖ νὰ ὑπάρχει διχογνωμία στὴν ἐπιστημονικὴ κοινότητα σχετικὰ μὲ τὸ ἂν τὰ κινητὰ εἶναι ἐπικίνδυνα. Ἔρευνες ποὺ ἔχουν πραγματοποιηθεῖ σὲ διάφορες χῶρες δείχνουν ὅτι ἡ χρήση κινητῶν αὐξάνει τοὺς κινδύνους ἐμφάνισης ὄγκων καὶ ἐπηρεασμοῦ τοῦ DNA. Τὴν ἴδια ὥρα, καθησυχαστικοὶ ἐμφανίζονται ἄλλοι ἐπιστήμονες οἱ ὁποῖοι ἐκτιμοῦν ὅτι τὰ κινητὰ τηλέφωνα εἶναι ἀσφαλῆ στὴ χρήση τους.»

Τὸ τραγικὸ εἶναι ὅτι στὸ ζήτημα αὐτὸ τὰ παιδιὰ ἔχουν τρεῖς τουλάχιστον παράγοντες «ἐναντίον» τους:

ἅ. Τὴν συλλογικὴ ἄγνοια τὴ δική τους, τῶν γονιῶν καὶ τῶν ἐκπαιδευτικῶν.

β. Τὴν ὑποταγὴ στὴν τεράστια δύναμη τόσο στὶς διαφημιστικὲς καμπάνιες τῶν ἰδιωτικῶν πιὰ ἐταιριῶν παραγωγῆς καὶ κατανάλωσης κινητῆς τηλεφωνίας, ὅσο καὶ τῆς μεγάλης κοινωνικῆς πίεσης ἀπὸ τὸ περιβάλλον ποὺ ἔχει παραδοθεῖ στὸ μηχάνημα.

γ. Τὴν ἐπίκτητη ἐξάρτηση χιλιάδων παιδιῶν, ὥστε πιὰ νὰ μὴ μπορεῖ νὰ κάνει κάτι πιὰ ἡ πρόληψη γι’ αὐτά, ἀλλὰ μόνο ἡ θεραπεία…

4. Οἱ οἰκονομικὲς ἐπιπτώσεις καὶ ἡ ἀνακατανομὴ τῶν ἀγοραστικῶν ἐνδιαφερόντων τους.

Ἤδη ἀναφέρθηκα πλαγίως σ’ αὐτὸ τὸν τομέα. Θὰ ἤθελα ἁπλὰ νὰ κάνω μερικὲς ἀκόμα ἐπισημάνσεις. Τὸ πρόβλημα ἀφορᾶ κυρίως τέσσερις κατηγορίες παιδιῶν.

Ἡ πρώτη εἶναι αὐτὰ ποὺ οἱ γονεῖς τοὺς ἔχουν μεγάλες οἰκονομικὲς δυνατότητες, ὅποτε τὸ πρόβλημά τους ἑστιάζεται στὴν ἐξάρτησή τους καὶ ἑπομένως στὴν ἀκόμη μεγαλύτερη ἀλλοίωση τῆς προσωπικῆς καὶ κοινωνικῆς τους συνείδησης.

Ἡ δεύτερη ἀφορᾶ τὰ παιδιὰ μεσαίων κοινωνικῶν στρωμάτων, ποὺ πέρα ἀπὸ τὴν ἐξάρτηση, ἔχουν διαταραχὴ μίας φυσιολογικῆς παιδαγωγικῆς χρήσης τῶν ἐξόδων τους σὲ καταλληλότερα ἀγαθὰ γιὰ τὴν ἡλικία τους.

Ἡ τρίτη ἀφορᾶ τὰ παιδιὰ ποὺ δὲν ἔχουν τὴν οἰκονομικὴ δυνατότητα γιὰ τέτοια «πολυτελῆ» καταναλωτικὴ συμπεριφορά. Αὐτὰ τὰ παιδιὰ ἔχουν ἕνα ἀκόμη λόγο γιὰ ἀντικοινωνικὴ συμπεριφορὰ καὶ ἑπομένως «πρόοδο» σὲ ἄλλες πρόσφορες ἐξαρτήσεις, ὄπως τὰ ναρκωτικὰ καὶ τὸ ντόπινκ.

Ἡ τέταρτη ἀφορᾶ τὰ παιδιὰ συνειδητοποιημένων γονιῶν, ποὺ ἀγωνίζονται σ’ αὐτὴ τὴ φάση ἐνάντια σὲ τεράστια διαφημιστικὰ συμφέροντα καὶ ἐνάντια καταναλωτικὲς συνήθειες τῆς πλειοψηφίας τῶν παιδιῶν, ποὺ ἔχουν ἀνάγκη τεράστιας παιδαγωγικῆς καὶ κοινωνικῆς στήριξης, ὥστε νὰ μὴν ἐμφανίσουν «στερητικὰ σύνδρομα». Μὲ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι ἡ «ἐσχάτη πλάνη, χείρων της πρώτης»

Ἀπὸ τὴν μικρὴ αὐτὴ ἀνάλυση, γίνεται ὁρατὴ ἡ ἀνάγκη τῆς πρωτογενοῦς πρόληψης, δηλαδῆ μίας συλλογικῆς προσπάθειας σὲ πολλὰ ἐπίπεδα, μὲ στόχο τόσο τὴν ἀποφυγὴ αὐτῆς τῆς κατάχρησης καὶ ἐξάρτησης τῶν παιδιῶν τοῦ στενοῦ μας περιβάλλοντος, ὅσο καὶ τὴν μείωση τῶν πιθανοτήτων γιὰ τὰ παιδιὰ τῆς διπλανῆς, ἀλλὰ καὶ κάθε πόρτας.

Ὁ Σύλλογός μας μὲ τὶς μικρές του δυνάμεις συνεχίζει, μὲ διάφορες διακυμάνσεις, τὴ μικρή του προσφορὰ γιὰ τὴν πρωτογενῆ πρόληψη. Εἴμαστε ἐθελοντὲς καὶ κυρίως μὲ ἐθελοντὲς συνεργαζόμαστε, σὲ ἐθελοντὲς ἀπευθυνόμαστε καὶ ἐθελοντὲς προσκαλοῦμε γιὰ τὴν σὲ βάθος καὶ πλάτος ἀνάπτυξη αὐτῆς τῆς πρόληψης.

Νὰ σᾶς εὐχαριστήσω γιὰ τὴν προσοχή σας καὶ νὰ σᾶς κλέσω νὰ συζητήσουμε πάνω στὰ ζητήματα ποὺ ἀνοίχτηκαν.


ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
(1).http://www.saferinternet.gr/Default.aspx?PageContentID=48&tabid=43  
(2).http://www.physics4u.gr/news/2005/scnews1769.html  


Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας,
ἀντιπρόεδρος τοῦ ΣΠΕΚΕΟ - «Παλμὸς Ζωῆς» (Συλλόγου Πρόληψης Ἐνημέρωσης Κατὰ Ἐξαρτησιογόνων Οὐσιῶν) περιοχῆς Δήμου Μεσσάτιδος Ἀχαΐας.

Ἡ ἐκδήλωση ἔγινε στὸ «πνευματικὸ κέντρο» Σαραβαλίου, τὴν Κυριακὴ 09-04-2006, σὲ ἐκδήλωση μὲ συνεργασία τοῦ Συλλόγου Γονέων καὶ Κηδεμόνων τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου Σαραβαλίου, μὲ θέμα: «Τηλεόραση καὶ κινητὸ τηλέφωνο στὰ παιδιά: