Δημοσιογραφία στην κοινωνία της “αρπαχτής”

Βετεράνος μιας ευδόκιμης δημοσιογραφίας ο Χρ. Πασαλάρης ένιωσε την ανάγκη (“επειδή η υπόθεση των εκβιασμών πάει πιθανότατα για "κουκούλωμα" καθ' ότι επικινδύνως ενοχλητική για πολλούς”) να προτείνει (“Ελεύθερος Τύπος” 22/1/03) “επτά επείγοντα μέτρα εξυγίανσης του βαρύτατα άρρωστου συναφιού μας -για να σωθεί ο Τύπος μας από τους εκβιαστές και τους χρυσοκάνθαρους”. Κάθε δημοσιογράφος, που προσωπικά δεν έχει λόγους να ντρέπεται για τη δουλειά του, θα τα προσυπέγραφε προσθέτοντας κι άλλα. Το ίδιο βράδυ, καλεσμένος στους “Πρωταγωνιστές” του Στ. Θεοδωράκη (στην κρατική ΝΕΤ) ο κ. Πασαλάρης είπε ότι, οι δημοσιογράφοι έχουν κακομάθει “να ασκούν κριτική στους πάντες και ουδέποτε αυτοκριτική” και ότι αυτοί που ωρύονται περισσότερο στα τηλεοπτικά παράθυρα, σαν τιμητές της διαφθοράς, είναι και οι πιο ύποπτοι. Κατά σύμπτωση, στο ίδιο κανάλι (στην εκπομπή “Απέναντι” του Χρ. Μαχαίρα) ακολούθησε συζήτηση, με έξι κατά τεκμήριον σοβαρούς δημοσιογράφους, ακριβώς για την μπόχα, που απειλεί συνολικά τον δημοσιογραφικό χώρο, τώρα που “άνοιξαν οι οχετοί” - όπως λέει ακι ο τολμητίας εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευ. Κρουσταλλάκης, ανακηρύσσοντας το 2003 χρονιά του εισαγγελέα και της κάθαρσης. Δεν έλειψαν στη συζήτηση οι καίριες επισημάνσεις για τα αίτια της διαφθοράς, για τον εκμαυλισμό των δημοσιογράφων, τη διαπλοκή, την κατευθυνόμενη πληροφόρηση και την ανησυχητικά επεκτεινόμενη λογοκρισία -χωρίς ωστόσο, συγκεκριμένα παραδείγματα και αποκαλυπτικά στοιχεία. Εκδηλώθηκε ακόμη και κάποια διάθεση αυτοκριτικής -με το σταγονόμετρο.Ουδείς, πάντως, θεώρησε σημαντικό ή αναγκαίο να προβάλει το τεκμήριο αθωότητας ακόμη κι ενός Γρ. Μιχαλόπουλου, μέχρις όταν υπάρξει αμετάκλητη καταδίκη του, να στιγματίσει την ομόθυμη διαπόμπευσή του απ' όλα σχεδόν τα ΜΜΕ χωρίς ακλόνητα ενοχοποιητικά στοιχεία και να καταγγείλει την, τουλάχιστον περίεργη, διαδικασία αποκαλυπτηρίων των“εκβιασμών”.

Με διάχυτο στην εκπομπή τον φόβο μήπως μας πάρει όλους η μπάλα, αφέθηκε ο τηλεθεατής με την εντύπωση ότι όλους θα μας βόλευε, αν η δικαστική έρευνα για τη διαφθορά στον χώρο μας περιοριστεί μόνο στους “εκβιασμούς” με φόβητρο τη “17 Νοέμβρη” και κλείσει με τον Μιχαλόπουλο στη φυλακή (άντε κι αυτόν τον φουκαρά Σπυριδάκη, που αφήνεται μαζοχιστικά να τον λιντσάρουν ο Ν. Ευαγγελάτος και οι καλεσμένοι του) -ώστε όλοι οι απέξω, εξ αντιδιαστολής, να φαντάζουμε αγγελούδια.

Αλλά ήδη έχει καταρρεύσει η γελοία εκ γενετής θεωρία της “συνάντησης των δύο άκρων” στην τρομοκρατία (την πρόβαλαν το καλοκαίρι της τρομολαγνείας και σοβαρές εφημερίδες κι έμεινε πια μόνος να την καλλιεργεί ο υπουργός Τύπου).

Κι αν αποδειχθούν εκβιασμοί, με επίκληση της 17Ν, θα ανοίξει ένας μόνον υπόνομος από τους οχετούς της διαφθοράς.

Όσο αυθαίρετη και άδικη για την πλειονότητά τους είναι η γενίκευση ότι “όλοι οι δημοσιογράφοι τα πιάνουν”, άλλο τόσο θά 'μαστε άξιοι της μοίρας μας αν επιμείνουμε να κλείνουμε τα μάτια εν ονόματι όποιας συντεχνιακής αλληλεγγύης. Στον μπαξέ της δημοσιογραφίας υπάρχουν (κι όχι πάντοτε ευδιάκριτα) τα... εύοσμα άνθη: Προκλητικά νεόπλουτοι αυλητρίδες πάσης εξουσίας, “βαποράκια” της κατευθυνόμενης πληροφόρησης, “παπαγαλάκια” των κερδοσκόπων, τρωκτικά των μυστικών κονδυλίων, αργόμισθοι πολυθεσίτες, χυδαίοι εκβιαστές, ψυχογιοί των αφεντικών, θεραπαινίδες της πλουτοκρατίας, πράκτορες και χαφιέδες...

Στον “Αδέσμευτο Τύπο” (του Δημ. Ρίζου) δημοσιεύθηκε (21-1-03) ένα ενδιαφέρον σχόλιο: “Από τους δέκα δημοσιογράφους, που εμφανίζονται στα τηλεοπτικά παράθυρα, για να μιλήσουν... λάβροι κατά των εκβιαστών, τουλάχιστον οι τρεις είναι δακτυλοδεικτούμενοι στην πιάτσα ως εκβιαστές και λαδοπόντικες, που "τα πιάνουν" με πολλούς τρόπους”.

Διερωτώμαι αν ο διερευνών τους εκβιασμούς εισαγγελέας έσπευσε να καλέσει ως μάρτυρα τον Δημ. Ρίζο, που δείχνει να ξέρει πολλά κι έχει συχνά αποδείξει ότι δεν μασάει τα λόγια του. Να θυμίσουμε, αίφνης, την εμπλοκή του στον σάλο, πάλι για διαφθορά στα ΜΜΕ, που είχε προκληθεί προ εξαετίας, όταν:

* Στο κυριακάτικο, τότε, “ΒΗΜΑ” δημοσιεύεται (13-4-97) άρθρο του εκδότη του Σταύρου Ψυχάρη, υπό τον ηχηρό τίτλο “Η Βουλή να μην κυρώνει απάτες”. Με το άρθρο τού πανταχόθεν βαλλόμενου για προσωποποίηση της διαπλοκής: α) Ψέγεται ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, διότι προανήγγειλε στο υπουργικό συμβούλιο ότι η Βουλή θα κυρώσει σύμβαση για ενεργειακή μονάδα στη Φλώρινα. Και β) κατηγορείται συνολικά η κυβέρνηση για διαφθορά: “Με αυξανόμενο ρυθμό, διατυπώνονται διαρκώς και σοβαρότερες καταγγελίες για διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, για προμήθειες και διαφθορά...”. Χαμός στην αγορά, όπου δεν είχε καταλαγιάσει η δημόσια κατακραυγή από τον σκανδαλώδη και παράνομο διορισμό του Στ. Ψυχάρη ως διοικητή του... Αγίου Ορους με το πρώτο(!) προεδρικό διάταγμα της κυβέρνησης Σημίτη και με υπογραφή του Θ. Πάγκαλου, που εξασφάλισε έκτοτε την εσαεί προνομιακή προβολή του από τη συγκεκριμένη εφημερίδα.

* Εκκωφαντική και απρόβλεπτη η αντίδραση: Στον “Αδ. Τύπο” του Δημ. Ρίζου και με υπογραφή Δ.Κ. (του μεγαλοεπιχειρηματία Δημ. Κοπελούζου, όπως αποκαλύφθηκε) εξαπολύεται δριμύτατη επίθεση: α) Κατά του “ΒΗΜΑΤΟΣ”: “Η μεγαλύτερη επιχείρηση ΜΙΖΑΣ, πιέσεων και εκβιασμών έχει στηθεί εδώ και χρόνια σε μεγάλη κυριακάτικη εφημερίδα. Σε άρθρο της, σε σχόλια, σε ρεπορτάζ αναγνωρίζεται το μήνυμα "Δώστε μας προμήθεια, αλλιώς σας χαλάμε τη δουλειά"” και β) Προσωπικά στον Στ. Ψυχάρη, που καταγγέλλεται σαν “αδίστακτος” και “άπληστος δημοσιογραφικός παράγων”, “που εκβιάζει και τρομοκρατεί με τη δύναμη της εφημερίδας του”, “εξεβίαζε σωρεία συμμετοχών του σε επιχειρήσεις”, “επαίρεται” για τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελβετία, την Αγγλία και την Αμερική και αποτελεί “την ντροπή και το όνειδος της ελληνικής δημοσιογραφίας....”.

* Οι Δημ. Ρίζος και Στ. Ψυχάρης ανταλλάσσουν επιστολές για το αντικείμενο συνάντησής τους στο σπίτι του Ψυχάρη με τον Δημ. Κοπελούζο -πριν βεβαίως ξεσπάσει ο σάλος. Κατά τον Ρίζο, ο Ψυχάρης πίεζε τον Κοπελούζο να συνεταιρισθεί στη Φλώρινα με τον (και κουμπάρο του) Σωκ. Κόκκαλη. Κατά τον Ψυχάρη, αντιθέτως, ο Κοπελούζος τον ήθελε μεσάζοντα για το συνεταιριλίκι -και πάει λέγοντας.

Υπόκωφοι, τότε, οι τριγμοί στο όλο σύστημα, καθ' ότι όλα τα κανάλια, με τους επιδεικτικά εύθικτους παρουσιαστές και τους λαλίστατους “παραθυράκηδες” και οι περισσότερες εφημερίδες έκαναν μόκο. Απειλήθηκαν αλληλομηνύσεις, που ουδέποτε υποβλήθηκαν. Ο Δημ. Κοπελούζος δεν διένειμε έξω από το Μέγαρο Μουσικής, όπως απειλούσε, φάκελο αποκαλυπτηρίων του Στ. Ψυχάρη, ο οποίος διαθέτει φρουρά, από δημοσίους υπαλλήλους αστυνομικούς, ισοδύναμη με εκείνη του γείτονά του στο Κολωνάκι, πρωθυπουργού της χώρας. Προκαταρκτική εξέταση, πολύμηνη, ουδέν απέδωσε. Η πολύκροτη υπόθεση θάφτηκε στο αρχείο -και μόνο το “Ποντίκι” την ξαθάβει κάθε τόσο.

Δεν ανακτάται η τιμή της δημοσιογραφίας: Χάθηκε οριστικά, αφότου τα ΜΜΕ, από απαντοχή του πολίτη και μηχανισμός κοινωνικού ελέγχου της εξουσίας, περιήλθαν στον έλεγχο του μεγάλου κεφαλαίου και μεταλλάχθηκαν, με τη διαπλοκή, σε εξωθεσμική υπερεξουσία, δυναστευτική για την κοινωνία.

Θύματα του άκρατου καταναλωτισμού, της κοινωνικής προβολής και της γκλαμουριάς (και) οι δημοσιογράφοι, έχουμε το μοιράδι μας στην κοινωνία της αρπαχτής, των “κολλητών” και των καπάτσων, στη χώρα με τα θλιβερά ευρωπαϊκά πρωτεία στη διαφθορά.

Το χειρότερο, που κινδυνεύουμε να πάθουμε, όσοι μοχθούμε με κοινωνική ευαισθησία κι ευθύνη σ' αυτή τη δουλειά, είναι να αποδεχθούμε μοιρολατρικά ότι τίποτα πια δεν αλλάζει.

Μπορούμε ακόμη να αξιοποιούμε τον εκτός διαπλοκής Τύπο, τις ρωγμές, τα προσχήματα και τον ανταγωνισμό των ΜΜΕ.

Μπορούμε να αποκαλύπτουμε τις υποκριτικές διακηρύξεις για δήθεν πάταξη της διαφθοράς από την πολιτική ηγεσία, με φραγγέλιο τις εισαγγελικές έρευνες και διώξεις -όταν θεσμικά μένει εκτός ελέγχου και στο ποινικό απυρόβλητο η πολιτική διαφθορά, πρωταίτια για την καταστροφή του ανοσοποιητικού συστήματος της κοινωνίας.

Μπορούμε συλλογικά (με τις δημοσιογραφικές οργανώσεις, αφού πρωτίστως εκκαθαρίσουν τα μητρώα τους) να αξιώσουμε από την πολιτική εξουσία να ληφθούν εδώ και τώρα ορισμένα αναγκαία μέτρα: Οπως ο διακομματικός έλεγχος στη διαχείριση του μυστικών κονδυλίων καίριων υπουργείων, ο εξονυχιστικός έλεγχος του “πόθεν έσχες” νεόπλουτων της δημοσιογραφίας, η κατάργηση κρατικών μηχανισμών μαζικού εκμαυλισμού και εξαγοράς των δημοσιογράφων κ.ά.

Και μπορούμε να αντιπαραθέτουμε καθημερινά και παραδειγματικά το επαγγελματικό ήθος μας στη χυδαιότητα και εξαχρείωση που βγάζουν προκλητικά τη γλώσσα στην κοινωνία.

Για να περισώσουμε συλλογικά ό,τι απομένει από την επαγγελματική μας αξιοπρέπεια. Και ένας ένας, ατομικά, για να μπορούμε να κοιτάμε κατάματα τον πολίτη -και τα παιδιά μας.

[ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/01/2003]

http://antibaro.gr