|
Κριτική
του βιβλίου «Η Γενοκτονία των
Ελλήνων του Πόντου» του καθηγητή
κ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη από τον
λέκτορα Θεοφάνη Μαλκίδη.
Review
on the book "The
Genocide of Greeks of Pontos (
Black
Sea
)"
[professor Konstantinos Fotiadis ] by Theofanis Malkidis.
Δημοσίευση
στο Αντίβαρο στις 4 Ιουνίου 2004
Published
in Antibaro.gr on 4-June-2004
Κωνσταντίνος
Φωτιάδης
Η
Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου
Ίδρυμα
της Βουλής των Ελλήνων για τον
Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
Αθήνα 2004, σ.600 + φωτογραφίες.
1.
Μία οφειλόμενη πράξη χρέους
Η
διερεύνηση της γενοκτονίας των
Ελλήνων του Πόντου από το νεοτουρκικό
και κεμαλικό καθεστώς αποτέλεσε ένα
ζήτημα ταμπού για την ελληνική
ιστορική και πολιτική επιστήμη. Το
ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας του 1930,
η ταυτόχρονη
ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας
στο ΝΑΤΟ το 1952, αλλά
και σύγχρονα η αποκαλούμενη
προσέγγιση των δύο κρατών, αποτέλεσαν
σημεία σταθμοί (και) για το Ποντιακό
ζήτημα. Είναι αυτές οι παράμετροι «που
η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού
δεν απέκτησε τη δικαίωση
που επιβαλλόταν να αποκτήσει»,
όπως τονίζει ο συγγραφέας στην
εισαγωγή του.
Αφενός γιατί το πολιτικό κλίμα δεν
επέτρεψε να διερευνηθεί το έγκλημα
των μαζικών δολοφονιών εναντίων των
Ελλήνων, αφετέρου όταν
αυτό έγινε μετά από πρωτοβουλία
επιστημόνων και διανοουμένων ως
ελάχιστο χρέος έναντι της συλλογικής
μνήμης, αντιμετώπισε ένα πολύ εχθρικό
περιβάλλον.
Ωστόσο
μετά από αγώνες και προσπάθειες
πολλών ετών από Πόντιους της δεύτερης
γενιάς και συλλόγους του εσωτερικού
και του εξωτερικού, το Ελληνικό
κοινοβούλιο αναγνώρισε
το 1994 τη γενοκτονία των Ελλήνων του
Πόντου, θεσπίζοντας την 19η Μαΐου
ως ημέρα μνήμης και τιμής. Ο νόμος για
την αναγνώριση του μαζικού εγκλήματος
ήταν από μόνος του ένα
σταθμός στη νεώτερη ελληνική
ιστορία, ότι
πιο πολύτιμο ίσως είχε να προσφέρει το
ελλαδικό κράτος προς τα θύματα της
εκκαθάρισης από την ιστορική πατρίδα
και προς τους απογόνους τους, τους
πρόσφυγες που έφτασαν ρακένδυτοι στην
Ελλάδα και παρόλα αυτά συνεισέφεραν
στο ελληνικό πολιτικό,
οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό
γίγνεσθαι.
Η
αναγνώριση της γενοκτονίας από τη
Βουλή των Ελλήνων είχε πολλές συνιστώσες
και άλλες τόσες προτεραιότητες. Η
προστασία της 19ης Μαΐου ως
ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των
Ελλήνων του Πόντου, «πράξη
καθήκοντος προς την ιστορία και πράξη
ευθύνης απέναντι στις νεότερες γενιές
των Ελλήνων»,
η διεθνοποίησή της σε όλα τα επίπεδα (αναγνώριση
από την Τουρκία, η καταπάτηση
δικαιωμάτων των ποντιόφωνων που ζουν
στην Τουρκία και ιδιαίτερα στον τόπο
διαβίωσής τους στον Πόντο), η
εγκατάσταση των Ποντίων προσφύγων από
την τ. Σοβιετική Ένωση στην Ελλάδα, η
τεκμηρίωση της γενοκτονίας.
Για
λόγους που είναι γνωστοί και
κατανοητοί όπως αναφέραμε παραπάνω
και συνδέονται με συμφέροντα ξένα με
τη μνήμη και την πραγματική φιλία
μεταξύ των λαών η απόφαση της εθνικής
αντιπροσωπείας για την έκδοση των
ντοκουμέντων της γενοκτονίας των
Ελλήνων του Πόντου, δεν υλοποιήθηκε
άμεσα. Έτσι πέρασαν 10 ολόκληρα χρόνια
ώσπου η Ελληνική Βουλή να εκδώσει το
βιβλίο του καθηγητή πανεπιστημίου
Κωνσταντίνου Φωτιάδη, το οποίο
τεκμηρίωσε τις δολοφονίες 353000
Ελλήνων στον Πόντο το διάστημα
1916-1923.
Το
βιβλίο χωρίζεται σε 13 κεφάλαια τα
οποία καλύπτουν την ιστορία των
Ελλήνων του Πόντου, την εθνολογική
κατάσταση στην περιοχή, τις
οθωμανικές μεταρρυθμίσεις και το
νεοτουρκικό καθεστώς, το οποίο
στράφηκε εναντίον των Ελλήνων (και των
Αρμενίων), το πρόγραμμα του κεμαλικού
καθεστώτος για την εθνοκάθαρση στον
Πόντο. Το βιβλίο περιλαμβάνει
πρωτογενείς πηγές, καρπός της
πολύχρονης έρευνας του συγγραφέα σε
κρατικά αρχεία της πρώην ΕΣΣΔ, της
Γαλλίας, της Γερμανίας, της Μ.
Βρετανίας, της Αυστρίας, της Ιταλίας,
του Βατικανό, της Κοινωνίας των Εθνών
και της Ελλάδας, ενώ
παρατίθεται και πλούσια βιβλιογραφία
και αρθρογραφία, ελληνική
και ξένη.
2.Το αδίκημα
Η
γενοκτονία των Ποντίων (1916 1923) με
τα πάνω από 353.000 θύματα, αποτελεί
μία μεγάλη γενοκτονία του 20ου
αιώνα. Ο όρος
γενοκτονία όπως διαμορφώθηκε μετά το
τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου,
σημαίνει τη μεθοδική εξολόθρευση,
ολική ή μερική, μιας εθνικής,
φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας και
πρόκειται για ένα πρωτογενές έγκλημα,
το οποίο δεν έχει συνάρτηση με
πολεμικές συγκρούσεις. Ο μερικός ή
ολικός αφανισμός μιας εθνικής,
φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας
εμπίπτει, σύμφωνα προς το άρθρο 1 της
ειδικής Σύμβασης, την οποία έχει
ψηφίσει η Γενικής Συνέλευση του ΟΗΕ το
1948 στο έγκλημα της γενοκτονίας,
διακρινόμενο από τα εγκλήματα πολέμου,
αφού «δεν παραβιάζει μόνον τους πολεμικούς
κανόνες, αλλά το ίδιο αποτελεί έγκλημα
κατά της ανθρωπότητας, εφόσον δεν
αναπέμπει σε συγκεκριμένα άτομα ή
έθνος, αλλά αφορά ολόκληρη την
ανθρωπότητα».
Έτσι η γενοκτονία αποτελεί το
βαρύτερο έγκλημα σύμφωνα με το
διεθνές δίκαιο, για το οποίο μάλιστα
δεν υπάρχει παραγραφή. Αυτός ο
οποίος διαπράττει τη γενοκτονία δεν
εξοντώνει μια ομάδα για κάτι που έκανε,
αλλά για κάτι που είναι, στην
περίπτωση των Ελλήνων του Πόντου,
επειδή ήταν Έλληνες και Χριστιανοί.
Η
19η Μαΐου
1919 ημερομηνία την
αποβίβασης του Μουσταφά Κεμάλ στη
Σαμψούντα, είναι η αρχή για τη
δεύτερη και πιο σκληρή φάση της
Ποντιακής Γενοκτονίας. Η
τρομοκρατία, τα εργατικά τάγματα, οι
εξορίες, η εξάλειψη της Ποντιακής
ηγεσίας στην Αμάσεια το 1921, οι
πυρπολήσεις των χωριών, οι βιασμοί,
οι μαζικές δολοφονίες, ανάγκασαν
τους Έλληνες του Πόντου να
εγκαταλείψουν τις προαιώνιες εστίες
τους και να μετοικήσουν μετά από εξοντωτικές
πορείες, στην Ελλάδα, στη ΕΣΣΔ, το Ιράν,
στη Συρία, και
αλλού (Αυστραλία, ΗΠΑ)
ή ως μέσο αυτοάμυνας να αναληφθεί
αντιστασιακή δράση εναντίον του
οργανωμένου σχεδίου εξόντωσης. Έχει
γίνει πλέον σήμερα αντιληπτό ότι τα
θύματα της γενοκτονίας θα ήταν πολύ
περισσότερα, αν δεν υπήρχε το ποντιακό
αντάρτικο. Τον
επίλογο της ποντιακής γενοκτονίας
αποτελεί ο βίαιος ξεριζωμός των
επιζώντων μετά το 1922-1923.
3.
Η σημασία της έκδοσης
Η
αναγνώριση της γενοκτονίας των
Ελλήνων του Πόντου και η έκδοση του
συγγραφικού έργου του Κ. Φωτιάδη
από τη Βουλή των Ελλήνων παρά την
ομολογουμένως πολυετή καθυστέρηση
δικαίωσε τον Ποντιακό Ελληνισμό
και συνέδεσε το σύγχρονο Ελληνισμό με
το παρελθόν του μέσω της
συλλογικής μνήμης, δηλαδή αλήθειας. Η
συγκεκριμένη έκδοση του Κ. Φωτιάδη
είναι πλέον ένα βασικό στοιχείο της
μνήμης και «εναπόκειται
στη Βουλή των Ελλήνων να μεταβιβάσει
στα κοινοβούλια άλλων χωρών
την πρόθεσή της να καταστήσει
σεβαστή της μνήμη
αυτή της Γενοκτονίας». Ο
Ποντιακός Ελληνισμός είναι ένα μεγάλο
τμήμα του έθνους και δεν είναι δυνατό
να αγνοηθεί από την Πολιτεία και την
ελληνική κοινωνία. Η διαφύλαξη και η
περαιτέρω ανάδειξη και διεθνοποίηση
της ημέρας μνήμης της
γενοκτονίας, η οποία
υπερβαίνει τον Ποντιακό Ελληνισμό
και διαπερνά όλη την ελληνική
κοινωνία, αποτελεί
κυρίαρχο συστατικό στοιχείο των
θεσμών και της κοινωνίας που σέβονται
την ιστορία και την αλήθεια, δηλαδή
τη μνήμη τους. Και όπως καταλήγει ο
μεγαλύτερος ίσως Πόντιος συγγραφέας, ο
Δημήτρης Ψαθάς «ούτε επιτρέπεται να θυσιάζουμε την
ιστορική αλήθεια σε καμία σκοπιμότητα,
όπως δυστυχώς, καθιερώθηκε να γίνεται
από τον καιρό που χαράχτηκε η λεγόμενη
ελληνοτουρκική φιλία. Η άστοχη
κριτική αποσιώπησης των γεγονότων της
Ιστορίας, ήταν ίσως κι ένας από τους
λόγους που τόσο άσχημα πορεύτηκε η
΄φιλία με τους Τούρκους. Να ρίξουμε
το πέπλο της λήθης στο παρελθόν, αλλά
να ξέρουμε, όχι να κρύβουμε. Να ξέρουν
κι ίδιοι οι Τούρκοι το τι φτιάξαν οι
πατεράδες τους, για να αποφύγουν τα
όσα στιγμάτισαν εκείνους εφ ΄ όσον
θέλουν να πάρουν τη θέση που
φιλοδοξούν ανάμεσα στα πολιτισμένα
έθνη. Μόνο έτσι ξέροντας εμείς τους
Τούρκους και ξέροντας εκείνοι εμάς
και το στιγματισμένο παρελθόν τους,
μπορεί κάποτε να χαράξουμε μία
ελληνοτουρκική φιλία επάνω σε στέρεες
βάσεις».
Θεοφάνης
Μαλκίδης
Λέκτορας
Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης
Φωτιάδης, Κ.
Η
Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.
Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για
τον Κοινοβουλευτισμό και τη
Δημοκρατία Αθήνα 2004, σ.16
Destexhe, A.,
Rwanda
and genocide in the
Twentieth Century,
New York
,
New York
University
Press. 1996, p. 2
Professor
Konstantinos Fotiadis (2004).
The Genocide of Greeks of Pontos (
Black Sea
).
Athens
: Editions of
Institution of Parliament of Greeks for the Parliamentarism and the
Democracy, p.600 + photographs.
Presentation
by Theofanis Malkidis Ph.D
Demokritus
University
of
Thrace
GREECE
1.
A owed action of debt
The
investigation of genocide of Greeks of Pontos (
Black
Sea
) from the Young Turks and Mustafa Kemal (Ataturk)
arrangement constituted a question taboo for the Greek historical and
political science. The
Greek-Turkish pact of friendship 1930, the simultaneous integration of
Greece and Turkey in the NATO in 1952,
[1]but
also simultaneously the called approach of two states, constituted
points stations (and)
for the Pontian question. They
are these parameters "that the Genocide of Hellenism
of Pontos did not acquire the compurgation that it was imposed it acquires
", as stresses the writer in his import.
On
one side because the political climate did not allow is investigated the
crime of mass murders of against Greeks,
on the other side when this became after initiative of scientists and
intellectual as minimal debt against the collective memory, faced a very
hostile environment.
However
after fights and efforts of many years from Pont's inhabitants of second
generation and associations of interior and abroad, the Greek parliament
recognized in 1994 the genocide of Greeks of Pontos, establishing
him 19 May as day of memory
and price. The law on the recognition of mass crime was from an alone him
station in the newer Greek history,
that more precious perhaps it had it offers the Hellenic state to
the victims of liquidation from the historical homeland and to their
descendants, the refugees that reached poor in Greece and nevertheless
contributed in the
Greek politician, economic,
social and cultural life.
The
recognition of genocide by the Parliament of Greeks had a lot of
components and other so
much priorities. The
protection of the 19 th May
as day of memory of genocide of Greeks of Pontos,
"action of duty to the history and action of responsibility
opposite in the newer generations of Greeks", [3]
her
internationalisation in all the levels (recognition from Turkey, the
trespass of rights Pontians that lives
in Turkey and
particularly in their place of existence in the Pontos), the
installation of Native of the Pont refugees
from the former Soviet
Union in Greece, the
documentation of genocide.
For
reasons that are known and comprehensible as we reported more and are
connected with interests foreigner with the memory and the real friendship
between the populations the
decision of national delegation on the publication of documents genocide
of Greeks of Pontos, was not materialised immediately. Thus they passed 10
entire years until the Greek Parliament publishes the book of professor
Konstantinos Fotiadis, which argued the murders of 353000 Greeks in
the Pontos the interval 1916-1923.
The
book is separated in 13 chapters which cover the history of Greeks of
Pontos, the ethnological situation in the region, the Ottoman reforms and
the Young Turks arrangement, that was turned against the Greeks
(and the Armenian), program
of Mustafa Kemal arrangement for the crimes in the Pontos. The
book includes primary sources, the result of research
of writer in government and owned files of former USSR, France, Germany,
Great Britain, Austria, Italy, Vatican,
Society of Nations and Greece, while
is mentioned also rich bibliography in
Greek and other languages.
2.The
crime
The
genocide of Pont's inhabitants (1916
1923) with above 353.000
victims, constitutes a
big genocide the 20 th century
The term genocide
as it was shaped afterwards the end of second world war,
means the methodical extermination, total or partial, national,
racial or religious team and it is a primary crime, that does not have
interrelation with martial conflicts.
The
partial or total annihilation national, racial or religious team raises,
accordingly to the article of 1 special Convention, which has voted the
General Assembly of UN in 1948 in the crime of genocide, that
is different from the crimes of war, after «it does not only force the
martial rules, but the himself it constitutes crime at the humanity,
provided that it refers in concrete individuals or nation, but concerns
entire the humanity ". [4]
Thus
the genocide constitutes the
heavier crime according to the international right, for which in deed does
not exist prescription. The
one which commits the genocide does not exterminate a team for something
that e you do, but for something that is, s the case of Greeks of Pontos,
because they were Greeks and Christians.
The
19 May
1919
date the arrival of s
Moustafa Kemal in the Samsounta, is the beginning for the second
and harder phase of Genocide.
The terrorism, the working
battalions, the exiles, the obliteration of leadership in the
Amasia in 1921 [5]
,
the rapes, the
mass murders, forced the
Greeks of Pontos to abandon their homes
and leave after
courses, in Greece, in the USSR, Iran, Syria,
and elsewhere (Australia,
USA) or as means of
self-defence is undertaken resistance action against the organised drawing
of extermination. He has
become henceforth today perceptible that t a victims of genocide would be
very more, if did not exist the guerrilla
movement.
The conclusion of Pontian genocide it constitutes violent liquidation
surviving afterwards 1922 -1923.
3.
The importance of publication
The
recognition of genocide of Greeks of Pontos and the publication of
author's work of Mr Fwtja'di from the Parliament of Greeks
despite the
delay it vindicated Hellenism of Pontos and connected
the modern Hellenism with his
past via the
collective memory, that is to say truth. The particular publication
of professor Fotiadis is henceforth a basic element of memory and « it rests with in the
Parliament of Greeks it transmits in the parliaments other countries
her intention to render her respectable
memory that of Genocide ".
[7]
Hellenism of Pontos is a big and important part of
Greek nation and it is not
possible to be ignored from
the State and the Greek society. The safeguarding
and the further appointment and
internationalisation of day memory of
genocide, which exceeds the Hellenism of Pontos and penetrate all
the Greek society, it
constitutes main constitutive element of institutions and society that are
defended the history and truth. And as lead the bigger, perhaps, Pontian
writer, Dimitris Psathas "it is not allowed we sacrifice the
historical truth in no expediency, as unfortunately, it was established it
becomes from the time that was engraved the said Greek-Turkish friendship.
The non critical silence of makes of History, he was perhaps also one from
their reason s that so much bad headed the ' friendship '
with Turks. Throw the veil of oblivion in the past, but dry with,
no we hide. Know also same the
Turks what they made their
parents, in order to they avoid what they stigmatised them in the same
time who want they take the place between the
civilized nations.
Only
knowing Turks and knowing those us and their stigmatised past, can
sometimes engrave a Greek-Turkish friendship on solid bases ". [8]
Fotiadis
K. (2004). The Genocide of Greeks of Pontos (
Black Sea
)
Athens
: Editions of
Institution of Parliament of Greeks for the Parliamentarism and
the Democracy, p.16
[4]
Destexhe, A.,
Rwanda
and genocide in the Twentieth Century,
New York
:
New York University Press. 1996,
p. 2
|
