Η ΧΕΙΜΑΡΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΒΑΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Κωνσταντίνος Χολέβας
Πολιτικός Επιστήμων
Στις 12 Οκτωβρίου διεξάγονται οι εκλογές για την ανάδειξη των αρχόντων της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως στην γειτονική Αλβανία. Η εξέλιξη αυτή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφ’ ενός μεν λόγω του τεταμένου κλίματος που υπάρχει μέσα στους κόλπους του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού κόμματος, αφ’ ετέρου δε λόγω του ρόλου που αναμένεται να διαδραματίσει η ελληνική κοινότητα. Η Ελληνική Κυβέρνηση και γενικότερα ο πολιτικός κόσμος της χώρας μας πρέπει να λάβουν από τώρα τα μέτρα τους και να στείλουν τα κατάλληλα μηνύματα προς την αλβανική ηγεσία ώστε να μην επαναληφθούν τα έκτροπα των αντιστοίχων εκλογών του 1997. Θυμίζουμε ότι τότε τα όργανα του καθεστώτος και της μυστικής αστυνομίας είχαν διαπράξει φοβερή καλπονοθεία στην περιοχή των επτά χωριών της Χειμάρρας. Σε μία περιοχή όπου πλειοψηφεί το ελληνικό στοιχείο η αλβανική Κυβέρνηση «κατόρθωσε» τελικά να εμποδίσει την εκλογή ελληνικής καταγωγής υποψηφίου.
Τα γεγονότα του 1997 είχαν και μία θετική πτυχή. Οι αλβανικές αυθαιρεσίες και η κατατρομοκράτηση των Βορειοηπειρωτών καταγράφηκαν από διεθνείς και ευρωπαϊκούς Οργανισμούς καί έτσι εξεδόθησαν επίσημα κείμενα , στα οποία αναγνωρίζεται επισήμως η παρουσία Ελληνισμού στην Χειμάρρα. Το τονίζουμε αυτό, διότι παρά το δημοκρατικό προσωπείο της σημερινής Αλβανίας όλες οι Κυβερνήσεις, δεξιές (Μπερίσα) ή Σοσιαλιστικές (Φάτος Νάνο κ.ά.), διετήρησαν εν ισχύι τη νομοθεσία του κομμουνιστικού καθεστώτος περί «μειονοτικών ζωνών». Δηλαδή αναγνωρίζεται η παρουσία Ελλήνων σε ορισμένα χωριά του Αργυροκάστρου και των Αγίων Σαράντα και διαγράφεται ο Ελληνισμός των μεγάλων πόλεων καθώς και των επαρχιών Χειμάρρας και Κορυτσάς. Τούτο έχει συνέπειες στα εκπαιδευτικά δικαιώματα των παιδιών των Βορειοηπειρωτών . Ελληνόφωνα δημοτικά λειτουργούν μόνο στις ανεγνωρισμένες μειονοτικές περιοχές. Στις υπόλοιπες περιοχές τα Βορειοηπειρωτόπουλα μαθαίνουν Ελληνική Γλώσσα και Ιστορία χάρις στα ιδιωτικά φροντιστήρια που υποστηρίζονται από Έλληνες χορηγούς και από σωματεία του ελλαδικού χώρου.
Στις επικείμενες εκλογές για την ανάδειξη Νομαρχών, Επάρχων και Δημάρχων η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού στοιχείου εκφράζεται από την οργάνωση ΟΜΟΝΟΙΑ και από το Κόμμα της Ενώσεως για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΚΕΑΔ). Το ΚΕΑΔ συμμετέχει μεν με τρία στελέχη του στην σοσιαλιστική Κυβέρνηση, αλλά στις εκλογές του Οκτωβρίου κατεβαίνει αυτόνομο. Παρά τις προτάσεις που δέχθηκε από τις ηγεσίες και των δύο μεγάλων κομμάτων η ηγεσία του ΚΕΑΔ υπό τον Πρόεδρο Ευάγγελο Ντούλε προτίμησε την αυτόνομη κάθοδο με έμφαση στην εκλογή Επάρχων στις περιοχές του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού. Ο θεσμός του Επάρχου στην Αλβανία αντιστοιχεί με τον Δήμαρχο διευρυμένου «Καποδιστριακού» Δήμου στην Ελλάδα. Πέραν της συμβολικής σημασίας που θα έχει η εκλογή Ελλήνων Επάρχων στο Νότι, υπάρχει και μία ουσιαστική λεπτομέρεια. Οι Έπαρχοι είναι αρμόδιοι για την κατανομή της κυβερνητικής γης ελλείψει Κτηματολογίου. Τούτο είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα για τον Ελληνισμό, διότι μετά την πτώση του Κομμουνισμού οι αλβανικές κυβερνήσεις προσπάθησαν να στερήσουν τους Βορειοηπειρώτες από χωράφια που παλαιότερα κατείχαν νομίμως. Στις εκλογές του 1997 είχαν εκλεγεί επτά Ἐπαρχοι Έλληνες υπό την ομπρέλλα του ΚΕΑΔ. Σήμερα ο στόχος είναι να επανεκλεγούν αυτοί οι επτά ΚΑΙ επί πλέον να εκλεγεί δικαιωματικά Έλληνας Δήμαρχος στην Χειμάρρα. Έτσι θα κερδηθεί και μία μάχη κατά της αλβανικής αυθαιρεσίας, διότι η Χειμάρρα αυτομάτως ανεβάζει βορειότερα τα εθνολογικά όρια του Ελληνισμού στην Αλβανία.
Η εκλογική επιτυχία αλλά καί ευρύτερα η επιβίωση του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού θα εξαρτηθεί από τρεις κυρίως παράγοντες: 1) Από την επίτευξη ενότητος και την κατάπαυση των ερίδων στους κόλπους της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και του ΚΕΑΔ. 2) Από την πλήρη ενσωμάτωση των πολυαρίθμων και μαχητικών Βλαχοφώνων Ελλήνων στα πολιτικά και πολιτιστικά δρώμενα της ελληνικής κοινότητος. 3) Από την αποφασιστική στάση που οφείλει να τηρήσει η Ελληνική Πολιτεία. Τα τελευταία χρόνια έχουμε δώσει αφειδώς οικονομική και πολιτική βοήθεια στην Αλβανία. Το αντάλλαγμα είναι απογοητευτικό. Όχι μόνο δεν κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των εκεί Ελλήνων, αλλά ενισχύονται και διάφορες ανθελληνικές προπαγάνδες περί Τσάμηδων και ανυπάρκτων μειονοτήτων. Η αλβανική πλευρά πρέπει να κατανοήσει ότι δεν είναι δυνατόν να ζητεί απόσχιση ή αυτοδιάθεση για τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου και των Σκοπίων όταν εκείνη αρνείται τα διεθνώς κατοχυρωμένα δικαιώματα των Βορειοηπειρωτών. Η προστασία του Ελληνισμού της Αλβανίας αποτελεί υψίστη εθνική υποχρέωση, αλλά ταυτοχρόνως θα συνεισφέρει θετικά και στην λίαν εύθραυστη βαλκανική ισορροπία.
.......................................................................................................
Πρωτότυπη δημοσίευση στον Τύπο της Κυριακής 21.9.2003