Κυπριακές εξελίξεις
και ευρωπαικές εκπλήξεις
του Κ. Χολέβα, Πολιτικού Επιστήμονος
[ Εάν δεν μπορείτε
να διαβάσετε το παρακάτω κείμενο, που είναι
γραμμένο σε πολυτονικό, κατεβάστε την
κατάλληλη γραμματοσειρά εδώ
Εναλλακτικά,
διαβάστε το
τώρα σε μορφή .pdf
]
ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ
τοῦ Κωνσταντίνου Χολέβα
Πολιτικοῦ Ἐπιστήμονος
Πρίν ἀπό 15 μῆνες,
συγκεκριμένα τόν Ὀκτώβριο τοῦ
2000, ἡ Ἱεραρχία τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος σέ
μία σημαντική ἀνακοίνωσή της
γιά τό Κυπριακό πρόβλημα
τόνιζε μεταξύ ἄλλων ὅτι "ἡ
μή λύση εἶναι προτιμότερη
ἀπό μία κακή λύση" .
Αὐτή ἡ διαπίστωση, ἡ
ὁποία σχολιάσθηκε τότε
ἐντόνως , φαίνεται ὅτι τείνει
νά ἐπαληθευθεῖ μετά τίς
πρόσφατες ἐξελίξεις στήν
Κύπρο καί τίς συναντήσεις
Κληρίδη καί Ντενκτάς. Βεβαίως
ἡ Ἑλλάς καί ἡ Κύπρος
εἶναι μέλη τοῦ Ο.Η.Ε. καί σέ
αὐτό τό πλαίσιο δέν μποροῦν
νά τάσσονται ἐναντίον τοῦ
διαλόγου καί τῶν εἰρηνευτικῶν
διαδικασιῶν. Ὅμως ἡ διαδικασία
πού ἀναμένεται νά ξεκινήσει
τόν Ἰανουάριο τοῦ 2002 μᾶς
προκαλεῖ μεγάλη ἀνησυχία,
διότι τό θέμα τοποθετεῖται σέ
λανθασμένες βάσεις. Οἱ κίνδυνοι
πού προδιαγράφονται γιά τόν
Ἑλληνισμό τῆς Κύπρου εἶναι
σοβαροί. Στήν οὐσία ἡ λύση
πού προωθεῖται ὁδηγεῖ τούς
Ἑλληνοκυπρίους σέ μία διαρκῆ
ὁμηρία ὑπό Τουρκικό ἔλεγχο.
Ἐκτός ἄν τελικά δέν
πηγαίνουμε γιά λύση, ἀλλά
ἁπλῶς πρόκειται γιά μία
προσπάθεια τῆς Ἄγκυρας καί
τοῦ Ντενκτάς νά φανοῦν
διαλλακτικοί στήν διεθνῆ
κοινότητα καί νά κωλυσιεργήσουν
φοβούμενοι
τήν ἐνδεχόμενη ἔνταξη τῆς
Κύπρου στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση.
Γιά νά γίνουμε πιό
συγκεκριμένοι, οἱ προβληματισμοί
μας καί οἱ ἐπιφυλάξεις μας
θεμελιώνονται ἐπί τῶν
ἑξῆς γεγονότων καί
ἐπισημάνσεων.
1) Εἶναι φανερό ὅτι Ἀθήνα
καί Λευκωσία ἔχουμε παύσει νά
προβάλλουμε τό Κυπριακό ὡς
πρόβλημα εἰσβολῆς καί κατοχῆς
καί ἀποδεχόμαστε -κακῶς- ὅτι
πρόκειται γιά μιά διακοινοτική
διαμάχη. Ἄρα ἡ διεθνής
κοινότητα ἀναμένει νά τά
βροῦνε μεταξύ τους Ἕλληνες καί
Τοῦρκοι τῆς Κῦπρου. Ὅμως οἱ
Τουρκοκύπριοι οὐσιαστικά δέν
ὑπάρχουν πλέον στήν Κύπρο .
Οἱ περισσότεροι βρίσκονται σέ
ἄλλες χῶρες ὅπου καί
ἐργάζονται. Ὅ Ἀττίλας μέ
τήν συμπεριφορά του ὤθησε καί
αὐτούς νά φύγουν καί ἔφερε
στήν θέση τους ἐποίκους ἀπό
τήν Ἀνατολία. Ὁ Ντενκτάς
οὐσιαστικά ἐκπροσωπεῖ μόνο
40.000 Τουρκοκυπρίους καί πολύ
περισσότερους "κουβαλητούς",
οἱ ὁποῖοι ἀλλοιώνουν τήν
δημογραφική σύνθεση τῆς Νήσου.
2) Μέ τήν ἀποδοχή
διαπραγματεύσεων ἄνευ
προϋποθέσεων ἡ Κυπριακή
Κυβέρνηση διαγράφει τά ὑπέρ
αὐτῆς Ψηφίσματα τοῦ
Συμβουλίου Ἀσφαλείας τοῦ Ο.Η.Ε.
καθώς καί τίς δύο πιό
πρόσφατες καί σαφῶς μεγάλης
βαρύτητος
ἀποφάσεις τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ
Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων
Δικαιωμάτων πού χαρακτηρίζουν
παράνομη τήν στρατιωτική
παρουσία τῆς Τουρκίας μετά τή
εἰσβολή τοῦ 1974. Ἄλλη χώρα,
ἄν εἶχε ὑπέρ αὐτῆς
τέτοιες ἀποφάσεις διεθνοῦς
δικαστηρίου, θά τίς προέβαλλε
μέ κάθε τρόπο σέ ὅλα τά
διεθνῆ βήματα. Ἀθήνα καί
Λευκωσία τίς ἀντιμετωπίζουν
μέ ἀδιαφορία!
3) Παρά τίς κατά καιρούς
διακυμάνσεις τῆς ἑνιαίας
τουρκικῆς βουλήσεως -Ἄγκυρα καί
Ντενκτάς μόνο φαινομενικῶς
διαφοροποιοῦνται - μέσῳ τῶν
διαλόγων τείνουμε τελικά νά
ἀποδεχθοῦμε τήν πάγια
τουρκική θέση πού εἶναι ἡ
ἀποδοχή τῶν "δύο κρατῶν"
στήν Κύπρο, δηλαδή ἡ
νομιμοιποίηση τῶν τετελεσμένων
τῆς εῖσβολῆς. Στίς 5
Δεκεμβρίου ὁ Ντενκτάς
παρουσίασε ἔγγραφο πού
ἀναφέρεται σέ " ἴση
κυριαρχία τῶν δύο συνεταιρικῶν
κρατῶν". Ἄρα δέν θά
πρόκειται γιά Ὁμοσπονδία,
ἀλλά γιά Συν-ομοσπονδία,
δηλαδή Διχοτόμηση. Θά
ἀκολουθηθεῖ τό βοσνιακό
πρότυπο ἤ ὅπως λένε οἱ
διαφημιστές "δύο σέ
συσκευασία ἑνός" .
Σερβοβόσνιοι καί
Κροατομουσουλμάνοι ζοῦν σέ δύο
διαφορετικά κράτη μέ ἐλάχιστη
ἐπιοινωνία μεταξύ τους, ἁπλῶς
στόν Ο.Η.Ε ἐμφανίζονται μέ
πινακίδα οἱονεί ἑνιαίου
κράτους.
4) Τό γεγονός ὅτι παρεμβαίνει
δραστικά ὁ Ο.Η.Ε. δέν μᾶς
ἀνακουφίζει. Ἤδη ἀπό τόν
Σεπτέμβριο τοῦ 2000 ὁ Γεν.
Γραμματεύς τοῦ Ὀργανισμοῦ,
Κόφι Ἀνάν, εἶχε παρουσιάσει
στά δύο μέρη τοῦ διαλόγου
ἕνα ἔγγραφο μέ σαφῆ
στοιχεῖα Συνομοσπονδιακῆς λύσεως,
ἀφοῦ μιλοῦσε περί δύο
ἰσοτίμων΄ὀντοτήτων. Ἄλλωστε
καί σέ ἄτυπα ἔγγραφα τοῦ
εἰδικοῦ ἀντιπροσώπου τοῦ
Ὀργανισμοῦ, τοῦ Ἄλβαρο ντέ
Σότο, ὅπως ἀποκαλύπτει ὁ
Κυπριακός Τύπος, ὑπάρχουν
ἀναφορές σέ ἐκ περιτροπῆς
Προεδρία καί σέ ἁρμοδιότητες
τῶν "δύο κρατῶν". Σκεφθῆτε,
δηλαδή, ὅτι οἱ πρόσφυγες τῆς
Κυρήνειας ὄχι μόνον δέν θά
ἐπιστρέψουν ποτέ στά ἐδάφη
τους, ἀλλά καί στόν Νότο
ὅπου θά παραμείνουν θά ἔχουν
σέ λίγα χρόνια ὡς Πρόεδρο
τῆς Συνομοσπονδιακῆς Δημοκρατίας
τόν Ντενκτάς!
5) Τό γεγονός ὅτι ἡ Κύπρος
πληροῖ τά οἰκονομικά κριτήρια
γιά τήν ἔνταξή της στήν
Εὐρωπαϊκή Ἕνωση κάνει
κάποιους νά ἀισιοδοξοῦν
λέγοντας: "Ὅταν ἐφαρμοσθεῖ
στό νησί τό κοινοτικό
κεκτημένο, τότε ἀναγκαστικά
οἱ Τουρκοκύπριοι θά δεχθοῦν
τήν ἐλεύθερη μετακίνηση
πολιτῶν σέ ὅλο τό Κυπριακό
ἔδαφος καί θά γυρίσουν στά
σπίτια τους ὅσοι πρόσφυγες τό
θελήσουν". Λάθος!
Δέν πρόσεξαν ὅσο θά ἔπρεπε
τήν δήλωση τοῦ Προέδρου τῆς
Εὐρωπαϊκῆς Ἐπιτροπῆς κ.
Ρομάνο Πρόντι, ὁ ὁποῖος
βρέθηκε πρό ὀλίγων μηνῶν
στήν Λευκωσία. Εἶπε
χαρακτηριστικά: "Ἄς τά βροῦν
οἰ δύο κοινότητες μεταξύ τους
καί τό κοινοτικό κεκτημένο
δέν θά σταθεῖ ἐμπόδιο στήν
λύση πού θά συμφωνηθεῖ".
Δηλαδή μέ ἁπλά λόγια, ἄν
ἡ λύση προβλέπει νά μήν
γυρίσει στόν Βορρᾶ οὔτε ἕνας
Ἑλληνοκύπριος, τότε θά
κάνουμε τά στραβά μάτια. Δέν
θά χαλάσουμε τό χατῆρι τοῦ
Ντενκτάς , ἀρκεῖ νά βρεθεῖ
ἐπί τέλους μία λύση!
6) Κρίνω ἄξια
μνημονεύσεως καί τήν
ὑπενθύμιση πού μᾶς κάνει ὁ
Κύπρος δημοσιογράφος Γιάννος
Χαραλαμπίδης στήν ΣΗΜΕΡΙΝΗ τῆς
8/12/2001, ὅτι δηλαδή ὁ Μιλόσεβιτς
κατηγορεῖται ἀπό τό Διεθνές
Δικαστήριο τῆς Χάγης γιά κάτι,
γιά τό ὁποῖο
ἐπιβραβεύονται οἱ Ἐτσεβίτ
καί Ντενκτάς. Δηλαδή ὁ
Γιουγκοσλάβος τέως Πρόεδρος
κατηγορεῖται μεταξύ ἄλλων, διότι
μέ τρόπο βίαιο καί χωρίς
τήν θέλησή τους ἐπεχείρησε
τήν μετακίνηση μή σερβικῶν
πληθυσμῶν ἀπό τήν Βοσνία-Ἑρζεγοβίνη.
Μά αὐτό δέν ἔκανε στούς
Ἑλληνοκυπρίους ὁ Ἀττίλας
τοῦ Πρωθυπουργοῦ Ἐτσεβίτ καί
ἡ παραστρατιωτική ὀργάνωση ΤΜΤ
τοῦ Ραούφ Ντενκτάς; Γράφει
χαρακτηριστικά ὁ Κύπριος
δημοσιογράφος:"...Ἕνας κόσμος
πού θέλει ἀπό τήν μία τόν
κ. Μιλόσεβιτς πίσω ἀπό τίς
μπάρες,.....καί ἀπό τήν ἄλλη
τόν μέν κ. Ἐτσεβίτ νά πατᾶ
νικηφόρα , χωρίς ἴχνος μετάνοιας
γιά ὅ, τι συνέβη στήν Κύπρο,
μέ τό δικό μας χειροκρότημα,
στά σαλόνια τῆγς Εὐρώπης,
τόν δέ κ. Ντενκτάς νά εἶναι
πλέον ἕνα βῆμα πρίν ἀπό
τόν στόχο του:Τήν ληξιαρχική
πράξη θανάτου τῆς Κυπριακῆς
Δημοκρατίας..."
7) Ἕνα νέο στοιχεῖο, πού δέν
προσέχθηκε ὅσο θά ἔπρεπε,
ἀφορᾶ σέ μία πιθανή
δυσάρεστη εὐρωπαϊκή ἔκπληξη
εἰς βάρος τῆς Κύπρου. Τό
ἐνδεχόμενο αὐτό φέρνει στό
φῶς ἡ ἔγκυρη βρεταννική
ἐπιθεώρηση ΕΚΟΝΟΜΙΣΤ στό τεῦχος
τῆς 1/12/2001. Λέγει, λοιπόν, ὅτι ἡ
ἔνταξη τῆς Κύπρου μπορεῖ νά
ἐμποδισθεῖ λόγῳ καραμπόλας
μεταξύ ἀντιτιθεμένων ἐθνικῶν
καί κρατικῶν συμφερόντων
Γαλλίας καί Γερμανίας.
Συγκεκριμένα ἡ Γαλλία φοβᾶται
τήν διεύρυνση τῆς Ἑνώσεως
πρός χῶρες ὅπως ἡ Πολωνία, ἡ
Οὐγγαρία, ἡ Τσεχία κ.ἄ.,,
διότι οἱ περισσότερες στόν
μέν πολιτιστικό κάι
οἰκονομικό τομέα ἀνήκουν
στήν σφαῖρα γερμανικῆς
ἐπιρροῆς, στήν δέ ἐξωτερική
πολιτική θά στρέψουν
περισσότερο τήν Εὐρωπαϊκή
Ἕνωση πρός τίς ΗΠΑ. Ἡ Γαλλία
ἀνησυχεῖ ἐντόνως γιά
αὐτή τήν ἀλλοίωση, ἡ
ὁποία θά ὁδηγήσει σέ
ἐξασθένηση τοῦ ρόλου της καί
σέ ἀποδυνάμωση τοῦ
γαλλογερμανικοῦ ἄξονος. Ἐπειδή
ὅμως ἔχει δημοσίως δεσμευθεῖ
ὑπέρ τῆς διευρύνσεως, τότε
δέν ἀποκλείεται νά
ἐμποδίσει τήν Κυπριακή ἔνταξη
"ὥσπου νά λυθεῖ ὁριστικά
τό πολιτικό πρόβλημα" . Ἄν,
ὅμως δέν περιλαμβάνεται ἡ
Κύπρος στό πρῶτο "κῦμα"
τῆς διευρύνσεως , τότε ἡ
Ἑλλάς ἔχει ρητῶς
ἀνακοινώσει ὅτι θά ἀσκήσει
βέτο στήν ἔνταξη τῶν
ὑπολοίπων χωρῶν. Δηλαδή ἡ
Γαλλία θά βάλει τήν Ἑλλάδα
νά παίξει
-ἄθελά της- τό γαλλικό
παιχνίδι μέ θῦμα τήν
πολυσυζητημένη ἔνταξη τῆς
Κυπριακῆς Δημοκρατίας.
Οἱ ἐξελίξεις στό Κυπριακό
καθώς καί ἡ διάθεση
ὁρισμένων ἑταίρων μας νά
ἀφήσουν τό Αἰγαῖο καί
τήν Κύπρο
ἔξω ἀπό τό πεδίο δράσεως
τοῦ "Εὐρωστρατοῦ" δείχνουν
καθαρά ὅτι ἡ Ἐξωτερική
Πολιτική τῶν χαμογέλων, τῶν
ὑποχωρήσεων καί τῶν
τραγουδιστριῶν ἀποθρασύνει τήν
Ἄγκυρα καί παρουσιάζει τόν
Ἑλληνισμό ὡς μονίμως
ὑποχωροῦντα. Καί ὅταν μία
χώρα δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι
εἶναι ἐπιδεκτική συνεχῶν
πιέσεων, τότε ἐκείνη θά
δέχεται τίς συστάσεις φίλων
καί ἑταίρων γιά παραχωρήσεις
"ὑπέρ τῆς εἰρήνης" .
Μόνο πού μιά κακή λύση στό
Κυπριακό δέν θά φέρει τήν
εἰρήνη, ἀλλά πιθανότατα τόν
σταδιακό ξεριζωμό τῶν
Ἑλληνοκυπρίων ἀπό τό
μαρτυρικό νησί.