Γρηγόρη καί Εὐαγόρα, σᾶς χρειαζόμαστε!
Κωνσταντῖνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων
Ἀντίβαρο, Μάρτιος 2007
Ἐπιτρέψτε μου τόν προσωπικό τόνο, ἀγαπητοί ἀναγνῶστες. Γεννήθηκα μόλις δύο μῆνες μετά ἀπό τήν ἡρωική θυσία τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου καί τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη. Ἀπό μικρός ἄκουσα ἀπό γονεῖς καί συγγενεῖς τήν ἱστορία τῶν δύο νέων πού ἔδωσαν τήν ζωή τους γιά τήν Ἕνωση τῆς Κύπρου μέ τήν Ἑλλάδα καί ἔβαλα τήν Κύπρο μέσα στήν καρδιά μου. Θυμᾶμαι μικρό παιδί στήν Θεσσαλονίκη, ὅπου γεννήθηκα, νά βλέπω ἑκατοντάδες φοιτητές νά κλείνουν τήν ὁδό Τσιμισκῆ κρατῶντας φωτογραφίες τῶν ἡρώων καί τήν Ἑλληνική σημαία. Καί ρώτησα: Ποιοί διαδηλώνουν; Οἱ Κύπριοι, μοῦ ἐξήγησε μία φωνή ἐνηλίκου. Διαμαρτύρονται γιά τούς τουρκικούς βομδαρδισμούς κατά τῆς Κύπρου. Ἦταν τό 1964, ὅταν χαράχθηκε ἡ πράσινη γραμμή, πρόδρομος τοῦ Ἀττίλα.
Μόλις μοῦ δόθηκε ἡ εὐκαιρία, μερικά χρόνια μετά ἀπό τήν εἰσβολή , ἐπισκέφθηκα τήν Κύπρο. Ἔτρεξα μέ ἀγωνία καί συγκίνηση νά ἐπισκεφθῶ τά Φυλακισμένα Μνήματα καί τούς τάφους τῶν ἡρώων τοῦ 1955-59. Καί δάκρυσα διαβάζοντας τίς ἐπιστολές τῶν μελλοθανάτων στό Μουσεῖο Ἀγῶνος. Ἀπό τότε προτρέπω κάθε Ἕλληνα ἀπό τήν Ἑλλάδα ἤ τήν Ὁμογένεια μόλις πατήσει τό πόδι του στή Μεγαλόνησο τῶν Ἁγίων καί τῶν ἡρώων νά ξεκινᾶ ἀπό τίς Κεντρικές Φυλακές. Ἀπό τά κελλιά , τήν ἀγχόνη, τά Μνήματα. Νά στέκεται προσοχή μπροστά στούς τάφους τῶν Ἐθνομαρτύρων καί νά διαβάζει φωναχτά τήν ἐπιγραφή πού εὔστοχα ἔχει τοποθετηθεῖ στόν ἱερό ἐκεῖνο χῶρο: \"Τοῦ Ἀντρειωμένου ὁ θάνατος, θάνατος δέν λογιέται\". Καί φυσικά ξαναπῆγα καί ξαναπροσκύνησα, ὁδήγησα φίλους καί συγγενεῖς, ἔγραψα ἀνεξίτηλα μέσα στήν ψυχή μου: Αὐτά ταπαιδιά μᾶς ἔκαναν πολύ μεγάλο καλό. Διότι ἀποτελοῦν πρότυπα ἡρώων κοντινά στήν ἐποχή μας. Μᾶς βοηθοῦν νά θυμόμαστε ὅτι οἱ ἥρωες δέν φοροῦν μόνο χλαμύδα ἤ φουστανέλλα. Ὑπάρχουν τά παιδιά τῆς ΕΟΚΑ τοῦ 1955-59 πού οἱ συναγωνιστές τους εἶναι ἀκόμη ζωντανοί. Τόν Γρηγόρη Αὐξεντίου, τόν Εὐαγόρα Παλληκαρίδη καί τούς ἄλλους ἐφήβους καί τίς ἀτρόμητες κοπέλλες τοῦ Ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγῶνα ἄς θυμίζουμε στά παιδιά μας . Οἱ νέοι μας ζητοῦν ἀγωνιστικά πρότυπα. Ἄν δέν τούς τά προσφέρουμε μέσα ἀπό τήν Ἱστορία τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ θά τά ἀναζητήσουν σέ ἀκραῖες καταστάσεις καί ἀντιδημοκρατικές ἰδεολογίες.
Χρειαζόμαστε σήμερα στήν ἀντιηρωική ἐποχή μας τό πρότυπο τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου, πού σκοτώθηκε μαχόμενος στό Μαχαιρᾶ στίς 3 Μαρτίου 1957. Ἀξίζει νά θυμόμαστε τήν ἀγάπη του γιά τήν Ἑλλάδα, στήν ὁποία ὑπηρέτησε ὡς Ἔφεδρος Ἀνθυπολοχαγός καί μάλιστα στά ἑλληνοβουλγαρικά σύνορα. Ἀξίζει νά διδασκόμαστε ἀπό τό ψευδώνυμο πού διάλεξε: Ζῆδρος. Ὅπως ὁ θρυλικός κλεφταρματολός τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας. Ὁ Γρηγόρης καί οἱ συναγωνσιστές του μέσα ἀπό τά ψευδώνυμα καί τούς συμβολισμούς διατράνωναν τήν συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ὀφείλουμε νά διδάσκουμε στά παιδιά μας τήν ὁλοήμερη μάχη του ἐναντίον πολυαρίθμων Βρετανῶν στρατιωτῶν. Ὁ Σταυραετός τοῦ Μαχαιρᾶ μόνος μέσα στήν σπηλιά ἐναντίον ὁλόκληρης μονάδος ἐπιλέκτων καί καλά ὁπλισμένων καταδρομέων. Δέν παραδόθηκε ποτέ. Ὥσπου ἔκαψαν τήν σπηλιά μαζί καί τό παλληκάρι ἀπό τήν Λύση. Στό παράδειγμά του ζαναζοῦν οἰ τριακόσιοι τῶν Θερμοπυλῶν καί τό ΟΧΙ τοῦ 1940. Οἱ ὑπερήφανοι γονεῖς τοῦ Γρηγόρη δέν ἔκλαψαν. Τοὐλάχιστον ἐξωτερικά. Ἔδωσαν καί αὐτοί μαθήματα λεβεντιᾶς καί πατριωτισμοῦ.
Χρειαζόμαστε καί τό παράδειγμα τοῦ Εὐαγόρα Παλληκαρίδη. Ὁ ταλαντοῦχος ποιητής ἀπό τήν Τσάδα Πάφου , ἄν ζοῦσε θά ἦταν σήμερα 69 ἐτῶν. Ἦταν ἔφηβος μαθητής ὅταν προσεχώρησε στόν Ἀγῶνα.
Τήν ἡμέρα πού ἔφυγε ἄφησε στούς συμμαθητές καί στούς δασκάλους του γραπτή τήν ἐξήγηση τῆς ἀπουσίας του:
Θά πάρω μιάν ἀνηφοριά
θά πάρω σκαλοπάτια
νά βρῶ τά μονοπάτια
πού πᾶν στήν Λευτεριά.
................................................
Κόρη πανώρια θά τῆς πῶ
ἄνοιξε τά φτερά σου
καί πάρε με κοντά σου
μονάχα αὐτό ζητῶ.
Συνελήφθη, βασανίσθηκε, ἀλλά δέν λύγισε. Οἱ Ἄγγλοι τόν ἀπηγχόνισαν τό βράδυ τῆς 13ης πρός τήν 14η Μαρτίου 1957. Στίς τσέπες τοῦ σακακιοῦ του στό κρησφύγετό του βρέθηκε μία εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί μία Καινή Διαθήκη. Ἐπάνω εἶχε γράψει μερικές σκέψεις: \"Ὁ Κύριος, ὁ Σωτήρ τοῦ Κόσμου, ἄς εἶναι ὁδηγός καί ἐμπνευστής καί τοῦ ἀγῶνα καί τῆς ζωῆς μας. Τό Εὐαγγέλιο ἐγράφη στή γλῶσσα μας καί σ\' ἐμᾶς ἀνέθεσε ὁ Θεός νά τό μεταδώσουμε σ\' ὅλο τόν κόσμο. Εἶναι τιμή σου, ἄν τό κρατᾶς φυλακτό καί τό μελετᾶς καθημερινά\".
Αὐτό ἦταν τό μυστικό τῶν ἀγωνιστῶν: Ἡ χριστιανική τους πίστη καί ἡ ἑλληνορθόδοξη παιδεία τους. Μία παιδεία μέ ἀξίες καί ἰδανικά πού σήμερα ἀμφισβητοῦνται καί βάλλονται. Μία ἑλληνορθόδοξη παιδεία πού ἔδωσε ἥρωες καί μάρτυρες σέ καιρούς πολέμων, τίμιους ἀγωνιστές καί δημιουργικά πνεύματα σέ καιρούς εἰρήνης. Ἀξίζει νά μελετήσουν οἱ δασκαλοι καί οἱ παιδαγωγοί μας τά θρησκευτικά, ἱστορικά καί λογοτεχνικά βιβλία, τά ὁποῖα διάβαζαν τά ἀγόρια καί τά κορίτσια πού στελέχωσαν τόν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα. Ἀξίζει νά μελετήσουμε μέ προσοχή τίς διηγήσεις τοῦ μακαριστοῦ ἱερέως Σταύρου Παπαγαθαγγέλου πού ἔκανε Κατηχητικό καί χαλύβδωνε τίς ψυχές πολλῶν ἐξ αὐτῶν.
Χρειαζόμαστε σήμερα καί τόν Γρηγόρη καί τόν Εὐαγόρα καί τόν Καραολῆ καί τόν Δημητρίου καί τόν παπᾶ-Σταῦρο καί τόν χαμογελαστό σημαιοφόρο Πετράκη Γιάλλουρο πού ἔπεσε νεκρός σέ μαθητική διαδήλωση. Χρειαζόμαστε τήν μνήμη τους νά μᾶς καθοδηγεῖ γιά νά μήν ἰσοπεδωθοῦμε ἀπό τήν ὑλιστική παγκοσμιοποίηση, ἀπό τίς σειρῆνες τοῦ εὐδαιμονισμοῦ καί ἀπό τά διάφορα διπλωματικά σχέδια πού πασχίζουν νά νομιμοποιήσουν τόν εἰσβολέα. Χρειαζόμαστε καί τίς μαρτυρίες τῶν ἐπιζώντων συναγωνιστῶν τους. Τήν φωνή τῆς Κλαίρης Ἀγγελίδου πού ἐκπροσωπεῖ τίς πολυάριθμες θαρραλέες ἑλληνοποῦλες τῆς Κύπρου πού βοήθησαν μέ τόν δικό τους τρόπο. Καί τόσες ἄλλες σεμνές φωνές. Χρειαζόμαστε νά ξαναδιαβάζουμε τήν γραφίδα τοῦ Νομπελίστα ποιητῆ μας Γιώργου Σεφέρη πού φωτογράφισε τό 1953 σέ ἕνα τοῖχο τῆς Κύπρου τό σύνθημα: \"ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΘΕΛΟΜΕΝ ΚΑΙ ΑΣ ΤΡΩΓΩΜΕΝ ΠΕΤΡΕΣ\".
Γρηγόρη καί Εὐαγόρα, σᾶς χρειαζόμαστε. Ἐφέτος πού συμπληρώνονται 50 χρόνια ἀπό τόν θάνατό σας στή μνήμη σας καί στό μνῆμα σας ἀκουμπᾶμε γιά νά ἐφοδιασθοῦμε μέ ἐθνική ἀξιοπρέπεια. Εἴθε ὁ Θεός νά ἀναπαύει τήν ψυχή σας!
Κ.Χ. 19-2-2007
|