Πού οφείλεται το απίστευτο για εμάς τους εκτός Κύπρου αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών στην Κύπρο; Πώς είναι δυνατόν να εκλέγεται πρώτο κόμμα ο Δη.Συ. του Αναστασιάδη με ποσοστό που κάθε άλλο παρά αποτελεί καταδίκη του άφρονος αυτού μειοδότη Κυπρίου πολιτικού; Πώς κατάφεραν Δη.Συ. και ΑΚΕΛ να διατηρήσουν μια πλειοψηφία της τάξης του 57% του εκλογικού σώματος, τη στιγμή που δύο μόλις μήνες πριν ο Κυπριακός λαός αποδοκίμασε με ποσοστό της τάξης του 76% τις επιλογές τους;

Με την επιφύλαξη που δημιουργεί το γεγονός ότι οι σκέψεις αυτές γράφονται στην Ελλάδα και για αυτό μπορεί να παραγνωρίζουν κρίσιμα γεγονότα, φρονώ ότι το κλειδί της εξέλιξης αυτής βρίσκεται στη συνειδητή επιλογή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας να μην εκμεταλλευθεί στο παραμικρό τη μεγάλη πολιτική ισχύ που του προσέδωσε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η άτεγκτη στάση του: Ο Τάσσος Παπαδόπουλςο αρνήθηκε συνειδητά, αρνήθηκε «από μέσα του» να γίνει «εθνάρχης». Και ενώ είναι στην πραγματικότητα εθνάρχης, αρνήθηκε συνειδητά να αποκτήσει αντίστοιχο πολιτικό-κομματικό ρόλο «εθνάρχη», όπως ο Μακάριος. Αντιμετώπισε με εσωτερικό σεβασμό τους αντιπάλους του. Φέρει εθνική ευθύνη, είναι πραγματική εθνική φωνή. Γνήσιος εθνικός ηγέτης με αρχαιοελληνικό ήθος, μακριά από κομματικά παιχνίδια. Αρνήθηκε να γίνει εθνικός λαοπλάνος.

Λαϊκιστές τύπου Μακάριου και Ανδρέα Παπανδρέου θα είχαν τελείως διαφορετική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Θα είχαν αδράξει τη χρυσή ευκαιρία ανάδειξής τους σε μονοκομματικούς εθνικούς ηγέτες. Θα είχαν στείλει τους πολιτικούς τους αντιπάλους στο αλήστου μνήμης «χρονοντούλαπο της ιστορίας». Τέτοια ευκαιρία ανάδειξης σε «εθνικούς ηγέτες» με παράλληλη συντριβή των αντιπάλων τους δεν θα την είχαν αφήσει να πάει χαμένη. Όχι όμως ο Τάσσος. Ο Τάσσος είναι εθνάρχης χωρίς εισαγωγικά.

Το βλέπει κανείς ότι είναι διαφορετικός. Έχει κάτι το «αντιτουριστικό». όταν τον βλέπεις να μιλάει δεν σε συναρπάζει, δεν σε καθηλώνει όπως μπορεί να συμβαίνει με άλλους. Καθηλώνεσαι όταν ξαναακούς ή όταν διαβάζεις το λόγο του. Τότε συγκλονίζεσαι, αλλά όχι όταν τον βλέπεις για πρώτη φορά. Όταν δεις την ουσία, όχι όταν είσαι στην επιφάνεια. Ο Τάσσος δεν σε εμπνέει, δεν σε ξετρελαίνει, δεν σου έρχεται να ορμήξεις πάνω του να τον σηκώσεις στα χέρια. Έχει κατά νουν το πραγματικό εθνικό συμφέρον, όχι το προσωπικό, όσο και αν τον συκοφάντησαν ασύστολα πριν και μετά το δημοψήφισμα. Θέλει να έχει συνειδητά το λαό με το μέρος του. Θέλει ο λαός να τον στηρίζει με τη λογική του, όχι με το συναίσθημα, όπως θα έλεγε και ο δικός μας ανεκδιήγητος Στεφανόπουλος. Ακριβώς αυτή η στάση του Παπαδόπουλου είναι όμως σεβασμός, αληθινός σεβασμός στο λαό. Όχι η προσπάθεια της με κάθε τρόπο καθοδήγησής του σε επιλογές αλλότριες.

Όταν γύριζε από τη Λουκέρνη δεν δίστασε να ακυρώσει το συλλαλητήριο υποδοχής του στο αεροδρόμιο, παρόλο που εκείνες τις ημέρες το ποσοστό του «όχι» είχε φθάσει το 91% (και ακόμη παραπάνω) σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις που ήλθαν στο φως τις επόμενες ημέρες. Αλλά μια εβδομάδα μετά δεν δίστασε να αρθρώσει το συγκλονιστικό διάγγελμα. Δεν ήταν επειδή φοβήθηκε τους ξένους που ακύρωσε το συλλαλητήριο. Ήταν επειδή δεν του άρεζε μια τέτοια πολιτική στάση. Δεν φοβήθηκε τους ξένους, όπως δεν τους φοβόταν στα βουνά με την ΕΟΚΑ και αυτό το απέδειξε με το διάγγελμα και την όλη στάση του. Είναι εν τέλει πολύ ψηλά ο Πρόεδρος, πού να τον πιάσουν, πού να τον καταλάβουν οι άλλοι.

Αυτό που βιώνουμε τώρα όλοι (υποστηρικτές του όχι και του ναι) ως έκπληξη πρώτου μεγέθους για την ουσιαστική διατήρηση του πολιτικού σκηνικού στην Κύπρο, ειδικά σε ό,τι αφορά τον Δη.Συ., οφείλεται στην ύπαρξη μιας γενικής πεποίθηση τις ημέρες του δημοψηφίσματος ότι με αφετηρία το δημοψήφισμα και άξονα τις ευρωεκλογές θα είχαμε μια συνολική ανατροπή του πολιτικού σκηνικού, εξαιτίας της μειοδοτικής στάσης των μεγάλων κομμάτων. Πράγματι, ήταν ώριμες οι συνθήκες τις ημέρες εκείνες για την ανατροπή αυτή, αλλά για συντελεσθεί αυτή, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις αυτές, χρειαζόταν και ένας ηγέτης για να την φέρει εις πέρας, ένας ηγέτης εθνικής εμβέλειας. Ο ηγέτης αυτός μπορούσε να είναι μόνον ο Τάσσος, αφού μόνος του τράβηξε, στην ουσία, το κουπί του «όχι».

Το πολιτικό μέγεθος του Προέδρου καταδεικνύεται από τη λύσσα των υποστηρικτών του «ναι» εναντίον του. Διερωτάται κανείς: και ο Ντενκτάς είπε «όχι». Γιατί δεν τον άκουσαν οι Τ/Κ; Οι Τούρκοι εθνικιστές μέχρι και «γκρίζους λύκους» κατέβασαν στην Κύπρο για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο να ψηφίσουν «όχι». Τα 52 λεπτά διαγγέλματος του Τάσσου ήταν το πρόβλημα; Από την άλλη, τόσοι και τόσοι είπαν «ναι». Αναστασιάδης, Κληρίδης, Βασιλείου, Χριστόφιας (κατ' ουσίαν, ασχέτως την κουτοπονηριά του «αναβολή αλλιώς όχι»). Γιατί ο κόσμος άκουσε τον Τάσσο και όχι αυτούς; Λαΐκιζε μήπως ο Πρόεδρος; Αν λαΐκιζε, όμως, τότε γιατί ακύρωσε το συλλαλητήριο υποδοχής μετά τη Λουκέρνη;

Όχι, δεν λαΐκιζε ο Πρόεδρος. Δεν είναι λαϊκιστής. Ούτε Μακάριος είναι ούτε Ανδρέας Παπανδρέου. Είναι εθνικά υπεύθυνος ηγέτης.

Με το σεβασμό που διακρίνει τον εθνικά υπεύθυνο ηγέτη απέναντι στον αντίπαλο, ακόμη και αν αυτός είναι προδότης και ξεπουλάει την πατρίδα του, ο Τάσσος άφησε να περάσει η ευκαιρία αναμόρφωσης του πολιτικού σκηνικού της Κύπρου. Δεν ήταν και πολύ δύσκολο να το πράξει. Με το τεράστιο κύρος του θα κατήγγελλε το πολιτικό σύστημα για χρεοκοπία και με την αμέριστη στήριξη ενός ελεγχόμενου κρατικού μηχανισμού θα είχε συγκροτήσει μια νέα πολιτική κίνηση, αγνοώντας μέχρι και το δικό του κόμμα, το Δη.Κο. και, βέβαια, τον Δη.Συ., το ΑΚΕΛ, την ΕΔΕΚ, όλους. Θα καλούσε ο Πρόεδρος τους πάντες να ενταχθούν σε αυτή τη νέα κίνηση. Θα μάζευε ίσως το 75% των ψήφων και θα άφηνε απέναντί του ολίγους παλαιοκομμουνιστές να ακολουθούν το Χριστόφια και ολίγους Συναγερμικούς να δίδουν μάχη οπισθοφυλακής υπέρ του Αναστασιάδη και του θλιβερού ακολούθου του, Γλαύκου Κληρίδη.

Η ετερόκλητη αυτή συσπείρωση γύρω από το πρόσωπο του Προέδρου θα είχε, όμως, ημερομηνία λήξης. Θα έληγε όταν θα εξαφανιζόταν το λαοπρόβλητο πρόσωπο του Προέδρου. Δεν θα έφερνε ουσιαστικές μεταβολές στην πολιτική σκηνή, εκτός του ότι θα δημιουργούσε ένα πεδίο αέναης σφοδρής σύγκρουσης μεταξύ προδοτών και πατριωτών.

Αλίμονο, όμως, με τους προδότες θα είχε συνταχθεί και ένα σημαντικό κομμάτι του λαού που δεν θα ήταν προδότες, που απλώς θα είχαν καλόπιστα πεισθεί από τη ρητορική των προδοτών. Ένα κομμάτι του λαού που θα πρόδιδε άθελά του την πατρίδα του στο βωμό της κομματικής υπακοής...

Η συνειδητή κίνηση του Προέδρου να αφήσει ανέπαφο το πολιτικό σκηνικό, καθόλου δεν οφείλεται, συνεπώς, σε προσωπικό πολιτικό υπολογισμό, αλλά καθαρά σε όρους προσωπικών πεποιθήσεων και προσωπικής πολιτικής στάσης του Προέδρου, πολιτικού σεβασμού έναντι του αντιπάλου και της νοημοσύνης του κόσμου.

Η στάση αυτή, όμως, φαίνεται σταδιακά ότι μπορεί να έχει και μια σημαντικότατη εθνική πτυχή, ένα σημαντικότατο (ηθελημένο ή αθέλητο;) εθνικό αποτέλεσμα: Η στάση αυτή είναι, στην πραγματικότητα, η μόνη που είναι ικανή να επαναφέρει στο «σωστό δρόμο» τους αποσκιρτήσαντες μειοδότες πολιτικούς. Με δεδομένο ότι, δυστυχώς ή ευτυχώς ο οστρακισμός ως πολιτική ηθική ανήκει στη σφαίρα ενός μακρινού χρονικά και ποιοτικά παρελθόντος, η οριστική απομάκρυνση των προδοτών από την πολιτική σκηνή είναι καθεαυτή ιδιαίτερα δύσκολη, αν όχι αδύνατη. Το δεδομένο αυτό δεν θα μεταβαλλόταν ακόμη και στην περίπτωση που άλλαζε ριζικά το πολιτικό σκηνικό.

Η διατήρηση του πολιτικού σκηνικού είχε, αντιθέτως, το εξής αποτέλεσμα: Οι μειοδοτήσαντες πολιτικοί διαπίστωσαν ότι η πολιτική του «ναι» είναι επικίνδυνη για την προσωπική πολιτική τους επιβίωση. Αντιλήφθηκαν ότι αυτά που έταζαν στους ξένους μέντορές τους είναι τελικώς δύσκολο έως αδύνατον να τα πραγματοποιήσουν. Κατάλαβαν ότι η πολιτική πραγματικότητα της νήσου κινδύνευε τελικά να τους ξεπεράσει. Έτσι, σύρθηκαν εκόντες άκοντες στην υιοθέτηση πιο εθνικών θέσεων. Και είδαμε με μεγάλη έκπληξη στην προεκλογική σκηνή των Ευρωεκλογών τον Αναστασιάδη να «εξαφανίζει» τους «σημαδεμένους» υποστηρικτές του «ναι» Χάσικο και Νεοφύτου και να επισημαίνει ελλείψεις του έως προχθές... «ονειρεμένου» σχεδίου Ανάν!

Χωρίς καμιά αμφιβολία η εξέλιξη αυτή είναι ελπιδοφόρα. Παρέχει την ελπίδα ότι η λαϊκή βούληση που με αίσθημα ευθύνης και βαθύ σεβασμού εξέφρασε ο Πρόεδρος με την πολιτική του στάση θα διαποτίσει όλους τους πολιτικούς χώρους με τρόπο που να μην απαγορεύσεις στους ξένους να ξαναβρούν τόσο πρόθυμους υποστηρικτές τους και εργολάβους τους στους κόλπους των Ελλήνων πολιτικών. Με τρόπο, ώστε η χαίνουσα αιμορραγούσα πληγή που άφησε στα πλευρά της Μεγαλονήσου η άφρονα πολιτική των Σημίτη - Γιωργάκη (κυρίως αυτών, αλλά και άλλων, ας είμαστε δίκαιοι) να αρχίσει, επιτέλους, να επουλώνεται.

Στην πραγματικότητα, η πρωτιά του Δη.Συ. ήταν άλλη μια νίκη του «όχι», άλλη μια νίκη του Προέδρου Παπαδόπουλου. Μεγαλύτερη εθνικά σε διαχρονική πολιτική σημασία από μια ενδεχόμενη πρόσκαιρη ανατροπή του κυπριακού πολιτικού σκηνικού. Αν κατάφερε ο Δη.Συ. να διατηρήσει τόσες δυνάμεις και αν κατάφερε να κερδίσει την πρώτη θέση ήταν ακριβώς επειδή απαρνήθηκε κατά μεγάλο μέρος την πολιτική του «ναι». Η υπαρκτή απειλή του «Συναγερμού για την Ευρώπη» και η αβάστακτη πίεση της βάσης ώθησαν τον γραικύλο Αναστασιάδη - έστω και αν αποσκοπούσε στην προσωπική του πολιτική επιβίωση - να απαρνηθεί την πολιτική του «ναι» που εργολαβικά του ανέθεσαν τα ξένα αφεντικά του. Μπορεί η μεταστροφή να μην είναι πλήρης, αλλά σημασία έχει το ότι υπήρξε ουσιαστική μετατόπιση από την αρχική θέση, υπήρξε, στην πραγματικότητα, πανικόβλητη εγκατάλειψη της θέσης του «αρχιερέα του ναι».

Πλέον δεν υπάρχει πια «αρχιερέας του ναι» στην Κύπρο. Αυτός ήταν ο Αναστασιάδης και ως τέτοιος μας τελείωσε, ασχέτως αν επιβιώνει πολιτικά με τον χαμαιλεοντισμό αυτόν. Ο Γ. Βασιλείου, που παραμένει οπαδός του «σκληρού ναι», δεν έχει ούτε τις πολιτικές ικανότητες ούτε τον κομματικό μηχανισμό του Αναστασιάδη, προκειμένου να φέρει εις πέρας μια τέτοια εργολαβία, κόντρα στη βούληση των Κυπρίων.

Ας μην συνυπολογίσουμε δε και την καταρράκωση της αξιοπιστίας των εργολάβων έναντι των ξένων αφεντικών. Όπως είπε και ο Μπους στον Καραμανλή «εσείς μας δώσατε μια ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων στην Κύπρο, που άλλοι δεν μας είχαν δώσει». Ο Αναστασιάδης και οι συν αυτώ ήταν στην πραγματικότητα οι αυτουργοί του μεγάλου εξευτελισμού που απετέλεσε για τη «διεθνή κοινότητα» το χαστούκι του 76% και αυτό θα συνυπολογίζεται σε κάθε μελλοντική εξέλιξη στο Κυπριακό.

Μακροπρόθεσμα, συνεπώς, η εξέλιξη που σημειώθηκε στις Ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής ευνοεί τα πραγματικά συμφέροντα της Κύπρου, όσο και αν βραχυπρόθεσμα προκαλεί μια δικαιολογημένη απογοήτευση στους εθνικώς σκεπτόμενους Έλληνες.

Ως κατακλείδα, ας τονιστεί και πάλι ότι οι θέσεις αυτές γράφονται με την καίρια επιφύλαξη ότι είναι καρπός σκέψεων που παράγονται στην Ελλάδα και ότι, ως εκ τούτου, ενδέχεται να περιέχουν λανθασμένες εκτιμήσεις ως προς την κατάσταση και τα γεγονότα στην Κύπρο ή να μην λαμβάνουν υπόψη τους υπαρκτούς παράγοντες που ενδεχομένως να πρέπει να οδηγούν σε διαφορετικά συμπεράσματα. Τυχόν αντίλογος θα είναι, συνεπώς, όχι μόνον ευπρόσδεκτος, αλλά και ευκταίος.