Ποντιακό ζήτημα και νεολαία
και
Για την ελευθερία και την προβολή των απόψεων σήμερα
Του Φάνη Μαλκίδη
Ποντιακό ζήτημα και νεολαία
Του Φάνη Μαλκίδη
Κατ΄αρχήν είναι σημαντική αυτή η εκδήλωση για κάποιους συγκεκριμένους λόγους. Αρχικώς γιατί γίνεται σ’ ένα χώρο, εδώ στην Αλεξανδρούπολη και ειδικότερα στη Νέα Χηλή, που φιλοξένησε πρόσφυγες Πόντιους του 1922-1923, από την ευξεινοποντιακή Χηλή. Πρόσφυγες που βίωσαν τη γενοκτονία και το διωγμό.
Είναι σημαντική επίσης γιατί πραγματοποιείται στο πανεπιστήμιο, το οποίο εξ΄ ορισμού αποτελεί ένα χώρο διαλόγου, συζήτησης, πολιτικής και προβληματισμού, και θέλει να συνεχίσει τη μεγάλη παράδοση τα πιο σπουδαία πράγματα σ’ αυτή τη χώρα να ξεκινούν και να συνεχίζονται στους τόπους σπουδών.
Το κεντρικό όμως σημείο αυτής της εκδήλωσης είναι ότι πραγματοποιείται από νέους ανθρώπους, φοιτητές ποντιακής καταγωγής οι οποίοι δραστηριοποιούνται για ένα μεγάλο εθνικό και διεθνές ζήτημα, τη γενοκτονία. Δραστηριοποιούνται και αναδεικνύουν το κεντρικό θέμα της ποντιακής ταυτότητας, ενόσω αυτό όταν δεν υπονομεύεται και δεν υποσκάπτεται η προσπάθεια για έρθει στο φως ένα μεγάλο και διαρκές έγκλημα, περιορίζεται σε τυπικές, επετειακές εκδηλώσεις. Ή και το χειρότερο περιορίζεται σε απαράδεκτες συνεστιάσεις με χορούς και τραγούδια, λες και όταν χάνεις ένα δικό σου άνθρωπο, ή όταν τιμάς τη μνήμη του στα 40 ή στο χρόνο, διασκεδάζεις!
Είναι γεγονός ότι η αναγνώριση του προσχεδιασμένου εγκλήματος της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στο διάστημα 1916-1923 και από τους νεότουρκους και από τους κεμαλικούς, από τη Βουλή των Ελλήνων πέρασε από διάφορες επίπονες φάσεις. Οι κατά καιρούς ελληνοτουρκικές προσεγγίσεις, οι «διεθνείς δεσμεύσεις» της χώρας, ο «εξευμενισμός» της Τουρκίας, οι κομματικές ισορροπίες, είναι μερικές από τις εμφανείς αιτίες της καθυστέρησης. Όταν την ίδια στιγμή άλλες χώρες και λαοί έχουν κάνει χιλιάδες βήματα μπροστά, χωρίς υπονομεύσεις που αμαυρώνουν τη μνήμη των δολοφονημένων συμπατριωτών τους. Εδώ οι ενέργειες προς την κατεύθυνση ακύρωσης του νόμου του κράτους για την αναγνώριση της 19ης Μαΐου είναι αντίστοιχα χιλιάδες.
Φυσικά δεν γίνεται λόγος για τη διεθνοποίηση της υπόθεσης που θα λειτουργούσε σαν τροχοπέδη για τη τέλεση άλλων. Το αντίθετο μάλιστα. Αυτή απουσιάζει, δεν τίθεται ως θέμα στην ελληνοτουρκική ατζέντα συζήτησης, ενώ χωρίς προγραμματισμό, χωρίς σχέδιο, όταν αναλαμβάνονται σχετικές πρωτοβουλίες αυτές προκαλούν την ειρωνεία των συνομιλητών στους διεθνείς οργανισμούς. Εξαιρέσεις αποτελούν οι πρακτικές διανοουμένων, των οποίων οι παρεμβάσεις έχουν απασχολήσει τις συνεδριάσεις του ΟΗΕ και του ΟΑΣΕ. Χωρίς θόρυβο και κυρίως χωρίς τηλεόραση.
Σήμερα οι νέοι Πόντιοι φοιτητές αποδεικνύουν ότι έχουν συνείδηση του ρόλου τους και της ταυτότητάς τους. Γιατί η ταυτότητα γεννά πολιτική και η κοινωνία με την πολιτική στο προσκήνιο είναι ζωντανή. Προσπάθειες όπως αυτή των νέων Ποντίων, των ανθρώπων που γνώρισαν τη γενοκτονία μέσα από τις διηγήσεις και τα βιβλία- όσα υπάρχουν αφού και αυτά απαγορεύονται- γεννούν ελπίδα και σχέδιο. Σχέδιο για το επόμενο διάστημα, όπου το Ποντιακό θα είναι μπροστά, στην πρωτοπορία του αγώνα κάθε έντιμου πατριώτη και διεθνιστή. Πατριώτη που θα σέβεται την καταγωγή του προασπίζοντας τη μνήμη των 350.000 και πλέον δολοφονημένων Ποντίων και διεθνιστή που προωθήσει την απελευθέρωση του τουρκικού λαού από το βάρος ενός εγκλήματος. Γιατί η τουρκική κοινωνία θα απελευθερωθεί και η περιοχή θα κινηθεί μπροστά όταν ένας ολόκληρος λαός αναγνωρίσει τις δολοφονίες και το καθεστώς που τον καταπιέζει και διαιωνίζει ανάλογα εγκλήματα καταρρεύσει. Είναι ζήτημα επιτατικό και χρέος αυτό να προβληθεί από τους νέους ανθρώπους, αρχίζοντας από σήμερα, από εδώ από τη Νέα Χηλή, από το πανεπιστήμιο, ως αλληλεγγύη σε συνομηλίκους τους σήμερα στον Πόντο, των οποίων η ταυτότητα, η καταγωγή, η γλώσσα και ο πολιτισμός καταπιέζονται και διώκονται.
Μέρος της ομιλίας του Φάνη Μαλκίδη στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύλλογος Ποντίων Φοιητών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης, την ημέρα μνήμης της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Για την ελευθερία και την προβολή των απόψεων σήμερα
Του Φάνη Μαλκίδη
Ο λαός μας μετά από πολύχρονους αγώνες και προσπάθειες κατόρθωσε να αποκτήσει ένα καθεστώς ελευθερίας και δημοκρατίας για να μπορέσει να γράφει, να παράγει δηλαδή πλούσια και όμορφα καλλιτεχνικά έργα και να τα παρουσιάζει. Έτσι μπόρεσε να δώσει σημαντικά μνημεία γραπτού λόγου στο έθνος και στον πλανήτη. Βεβαίως υπήρξαν περιπτώσεις όπου αυτό έλειψε γιατί καθεστώτα και άνθρωποι δεν άφησαν να αναπτυχθεί ένα περιβάλλον ελευθερίας για να παραχθούν έργα που θα προσέφεραν στην ανθρώπινη ζωή.
Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν στη χώρα μας τόσο αναφορές, όσο και βιβλία που παρουσιάζονται σχετικώς εύκολα, και αναφέρονται στον Ελληνισμό του Πόντου. Και αυτό είναι αποτέλεσμα αγώνων διανοουμένων και πολιτικών που σε δύσκολους καιρούς πάλεψαν για το δικαίωμα στη μνήμη, για το προσφυγικό ζήτημα, το παλιό και το νέο των Ποντίων, για τους κρυπτοχριστιανούς που ζουν σήμερα στον Πόντο, για την αναγνώριση της γενοκτονίας, για το δικαίωμα να αναφέρονται όλα τα στοιχεία που σχετίζονται με αυτήν.
Στη διάσταση του κρυπτοχριστιανισμού είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί το γεγονός ότι στη σημερινή Τουρκία απαγορεύεται να γράφεται κάτι γι’ αυτήν, να αναφέρονται στοιχεία, να εκδίδονται και να παρουσιάζονται βιβλία. Όσοι αποπειράθηκαν να κάνουν αντίστοιχο προπηλακίστηκαν δημόσια και στην τηλεόραση, διώχθηκαν, δικάστηκαν. Συγγραφείς και εκδότες.
Την ίδια ώρα λοιπόν που εδώ στην Αλεξανδρούπολη μπορούμε σε καθεστώς ελευθερίας να παρουσιάζουμε ένα ακόμη βιβλίο για τον Πόντο και την εγκατάσταση των προσφύγων στην ελλαδική Θράκη, στη γειτονική χώρα πολλοί κρυπτοχριστιανοί δεν έχουν ελευθερία και διώκονται ακριβώς για τον λόγο πως αναζητούν τις ρίζες, τον πολιτισμό, την καταγωγή.
Διανοούμενοι και συγγραφείς, πολιτικοί και σύλλογοι Ποντίων οφείλουν να αγωνιστούν για το δικαίωμα της ελευθερίας της προβολής των απόψεων και της παρουσίασής τους στη γειτονική χώρα και όχι μόνο. Η αποσιώπηση των διαφορετικών ιδεών, η μη δημοσιοποίησή τους, η απόσυρσή τους, μπορεί τελικά να οδηγήσει και στο «κάψιμό» τους. Αυτά που όπως ξέρουμε όλοι συνέβαιναν σε φασιστικά, ολοκληρωτικά, στρατιωτικά καθεστώτα που δεν έχουν καμία σχέση με τη δημοκρατία, την ελευθερία, την ελληνική έννοια της Ευρώπης με τις συγκεκριμένες αξίες και αρχές.
Μέρος της ομιλίας στην εκδήλωση παρουσίαση του βιβλίου του Όμηρου Μαυρίδη «Πετροπόλεμος στις Σάππες» που αναφέρεται στην εγκατάσταση των Ποντίων προσφύγων του 1922 στην ελλαδκή Θράκη.
Ο Φάνης Μαλκίδης είναι Λέκτορας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης