ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΡΑΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΚΒΙΑΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ

Παναγιώτης Ήφαιστος

Διεθνείς Σχέσεις και Στρατηγικές Σπουδές, Έδρα Jean Monnet για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση

Τμήμα Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών

ifestos@panteion.gr, www.ifestos.edu.gr

Στο κατώφλι της επίλυσης του κυπριακού το Φθινόπωρο του 2002 εκδηλώθηκε το σχέδιο Αναν που οδήγησε σε συρροή λανθασμένων χειρισμών με αποκορύφωμα την συμφωνία της Νέας Υόρκης μετά από την οποία το διακύβευμα δεν είναι πλέον η λύση του κυπριακού αλλά η συλλογική ελευθερία και γενικότερα η επιβίωση των κυπρίων ως ανεξάρτητη κοινωνικοπολιτική οντότητα. Εξετάζοντας τα αίτια αυτής της κατηφόρας ο ιστορικός του μέλλοντος θα είναι αμείλικτος. Όμως, στην παρούσα φάση το μέλημά μας δεν πρέπει να είναι η ιστορική δικαίωση ή καταδίκη κάποιων πολιτικών προσώπων αλλά η υιοθέτηση επιλογών που επιτρέπουν στους κυπρίους να επιβιώσουν ως ελεύθερη κοινωνία. Στην παρούσα συγκυρία, δύο επισημάνσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές. Η πρώτη αφορά την σημασία του κράτους για την ευημερία και επιβίωση μιας κοινωνίας και τη δεύτερη την σημασία των αφόρητων εκβιαστικών πιέσεων για την κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Καταρχάς, η σημασία της Κυπριακής Δημοκρατίας: Η κρατική κυριαρχία προκύπτει πάντοτε μετά από ένα αγώνα συλλογικής ελευθερίας. Η απόφαση ανεξαρτησίας-κυριαρχίας συμβολίζει το γεγονός ότι μια κοινωνία είναι πλέον συλλογικά ελεύθερη, ότι προικίστηκε με ένα γεωγραφικά και πολιτικά προσδιορισμένο κοινωνικοπολιτικό σύστημα, ότι είναι ισότιμη με τις κοινωνίες των άλλων κρατών, ότι μπορεί να αποφασίζει αυτόνομα τον συλλογικό τρόπο ζωής, ότι μπορεί να συγκροτεί ένα οικείο σύστημα τάξης και δικαιοσύνης, ότι μπορεί να αναπτύξει ένα οικονομικό σύστημα ως βάση της ευημερίας της και ότι μπορεί να εγκαθιδρύει ένα σύστημα άμυνας, ασφάλειας και διπλωματίας που διασφαλίζει όλα αυτά τα δημόσια αγαθά. Το ηθικοφιλοσοφικό περιεχόμενο αυτού του κράτους, εξάλλου, δεν μπορεί να είναι προϊόν κριτηρίων μεταφυσικά προσδιορισμένων ή δοτών νόμων που εξυπηρετούν εξωγενή-αλλότρια πολιτικά συμφέροντα. Για όλα τα κράτη οι θεμελιώδεις καταστατικοί νόμοι εγκαθιδρύονται στο στάδιο της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και οι υπόλοιποι νόμοι μετεξελίσσονται διαρκώς υπό το πρίσμα διαρκών κοινωνικοπολιτικών ελέγχων και εξισορροπήσεων που κατοπτρίζουν κοινωνικές επιλογές, κοινωνικές παραδοχές και πνευματικές ή υλικές ανάγκες στο πλαίσιο της διαρκούς ανάπτυξης και μετεξέλιξης μιας κυρίαρχης κοινωνίας. Νομιμοποιητικό υπόβαθρο όλων αυτών είναι οι συλλογικές κοσμοθεωρίες, οι συλλογικές ταυτότητες, οι συλλογικές κοσμοεικόνες και όλες εν γένει οι πνευματικές ή αισθητές νοηματοδοτήσεις που προσδιορίζουν το ηθικό, βιολογικό, ανθρωπολογικό και κοσμολογικό υπόβαθρο των μεμονωμένων ανθρώπων και των κοινωνιών. Κατά βάση, κάθε πνευματικά και αισθητά συγκροτημένη κοινωνία είναι προϊόν μακρόχρονων πνευματικών και λειτουργικών σφυρηλατήσεων και μεθέξεων που συμβολίζεται με διακριτές για κάθε κοινωνία συλλογικές κοσμοθεωρητικές εκδοχές και κοσμολογικές-ανθρωπολογικές παραδοχές χωρίς τις οποίες το κοινωνικοπολιτικό της σύστημα είναι μετέωρο, παραπαίων και επισφαλές. Για κάθε κοινωνία το κράτος, εν ολίγοις, είναι ο συλλογικός θεσμός ελευθερίας. Αυτό ακριβώς συμβολίζουν οι θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου περί μη επέμβασης, διακρατικής ισοτιμίας και του δικαιώματος εσωτερικής αυτοδιάθεσης κάθε κυρίαρχης κοινωνίας. Γι΄ αυτό ακριβώς η προπετής αξίωση του κ Αναν, του κ Χάνευ και άλλων να προσδιορίσουν το κοινωνικοπολιτικό σύστημα της Κύπρου είναι παράνομη, καταχρηστική και αντίθετη με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ που θεωρεί παράνομη την με οποιοδήποτε τρόπο παρέμβαση οποιουδήποτε στο εσωτερικό πολιτικό σύστημα ενός κυρίαρχου κράτους μέλους των Ηνωμένων Εθνών. Το ότι μερικοί κύπριοι δέχονται κάτι τέτοιο αποτελεί δυστυχώς αποτέλεσμα έσχατης πολιτικής παρακμής, κοσμοθεωρητικής αποδυνάμωσης και φόβου λόγω αδυναμίας που οδηγεί ακόμη και σε συμβιβασμούς επί παγίων κατακτήσεων του ανθρώπινου πολιτισμού όπως είναι η ελευθερία, η αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Υπόδουλη μια κοινωνία είναι αυτή που δεν έχει ιστορικά προικιστεί με ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος και γι’ αυτό η ελευθερία της και η αξιοπρέπειά της είναι ζητούμενο. Εάν αντίστροφα μια κοινωνία είναι κυρίαρχη-ανεξάρτητη και εγκαταλείψει την συλλογική της ελευθερία είναι ενέργεια που ουσιαστικά ισοδυναμεί με συλλογική αυτοκτονία. Οι κύπριοι αυτή τη στιγμή ουσιαστικά εκβιάζονται και εξωθούνται να αυτοκτονήσουν ηθικά, πολιτικά και πολιτειακά. Οι κύπριοι καλούνται να καταργήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία που κατάκτησαν με τον αγώνα ανεξαρτησίας-ελευθερίας και αντί αυτού εξωθούνται στην εγκαθιδρύσουν ένα κοινό κρατίδιο, ούτε καν με τους τουρκοκυπρίους αλλά με την Τουρκία η οποία στην βάση επεκτατικών, ηγεμονικών και ρατσιστικών αιτιολογήσεων εδώ και δεκαετίες αποτελεί το μόνιμο θανάσιμο αντίπαλο της ανεξαρτησίας-ελευθερίας τους. Βεβαίως, αντάλλαγμα για κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, εκτός και αν κάποιος ισχυριστεί ότι γνωρίζει τι σημαίνει αντάλλαγμα στην μετά θάνατο φάση μιας συλλογικής ή ατομικής ανθρώπινης οντότητας. Μόνο ως αστείο, ασφαλώς, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι το αντάλλαγμα είναι η ασαφής και αβέβαιη υπόσχεση πως σε μερικά χρόνια θα επιστρέψουν μερικές χιλιάδες έλληνες πρόσφυγες υπό ένα αβέβαιο και αμφιλεγόμενο καθεστώς. Όσο για την υπόσχεση για την δημιουργία στην θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας μιας «Ενωμένης Κύπρου» στο πλαίσιο της οποίας οι κύπριοι θα εγκαταλείψουν το κοσμολογικό και κοσμοθεωρητικό τους υπόβαθρο, αποτελεί αναμφίβολα την μεγαλύτερη πολιτική απάτη και τον μεγαλύτερο πολιτικό παραλογισμό των νεώτερων χρόνων. Σίγουρα είναι θλιβερό το φαινόμενο όταν κύπριοι συνηγορούν με τέτοιες κακόβουλες εξωγενείς σκοπιμότητες και μάλιστα με φανατισμό. Αποδέχονται, ουσιαστικά, ότι είναι υποτελείς, απροσάρμοστοι και υποψήφιοι σωφρονισμού εντός των δυναστικών κανονιστικών δομών του κάθε αναρμόδιου και τυχαίου Αναν, Χάνευ ή άλλων απρόκλητων σωφρονιστών που με προπέτεια αξιώνουν να καταργήσουν το πολιτειακό σύστημα των κυπρίων για να εγκαθιδρύσουν ένα εξωγενώς προσδιορισμένο εξαρτημένο και υποτελές κρατίδιο. Αν μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο χωρίς να καταπατηθούν οι κατακτήσεις του πολιτικού πολιτισμού των ανθρώπων, όλα τα κράτη θα είχαν από καιρό κατακερματιστεί εσωτερικά για να εξυπηρετήσουν πολιτειακά τις μειονότητές τους, και γιατί όχι, ο πλανήτης θα είχε ενοποιηθεί κάτω από κάποιους νόμους που θα όριζε κάποιος Αναν, κάποιος Λόρδος Χάνευ ή κάποιος φορέας ενός παγκόσμιου πολιτικού ορθολογισμού. Όλα αυτά, ασφαλώς, είναι αυτονόητα-αυτόδηλα ανορθολογικά και αντιβαίνουν στον πολιτικό πολιτισμό των διεθνών σχέσεων όπως συμβολίζεται από τις προαναφερθείσες θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου και άλλες πάγιες κατακτήσεις.

Επειδή οι πολιτικοί τους ηγέτες δυστυχώς στην Νέα Υόρκη δεν φρόντισαν να τους προστατέψουν έγκαιρα από τις ιμπεριαλιστικές συνομωσίες κατά της συλλογικής τους ελευθερίας, η πιο επείγουσα συλλογική απόφαση των κυπρίων τις προσεχείς εβδομάδες θα είναι να απορρίψουν τους φασιστοειδείς εκβιασμούς ποικίλων αυτόκλητων συνωμοτών που με προκλητικά εξόφθαλμο τρόπο υπηρετούν αλλότρια στρατηγικά συμφέροντα. Είναι πραγματικά θλιβερό και πρωτόγνωρο το φαινόμενο ποικίλων αυτόκλητων κηνσόρων του κοινωνικοπολιτικού μας βίου που απροκάλυπτα συνωμοτούν, φλυαρούν, απειλούν, εκβιάζουν και στοχεύουν τους δυνητικά φοβισμένους ή ευκολόπιστους κυπρίους. Εκτοξεύουν ασύστολα ψεύδη πως θα υπάρξει δήθεν «μεγάλο κόστος» αν απορρίψουμε τους φασιστοειδείς-ιμπεριαλιστικούς στρατηγικούς σχεδιασμούς τους και οι κύπριοι αρνηθούν να εγκαταλείψουν το θεσμό ελευθερίας που κατάκτησαν και έκτισαν με μεγάλους αγώνες, δηλαδή την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι κύπριοι θα πρέπει να απορρίψουν καθολικά τα σχέδιά τους στο δημοψήφισμα για ένα τουλάχιστον λόγο: Προσβάλλεται η αξιοπρέπειά τους, τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και η συλλογική τους ελευθερία. Ποιος ο λόγος, εξάλλου, να γίνει δημοψήφισμα αν αυτό θα γίνει υπό το κράτος εκβιαστικών διλημμάτων και απειλών; Σε τι έφταιξαν οι κύπριοι για να απειλούνται με αυτό τον τρόπο; Μήπως φταίνε γιατί ως αποτέλεσμα του πραξικοπήματος της αμερικανοθρεμένης χούντας η Τουρκία εισέβαλε παράνομα στην Κύπρο; Μήπως φταίνε γιατί επί δεκαετίες αρνήθηκαν να νομιμοποιήσουν τα τετελεσμένα της βίας και με πείσμα αξίωναν να εφαρμοστεί το διεθνές δίκαιο; Μήπως φταίνε γιατί επί δεκαετίες επέμεναν σε μια ειρηνική διευθέτηση; Μήπως φταίνε γιατί επιδίωξαν μια έντιμη για όλους διέξοδο με την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της Κύπρου;

Ενάντια λοιπόν στους εκβιασμούς που μας καλούν να εγκαταλείψουμε την Κυπριακή Δημοκρατία που αποτελεί τον θεσμό ελευθερίας όλων των κυπρίων (όλων ανεξαιρέτως των κυπρίων, ελληνοκυπρίων και μελλοντικά δυνητικά των τουρκοκυπρίων), η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι ένα συντριπτικά πλειοψηφικό ΟΧΙ. Εκτός και αν υπάρχει ενδιάμεση απόφαση μεταξύ ελευθερίας και υποδούλωσης ή μεταξύ αξιοπρέπειας και αναξιοπρέπειας.

Μάρτιος 2004