Ὁ κίνδυνος τῆς ἀποτυχίας τοῦ πολέμου στὸν Λίβανο

Ἀλέξανδρος Κούτσης
Ἐπίκουρος Καθηγητὴς Διεθνοῦς Πολιτικῆς Ἐπιστήμης, Παντεῖο Πανεπιστήμιο

Ἀντίβαρο, Αύγουστος 2006

Ἡ κρίση στὸν Λίβανο καὶ τὴ Γάζα ἀποκαλύπτει ἀρκετὰ σοβαρὰ πράγματα. Πρῶτον, ἐπιβεβαιώνει ὅτι ἡ μικρὴ φίλο-ἰσραηλινὴ ὁμάδα τῶν νέο-συντηρητικῶν ποὺ διαμορφώνουν τὴν ἐξωτερικὴ πολιτικὴ τῶν ΗΠΑ, καὶ ποὺ ἡγεῖται ὁ ἀντιπρόεδρος Ντὶκ Τσένι, προχωρᾶ ἀπτόητη στὴν ἐφαρμογὴ τοῦ σχεδίου ποὺ εἶχε προετοιμάσει τὸ 1996 σχετικὰ μὲ τὸ μέλλον τῶν Ἀραβικῶν κρατῶν στὴ Μέση Ἀνατολή. Τὸ σχέδιο αὐτὸ στηρίζεται στὴ λογικὴ ὅτι τὰ κράτη αὐτὰ δημιουργήθηκαν τεχνητὰ μετὰ τὸν Ἃ Παγκόσμιο Πόλεμο ἀπὸ θρησκευτικὲς ἢ ἐθνικὲς ὀντότητες καὶ ὅτι θὰ πρέπει νὰ διασπαστοῦν μὲ βάση τὰ συστατικά τους στοιχεῖα, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ἀποτελοῦν ἰσχυρὰ ἐμπόδια στὴν ἐπιβολὴ τῆς ἀμερικανικῆς ὅσο καὶ τῆς ἰσραηλινῆς ἡγεμονίας στὴν περιοχή. Ἡ ἐφαρμογὴ τοῦ σχεδίου θὰ ξεκινοῦσε μὲ τὸ Ἰρὰκ καὶ θὰ ἀκολουθοῦσαν ἀμέσως ὁ Λίβανος καὶ ἡ Σύρια. Μετὰ τὶς τρομοκρατικὲς ἐπιθέσεις στὴ Νέα Ὑόρκη τὸ 2001, τὸ σχέδιο περιέλαβε καὶ τὴ Σαουδικὴ Ἀραβία, θέτοντας τὸ τμῆμα μὲ τὰ κοιτάσματα πετρελαίου ὑπὸ τὸν ἔλεγχο ἀμερικανικῶν πετρελαϊκῶν ἑταιρειῶν . Ἡ διάλυση τοῦ Ἰρὰκ ἄρχισε τὸ 2003, τώρα προωθεῖται ἐκείνη τοῦ Λίβανου.

Τὸ δεύτερο σημεῖο στὴν σημερινὴ κρίση εἶναι ὅτι ἡ ὁμάδα τοῦ Ντὶκ Τσένι δὲν ἔχει μάθει τίποτα ἀπὸ τὰ ποὺ ἔχει κάνει στὸ Ἰράκ. Ὅλα δείχνουν ὅτι οἱ στρατιωτικὲς ἐπιχειρήσεις τοῦ Ἰσραὴλ εἶχαν προσχεδιάσει πολὺ καιρὸ πρίν, προφανῶς μὲ τὴ συμμετοχὴ τῆς Οὐάσιγκτον, καὶ ἐτέθησαν σὲ ἐφαρμογὴ μὲ τὴν πρώτη εὐκαιρία ποὺ παρουσιάστηκε. Βασικὸς στόχος εἶναι νὰ ξεσηκώσουν τὶς ἄλλες ἐθνικὲς καὶ θρησκευτικὲς μειονότητες ἐναντίον τῶν Λιβανέζων σιιτῶν ποὺ ἐκπροσωπεῖ ἡ Χεζμπολὰχ καὶ νὰ τὴν ἐξαναγκάσουν νὰ ἀφοπλιστεῖ. Ὅμως, ὁ ἀνελέητος βομβαρδισμὸς ὅλου του Λιβάνου ἀπὸ τὴν ἰσραηλινὴ πολεμικὴ μηχανή, ἰδίως τῆς πολιτικῆς ὑποδομῆς καὶ τῶν ἰδιωτικῶν βιομηχανιῶν τροφίμων καὶ φαρμάκων, ἔφεραν ἀκριβῶς τὰ ἀντίθετα ἀποτελέσματα . Συσπείρωσε τὶς ἀντὶ-ἀμερικανικὲς καὶ ἀντὶ-ἰσραηλινὲς δυνάμεις, ἀποδυναμώνοντας ἔτσι τὴν κυβέρνηση τοῦ πρωθυπουργοῦ Σινιόρα ποὺ εἶχαν ἀναδείξει οἱ ΗΠΑ. Ἀνέδειξε τὴν Χεζμπολὰχ ὡς τὴ μόνη στρατιωτικὴ δύναμη ἱκανὴ νὰ ἀναχαιτίσει τὴν ἰσραηλινὴ εἰσβολὴ καὶ δημιούργησε ἕναν νέο πόλο ἕλξης μουσουλμάνων τζιχαντιστῶν ποὺ λαχταροῦν νὰ πολεμήσουν ἐκείνους ποὺ ἐπιτίθενται ἐναντίον τῶν ὁμοθρήσκων τους.

Τρίτον, ἡ ἄρνηση τῆς Οὐάσιγκτον νὰ συμβάλλει στὴ ἐπιβολὴ μίας ἐκεχειρίας ὥστε νὰ δρομολογηθεῖ ἡ διπλωματικὴ λύση τοῦ προβλήματος δείχνει ὅτι οἱ ΗΠΑ δὲν ὑπολογίζουν τοὺς εὐρωπαίους σύμμαχούς τους στὴ χάραξη τῶν γεωπολιτικῶν καὶ στρατηγικῶν στόχων τους. Ὑποθάλπουν τὸν ρόλο τους στὶς διεθνὴς ἐξελίξεις καὶ ἐκθέτουν τῶν τὸ κύρος τους στὴ Μέση Ἀνατολή, μὲ μακροχρόνιες συνέπειες γιὰ τὴν Εὐρώπη στὴν διεθνῆ σκηνή.

Τέταρτον, ἡ σύμπραξη ΗΠΑ Ἰσραὴλ δείχνει ὅτι ξεκίνησαν ἤδη οἱ προετοιμασίες γιὰ τὴν ἐπίθεση κατὰ τοῦ Ἰρᾶν. Ἡ συνεχὴς ἀναφορὰ στὴν ἀνάμειξη τοῦ Ἰρᾶν στὴν ἀπαγωγὴ τοῦ ἰσραηλινοῦ στρατιώτη θυμίζει τὴν ἐπιτυχημένη ἐκστρατεία τῆς Οὐάσιγκτον νὰ συνδέσει τὸν Σαντὰμ Χουσεΐν μὲ τὶς τρομοκρατικὲς ἐπιθέσεις στὴ Νέα Ὑόρκη καὶ νὰ καλλιεργήσει ἔτσι μία συναίνεση ἐντὸς τῶν ΗΠΑ γιὰ ἐπίθεση κατὰ τοῦ Ἰράκ.

Ὅλα αὐτά, ὅμως ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὴν πορεία τῶν ἐξελίξεων. Εἶναι φανερὸ ὅτι οἱ ΗΠΑ θὰ δώσουν ἀρκετὸ χρόνο στὸ Ἰσραὴλ ὥστε νὰ ἐξουδετερώσει τὴ Χεσπολάχ. Αὐτὸ δὲν φαίνεται νὰ ἐπιτυγχάνεται μὲ ἀεροπορικὲς ἐπιθέσεις καὶ θὰ χρειαστοῦν χερσαῖες ἐπιχειρήσεις στὶς ὁποῖες οἱ Χεσμπολὰχ νὰ εἶναι ἱκανὴ ἀντίπαλος, ἰδίως ἂν ἐνισχυθεῖ ἀπὸ τζιχαντιστες ἀπὸ ἄλλα μουσουλμανικὰ κράτη.

Αὐτὸ τὸ κείμενο εἶναι γραμμένο σὲ πολυτονικό. Διαβάστε τὴ μονοτονική του ἔκδοση.