Ὁ ἐκ Λευκωσίας κίνδυνος...

Παναγιώτης Ἥφαιστος
Καθηγητὴς, Διεθνεῖς Σχέσεις καὶ Στρατηγικὲς Σπουδές, Ἕδρα Jean Monnet γιὰ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Πολιτικὴ Ὁλοκλήρωση

Ἀντίβαρο, Ἰούλιος 2006

Τὸν τελευταῖο καιρὸ συστηματικὰ καὶ σὲ πολλὰ ἔντυπα -μερικὰ στὸ ΒΗΜΑ–δημοσιεύονται κείμενα, τῶν ὁποίων οἱ συγγραφεῖς ἰσχυρίζονται, μεταξὺ ἄλλων, ὅτι ὑπάρχουν στὴν Ἀθήνα ὀργανωμένες ὁμάδες ποὺ διαθέτουν(sic) «ἀκαδημαϊκούς, διανοούμενους, ἑταιρεῖες δημοσκοπήσεων καὶ χρήματα», καὶ οἱ ὁποῖες, ὁμάδες, κατορθώνουν νὰ ποδογετοῦν τὴν ἑλληνικὴ πολιτικὴ ἡγεσία καὶ τὴν ἑλληνικὴ κοινὴ γνώμη. Ὁ σκοπὸς αὐτῶν τῶν δημοσιευμάτων δὲν εἶναι προφανῆς. Ἀποκορύφωμα αὐτῶν τῶν ἀναλύσεων εἶναι σίγουρα τὸ κείμενο τοῦ συντάκτη σας Α. Παπαχελὰ στὸ ἔγκριτο ΒΗΜΑ, 2.7.2006, σ. 14. Ἀνάλογη καὶ χαρακτηριστικὴ ἦταν ἐπίσης ἡ ἐπιφυλλίδα τοῦ κ Πρετεντέρη στὸ ΒΗΜΑ 11.6.2006. Καταρχᾶς, θὰ ἤθελα νὰ τονίσω τὸ αὐτονόητο, ὅτι δηλαδὴ τέτοιες ἰσοπεδωτικὲς καὶ ἐξ ἀντικειμένου ἀθεμελίωτες γενικεύσεις ποὺ οὐσιαστικὰ δολοφονοῦν τὸν χαρακτήρα ὁποιουδήποτε διαφωνεῖ μὲ τοὺς συντάκτες ἢ τοὺς ὁμοϊδεάτες τους, εἶναι μία ἀνεπίτρεπτη μέθοδος ποὺ δὲν συνάδει μ’ ἕνα πολιτισμένο δημόσιο διάλογο. Νομίζω ὅτι θὰ συμφωνήσετε, κύριε διευθυντά, ὅτι ἡ δυνατότητα μόνιμης πρόσβασης στὰ μέσα ἐνημέρωσης –τὰ ὁποία στὶς δημοκρατίες εἶναι δημόσιο ἀγαθὸ καὶ ὄχι προνομιακὸ μέσο προληπτικῆς δολοφονίας χαρακτήρων ἢ λογοκρισίας– δὲν μπορεῖ νὰ μετατρέπεται σὲ ἐργαλεῖο ἐξουδετέρωσης ὀρθολογιστικῶν καὶ ὀρθότερων ἀπόψεων χωρὶς τὶς ὁποῖες ἡ πολιτικὴ συζήτηση εἶναι ἐλλειμματική. Ὁ κ Παπαχελᾶς θὰ μποροῦσε νὰ ἀπαντήσει στὰ ἐπιχειρήματα ποὺ ἀκολουθοῦν γιὰ νὰ τοῦ ἀνταπαντήσω. Συνολικά, ὄπως θὰ ὑποστηρίξω πιὸ κάτω, πέραν τῶν ἀβάσιμων ἰσχυρισμῶν γιὰ τὸ «κυπριακὸ λόμπι» ἐκτιμῶ ὅτι προσβάλλει τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, τοὺς ἀγωνιστὲς τῆς ἐλευθερίας, τὴν ἱστορικὴ ἀλήθεια καὶ τὸν κοινὸ νοῦ. Εὐελπιστῶ ὅτι ὁ κ Παπαχελᾶς καλόπιστα θὰ παραδεχθεῖ τὸ ἀβάσιμο πολλῶν ἰσχυρισμῶν, κάτι τὸ ὁποῖο ἂν κάνει νομίζω ὅτι θὰ ἐκτιμηθεῖ ἀπὸ πολλούς. Ἀκολουθοῦν σύντομα σχόλια καὶ θὰ ἐπανέλθω ἂν χρειαστεῖ.

Πρῶτον, ἡ θεώρηση τοῦ κ Παπαχελᾶ γιὰ τὸν ἀγώνα τῆς ΕΟΚΑ εἶναι συμβατικὴ καὶ λανθασμένη. Ὑπεραπλουστευτικὰ γράφει ὅτι τὸ κυπριακὸ λόμπι τὴν δεκαετία τοῦ 1950 «δημιούργησε συνθῆκες μαζικῆς ὑποστήριξης τοῦ ἀγώνα τῆς ΕΟΚΑ στὴν Ἑλλάδα». Ἔτσι, ἐνοχοποιεῖ εὐθέως τὴν ἑλλαδικὴ κοινωνία γιὰ τὴν ὑποστήριξη τοῦ ἀγώνα ἐλευθερίας ἑκατοντάδων χιλιάδων ἑλλήνων κατὰ τῶν φασιστῶν ἀποικιοκρατῶν τὴν περίοδο 1955-59. Ἦταν δηλαδὴ λάθος ἡ ἀξίωση ἐλευθερίας καὶ δημοκρατίας; Διέπραξαν λάθος οἱ ἁπανταχοῦ ἕλληνες ποῦ τὸν ὑποστήριξαν; Ἡ ἀλήθεια, βεβαίως, εἶναι ὅτι ὁ ἐθνικοαπελευθερωτικὸς ἀγώνας τῶν κυπρῖων ἦταν ἕνας ἠθικὰ ἀμάχητος ἀγώνας ἐλευθερίας. Ἀποτελεῖ προσβολὴ γιὰ τὴν ἑλλαδικὴ κοινωνία καὶ τοὺς ἁπανταχοῦ ἕλληνες ὁ ἰσχυρισμὸς πὼς ἡ ἐκ μέρους τοὺς ὑποστήριξη αὐτοῦ τοῦ ἀγώνα ἦταν «λάθος» ὀφειλόμενο σὲ κάποιο λόμπι κυπρῖων (ποὺ σὲ κάθε περίπτωση καὶ αὐτοὶ ἕλληνες ἤσαν καὶ ἕλληνες εἶναι) ποὺ τοὺς μετέτρεψε σὲ … ὑπὲρ ἐλευθερίας πιόνια.

Δεύτερον, ὁ κ Παπαχελᾶς δὲν ἐκτιμᾶ ὀρθὰ τὴν ἀδυναμία τῆς Ἑλλάδας, τὸν ρόλο τῆς ἐξάρτησης καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι γιὰ τὰ μεγάλα λάθη εὐθύνεται κυρίως ἡ Ἀθήνα. Ἀντ’ αὐτοῦ ἐνοχοποιεῖ ἕνα φανταστικὸ κυπριακὸ λόμπι ποὺ συνδέει μὲ τὴν σημερινὴ ἐποχή. Χαρακτηριστικὴ περίπτωση μεγάλων λαθῶν ἢ παραλείψεων εἶναι, γιὰ παράδειγμα ἡ ἐκ μέρους τῶν Ἀθηνῶν ἀποδοχὴ τῆς τριμεροῦς τὸ 1955 γεγονὸς ποὺ ὄπως ἀναφέρει ὁ ἴδιος ὁ Μακμίλλαν ἄφησε κατάπληκτούς τους Ἄγγλους. Ἡ παντελὴς διπλωματικὴ ἀδυναμία τῆς μητρόπολης νὰ θερίσει τοὺς καρποὺς τοῦ ἡρωικοῦ ἀγώνα ἐλευθερίας ὅταν ἡ κυπριακὴ πολιτικὴ ἡγεσία ἦταν ἐξόριστη, ἐξάλλου, ὁδήγησε στὴν συμφωνία τῆς Ζυρίχης. Ἂν καὶ στρατηγικὸς δρῶν στὴν σχέση Ἀθήνας-Λευκωσίας, ἡ Ἀθήνα οὔτε πέτυχε καλύτερη συμφωνία οὔτε ἀρνήθηκε νὰ τὴν ὑπογράψει. Ἡ Ζυρίχη, ἐξ ἀντικειμένου, ἦταν καταστροφική. Ἐνσαρκώνει τὴν πιὸ ἐκλεπτυσμένη ἐκδοχὴ τῆς βρετανικῆς στρατηγικῆς «διαίρει καὶ βασίλευε» καὶ τὴν πιὸ ἔξυπνη μεταποικιακὴ ρύθμιση ποὺ διαιωνίζει νεοποικιακὰ ἐρείσματα ὄπως οἱ στρατιωτικὲς βάσεις καὶ οἱ βρετανικὲς ἐνέργειες κατὰ τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας καὶ ἄλλων κρατῶν τῆς περιοχῆς. Ἀντὶ λοιπὸν νὰ ἐπικριθεῖ ἡ ἐν γένει ἑλλαδικὴ ἀδυναμία οἰκοδόμησης ὀρθολογιστικῶν καὶ ἀποτελεσματικῶν διπλωματικῶν ἐπιλογῶν, ὁ συντάκτης σας ἐπικρίνει τὸν Μακάριο ὦς ἀνακόλουθο γιατί μετὰ ἀπὸ μία συνομιλία στὸ πόδι μὲ τὸν Καραμανλὴ ἄλλαξε ἄποψη τὴν ἑπομένη.

Τρίτον, ὁ συντάκτης σας μὲ ἅλματα συλλογισμῶν καὶ ἀνακριβῶν ἐπιχειρημάτων κόβει, ράβει καὶ χαρακτηρίζει. Γιὰ παράδειγμα, εὐθύγραμμα καὶ ἰσοπεδωτικὰ ταυτίζει τοὺς Παπαδόπουλο καὶ Γεωρκάτζη (δυὸ ἐξ ἀντικειμένου διαφορετικὲς ἱστορικὲς προσωπικότητες, ἐκτὸς καὶ ἂν ἡ ταύτιση εἶναι ἐξ …ἀγχιστείας, μίας καὶ ὁ δεύτερος παντρεύτηκε τὴν σύζυγο τοῦ πρώτου ὅταν δολοφονήθηκε). Ἀκόμη, ἐπικρίνει δριμύτατα τὸν νεαρὸ τότε Τάσσο Παπαδόπουλο (συνοδεύοντας τὶς κρίσεις μὲ χαρακτηρισμοὺς ὄπως «συνωμοτικός» καὶ «κρυψίνους» μὲ συνειρμοὺς στὶς σημερινὲς πολιτικὲς συνθῆκες) γιατί ἐπέδειξε εὐθυκρισία καὶ ὀρθολογισμὸ μὲ τὴν τοποθέτησή του κατὰ τῆς Ζυρίχης. Γιατί ὅμως «κρυψίνους» ἢ «συνωμοτικός» μίας καὶ ἡ αὐτὴ ἡ τιμητικὴ γιὰ τὸν Τάσσο δὲν εἶναι μυστικὴ ἀλλὰ πασίγνωστη!

Τέταρτον, ὁ συντάκτης σας ἢ δὲν γνωρίζει τὴν κυπριακὴ πραγματικότητα ἢ γιὰ κάποιο λόγο τὴν παρουσιάζει στρεβλᾶ. Ἄλλο ἡ ἱστορικὴ ἀνεκδοτολογία καὶ ἄλλο ἡ διυποκειμενικὴ ἱστορικὴ ἀλήθεια. Ὁ συντάκτης λοιπὸν φαίνεται νὰ μὴν ἔχει ἐπίγνωση τοῦ γεγονότος ὅτι οἱ ἀγωνιστὲς τῆς ΕΟΚΑ δὲν ἦταν τυχάρπαστοι ἢ ἀλῆτες. Ὅταν στὴν συνέχεια μερικοὶ ἀπὸ αὐτοὺς ἔγιναν πολιτικοὶ ἡγέτες μπορεῖ νὰ διέπραξαν ἀνθρώπινα λάθη ἀλλὰ δὲν μπορεῖ κάποιος νὰ γενικεύει ἀβάσιμα καὶ νὰ μειώνει ἄδικα τοὺς συντρόφους τῶν Αὐξεντίου, Μάτση, Παλληκαρίδη καὶ ἄλλων ποὺ θυσιάστηκαν τραγουδώντας ὕμνους ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς Ἑλλάδας. Ἃς μὴν τὸ ξεχνᾶμε αὐτοὶ εἶναι καὶ ἡ τελευταία ἐκδοχὴ ἑλλήνων ἡρώων τῆς ἐλευθερίας (Ὁ «Τάσσος» εἶναι ἕνας ἐξ αὐτῶν καὶ γι’ αὐτὸ ἴσως μπόρεσε νὰ πεῖ τὸ μεγάλο «ΟΧΙ»). Γιὰ παράδειγμα, ἀποτελεῖ διαστρέβλωση τῆς ἱστορικῆς ἀλήθειας ἡ ἰσοπεδωτικὴ ταύτιση τῶν ἐπιφυλάξεων πολλῶν κυπρῖων γιὰ τὴν ἑλληνικὴ διπλωματία λόγω ἀδυναμίας τῶν Ἀθηνῶν (διαμάχες 1960-66 καὶ δικτατορία 1967-74) μὲ κάποια φανταστικὴ μεγάλη «πολιτικὴ κάστα» κυπρῖων ἡγετῶν ποὺ δῆθεν προτιμοῦσαν ἀνεξάρτητο κυπριακὸ κράτος ἀντὶ ἕνωσης. Εἶναι ἕνα πράγμα οἱ προαναφερθεῖσες δικαιολογημένες ἐπιφυλάξεις λόγω προβλημάτων τῆς Ἑλλάδας καὶ ἄλλο ἡ ὀλιγομελὴς ὁμάδα τῶν «νεοκυπρίων» τὰ μέλη τῆς ὁποίας ὑποστήριζαν δημιουργία «κυπριακῆς συνείδησης» καὶ πολιτισμική-πολιτικὴ ἀποστασιοποίηση ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα. Γιὰ λόγους ἱστορικῆς ἀληθείας, εἶναι ἀναγκαῖο νὰ μάθουν ὅσοι ἀπὸ τοὺς ἀναγνῶστες σας δὲν τὸ γνωρίζουν, ἀφενός, ὅτι παρὰ τὶς προσπάθειες δεκαετιῶν τῶν βρετανῶν νὰ καλλιεργήσουν «κυπριακὴ συνείδηση» ἡ ὁμάδα αὐτὴ παρέμεινε ὀλιγομελὴς καὶ ἀσήμαντη (30-40 ἄτομα), καὶ ἀφετέρου, ὅτι οἱ πιὸ κραυγαλέοι «νεοκύπριοι» εἶναι ἑλλαδίτες ποὺ ὄλως περιέργως συχνὰ σπεύδουν ἀσμένως νὰ στηρίξουν μὲ φανατισμὸ τὶς ξένες προσπάθειες συνειδησιακῆς ἀποδυνάμωσης τῶν κυπρῖων (ἂν ὑπάρχει ἀμφιβολία δὲν ἔχετε παρὰ νὰ μοῦ προσφέρετε 1-2 σελίδες στὸ ἔγκριτο ἔντυπό σας γιὰ νὰ θεμελιώσω αὐτὸ τὸν ἰσχυρισμὸ μὲ πλῆθος παραπομπῶν καὶ παραθεμάτων).

Πέμπτον, ὁ συντάκτης σας δὲν ἀκριβολογεῖ ὅσον ἀφορᾶ τὸ σχέδιο Ἄτσεσον. Εἶναι κοινῶς γνωστὸ σὲ κάθε πληροφορημένο καὶ καλόπιστο παρατηρητή, ὅτι ἡ ἄρνηση τοῦ Μακαρίου ἔσωσε τοὺς ἕλληνες ἀπὸ διχοτόμηση καὶ στρατηγικὴ κατάληψη τῆς Κύπρου ἀπὸ τὴν Τουρκία τὴν δεκαετία τοῦ 1960 (τὸ ὅτι αὐτὸ συντελέστηκε ἀργότερα λόγω λαθῶν τῶν στρατοκρατῶν τῆς Ἀθήνας, δὲν ἀποτελεῖ ἐπιχείρημα ὑπὲρ τῆς διάπραξής του ἐνωρίτερα). Καὶ πάλιν, ὅσον ἀφορᾶ αὐτὰ τὰ ζητήματα γιὰ τὰ ὁποία εἶναι πρὸς τὸ δημόσιο συμφέρον νὰ καταγραφεῖ ἡ ἱστορικὴ ἀλήθεια, δὲν ἔχετε παρὰ νὰ προσφέρετε χῶρο στὴν ἔγκριτη ἐφημερίδα σας σὲ πιὸ εἰδικοὺς ἀπὸ τὸν κ Παπαχελὰ γιὰ νὰ καταγράψουν τὰ πραγματικὰ γεγονότα. Σὲ κάθε περίπτωση, ὁ συντάκτης σας δὲν κάνει τίποτα περισσότερο ἀπὸ τὸ νὰ ὑπογράφει τὸ γνωστὸ λανθασμένο δόγμα τῶν «χαμένων εὐκαιριῶν» ποὺ αὐτοαναφορικᾶ ἀναμασοῦν κάποιοι συνταξιοῦχοι διπλωμάτες καὶ μερικοὶ πανεπιστημιακοί: Κάθε φορὰ ποὺ λόγω ἀδυναμίας δὲν μπορούσαμε νὰ ἐπιτύχουμε κάποιο ἐπιδιωκόμενο ὀρθὸ καὶ ὀρθολογιστικὸ σκοπό, ἐπειδὴ λόγω ἀδυναμίας ἢ λαθῶν διολισθαίναμε σὲ χειρότερη θέση βάφτιζαν τὴν ἀπόρριψη τοῦ χείριστου ὦς «χαμένη εὐκαιρία». Ἔτσι, δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι πολλοὶ ἐκτέθηκαν ἀνεπανόρθωτα ὅταν ὑποστήριξαν τὴν ἀκαταμάχητη θέση πὼς τὸ σχέδιο Ἀναν ἦταν … «χαμένη εὐκαιρία». Δηλαδή, μετὰ τὴν ἔνταξη τῆς Κύπρου στὴν ΕΕ, τὴν καταλληλότερη καὶ εὐνοϊκότερη ἱστορικὴ στιγμὴ γιὰ βιώσιμη καὶ συμφέρουσα γιὰ ὅλους τους ἐμπλεκόμενους λύση, ἀντὶ νὰ διεκδικήσουμε βιώσιμη λύση μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς διεθνοῦς καὶ εὐρωπαϊκῆς νομιμότητας, κάποιοι ἀσμένως συνηγόρησαν ὑπὲρ μίας ὕπουλης καὶ θανατηφόρας πρότασης ποὺ καταργοῦσε τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία, κατέστελλε παντοτινὰ τὴν κυπριακὴ λαϊκὴ κυριαρχία, κατέστελλε παντοτινὰ τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα ὅλων τῶν κυπρῖων, θεσμοθετοῦσε τὰ ἐγκλήματα πολέμου, διατηροῦσε νεοαποικιακὲς βάσεις, παραβίαζε συλλήβδην τὸν νομικὸ καὶ πολιτικὸ πολιτισμὸ τῆς ΕΕ, διαιώνιζε ἀποικιακοῦ χαρακτήρα ἐγγυήσεις καὶ ἔσπερνε θεριὰ μελλοντικῶν συγκρούσεων Ἑλλάδας-Τουρκίας. Τὸ ἂν κάποιοι πίστεψαν ὅτι αὐτὸ ἦταν … «χαμένη εὐκαιρία» δὲν εἶναι ἀργὰ γιὰ mea culpa. Δὲν κατανοοῦμε, πάντως, γιατί ἐπικρίνουν τὸν «Τάσσο» ἀντὶ νὰ τὸν θαυμάζουν γιατί ἔσωσε ὅλους τους ἐμπλεκόμενους –ἀκόμη καὶ τὴν Τουρκία– ἀπὸ ἕνα γεωπολιτικὸ γόρδιο δεσμὸ ποὺ θὰ παγίδευε ὅλους τὶς ἑπόμενες δεκαετίες. Δὲν κατανοοῦμε ἐπίσης τὰ δυὸ μέτρα καὶ τὰ δυὸ σταθμά: Ἕνας ἀπὸ τοὺς σημαντικότερους ἕλληνες ἐπιχειρηματίες κυπριακῆς καταγωγῆς ἔκανε πανίσχυρο τὸ γνωστὸ «ἵδρυμα» τοῦ ὁποίου ὁ κ Παπαχελᾶς εἶναι μέλος, μὲ τὸ νὰ δώσει ἄφθονους πόρους καὶ κτίρια γιὰ νὰ κράζουν τὰ μέλη τοῦ πανελληνίως καὶ διεθνῶς ὑπὲρ τοῦ σχεδίου Ἀναν. Ἀντίθετα, τὴν ἐπιστημονικὰ ἀκλόνητη ἔκθεση ἐμπειρογνωμόνων γιὰ μία «εὐρωπαϊκὴ λύση τοῦ κυπριακοῦ» κανεὶς δὲν τὴν ἐνίσχυσε. Τὴν γράψαμε μὲ προσωπικὲς προσφορὲς μικρῶν ποσῶν τῶν μελῶν τῆς διαφανοῦς «Πανελλήνιας Ἐπιτροπῆς γιὰ μία εὐρωπαϊκὴ λύση τοῦ κυπριακοῦ».

Ἕκτον, ἡ ἐπίθεση κατὰ τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου ἐκ μέρους τοῦ συντάκτη σας, γιὰ ἀκόμη ἕνα λόγο τὸν ἐκθέτει ἀνεπανόρθωτα. Ὄχι γιατί ὁ ΑΠ δὲν ἔκανε λάθη. Ἔκανε πολλὰ λάθη. Ὅμως, εἶναι ἐπιεικῶς ἀπαράδεκτος ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο αὐτὸς ὁ ἐπὶ μακρὸν πολιτικὸς ἡγέτης (καὶ γιὰ πολλοὺς πολὺ μεγάλος ἡγέτης), παρουσιάζεται ὦς περίπου πολιτικὸς τυχοδιώκτης ποὺ βρῆκε τὸ κυπριακὸ ὦς εὐκαιρία «γιὰ νὰ ταυτιστεῖ ρητορικά» καὶ νὰ «ἀποτινάξει τὴν ρετσινιὰ τοῦ ἀμερικανόφιλου». Ἔλεος … Πῶς τέλος πάντων θεμελιώνεται αὐτὴ ἡ βαρύτατη κατηγορία; Τί λέει γι’ αὐτὸ ἡ παράταξή του; Τί λέει γι’ αὐτὸ ὁ ἀρχηγὸς τῆς σημερινῆς ἀξιωματικῆς ἀντιπολίτευσης; Κυριολεκτικά, ὁ ἀναγνώστης μένει ἄφωνος ὅταν διαβάζει ὅτι ὁ ΑΠ ἦταν ἕνας εὔπλαστος καὶ ἀδύναμος ἡγέτης τὸν ὁποῖο τὸ ἀόρατο καὶ πανίσχυρο κυπριακὸ λόμπι –σημειώνω: φανταστικὸ λόμπι τὸ ὁποῖο ὁ συντάκτης σας μὲ ἅλματα συλλογισμῶν συνδέει μὲ σημερινὲς «ἐπιθέσεις» κατὰ τοῦ κ Μητσοτάκη καὶ ἄλλα πολιτικὰ πρόσωπα ποὺ κάνουν «φερέλπιδες πολιτικὲς καριέρες», τὰ ὁποία ὁ κ Πρετεντέρης στὸ προαναφερθὲν ἄρθρο τοῦ κατονόμασε ὦς τὴν «Ντόρα»– τὸν κατανάγκασε νὰ πεῖ στὴν Βουλὴ mea culpa. Πολλοὶ θὰ συμφωνήσουν ἂν ἰσχυριστῶ ὅτι ἡ κατὰ τὰ ἄλλα συμπαθὴς νέα ὑπουργὸς ἐξωτερικῶν, δὲν χρειάζεται ἐχθροὺς ὅταν ἔχει τέτοιους συμμάχους στὰ μέσα ἐνημέρωσης.

Ἕβδομον, τὰ τελευταία δυὸ χρόνια ἔρχονται στὴν δημοσιότητα ὁλοένα καὶ περισσότερα τεκμηριωμένα στοιχεῖα ποὺ θεμελιώνουν ἀπαράδεκτες ἀδιαφανεῖς χρηματοδοτήσεις ποὺ προέρχονται, μεταξὺ ἄλλων, ἀπὸ «ὑπηρεσίες» τῶν ΗΠΑ, ἀπὸ μυστήριους ΜΚΟ καὶ ἀπὸ διεθνικοὺς δρῶντες ὄπως ὁ κερδοσκόπος Σόρος. Γιὰ τὸ θέμα ἔκαναν συγκλονιστικὲς καὶ θεμελιωμένες ἀποκαλύψεις πολλὰ ἔντυπα (Ἔθνος, Πρῶτο Θέμα, Παρόν, Ἄρδην καὶ ὅλες σχεδὸν οἱ κυπριακὲς ἐφημερίδες). Στὴν Κύπρο ἔγιναν καὶ ἐπίσημες δηλώσεις ποὺ τὶς χαρακτήρισαν παράνομες. Ἂν καὶ ὄλως περιέργως πολλὰ ἄλλα ἔντυπα «καταδίκασαν αὐτὸ τὸ μέγα θέμα σὲ σιωπή», εἶναι ἀναπόφευκτο ἀργὰ ἢ γρήγορα νὰ πάρει τὶς πολιτικὲς (καὶ ἴσως νομικές) διαστάσεις ποὺ ἁρμόζει σ’ ἕνα σοβαρὸ πολιτικὸ σύστημα. Ἀντὶ λοιπὸν ἕνας ἔγκριτος δημοσιογράφος, γνωστὸς γιὰ τὰ ρεπορτάζ του καὶ τὶς ὑπερατλαντικὲς πληροφορίες ποὺ συχνὰ διαθέτει, νὰ μᾶς πληροφορήσει γι’ αὐτὸ τὸ μέγα ζήτημα, ὄλως περιέργως ἰσχυρίζεται ἀβάσιμα ὅτι ἀδίκως οἱ ὑποστηρικτὲς τοῦ σχεδίου Ἀναν «μπῆκαν στὸ στόχαστρο μὲ διάφορα ὑπονοούμενα». Ἀσφαλῶς κανεὶς δὲν ἐνοχοποιεῖ ὅσους δὲν γνώριζαν ἢ παρασύρθηκαν ὑποστηρίζοντας τὸ σχέδιο Ἀναν. Ὅμως, ὅσοι πῆραν ἄνομα, καταχρηστικὰ καὶ ἐνδεχομένως παράνομα λεφτά, νὰ μὴν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι θὰ ἐλέγχονται στὸ διηνεκές.

Τέλος ἀλλὰ ὄχι τὸ τελευταῖο ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἀναφερθεῖ, ὁ συντάκτης σας στὴν ἀκροτελεύτια παράγραφο κουβαλάει νερὸ στὸν μύλο τῆς πιὸ ἐπικίνδυνης πολιτικῆς τάσης ποὺ τοὺς τελευταίους μῆνες ἐκκολάπτεται στὴν Ἀθήνα. Τὴν θέση δηλαδὴ γιὰ ἀποστασιοποίηση Ἑλλάδας-Κύπρου γιατί δῆθεν «ὑπάρχουν διαφορετικὰ συμφέροντα» καὶ γιατί δῆθεν ἦλθε ἡ ὥρα «νὰ χειραφετηθεῖ ἡ Λευκωσία». Ὅσοι γνωρίζουν τί συμβαίνει στὴν ἀθηναϊκὴ διπλωματικὴ καὶ πολιτικὴ Ἱερουσαλὴμ ξέρουν ποιὰ ὀλιγάριθμα ἄτομα ἀναμασοῦν καὶ ποιὸ γνωστὸ «ἵδρυμα» ἀναπαράγει ἐργολαβικὰ τέτοιες θέσεις. Κάθε σοβαρὸς καὶ ὑπεύθυνα σκεπτόμενος πολίτης ἐλπίζει ἡ πολιτικὴ ἡγεσία νὰ μὴν παγιδευτεῖ σὲ τόσο θεμελιακὰ λανθασμένες καὶ ἐπικίνδυνες ἀπόψεις. Μία πολιτικὰ ὑπεύθυνη καὶ ὀρθολογιστικὴ θέση εἶναι ἡ ἑξῆς: 1) Εἶναι πρὸς τὸ συμφέρον ὅλων τῶν ἐμπλεκομένων καὶ κυρίως τῆς Ἀθήνας καὶ τῆς Λευκωσίας νὰ διασφαλιστεῖ ἡ στενὴ συνεργασία Κύπρου-Ἑλλάδας ὦς κόρη ὀφθαλμοῦ. 2. Ἡ Ἑλλάδα δεσμεύεται μὲ τὴν Κύπρο νομικά, ἠθικὰ καὶ πολιτικά. Εἶναι πολιτικὰ ἀνεύθυνο νὰ λέγεται ὁτιδήποτε ἀντίθετο. Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ποικιλότροπα δεσμευμένη νὰ στηρίξει τὴν Κύπρο στὸν ἀγώνα ἐπιβίωσης. 3. Στὸν ἀγώνα αὐτὸ ἡ Ἀθήνα ἔχει τὸ «στρατηγικὸ πρόσταγμα» μίας καὶ θὰ ἔχει καὶ τὸ πρῶτο λόγο ἂν ὢ μὴ γένοιτο φθάναμε στὰ πρόθυρα μεγάλης στρατιωτικῆς κρίσης. Ὅμως, αὐτὸ τὸ «πρόσταγμα» δὲν σημαίνει δικαίωμα τῆς Ἀθήνας νὰ διατάξει τὴν Λευκωσία νὰ αὐτοκτονήσει ἡ Κύπρος ὄπως ἔγινε μὲ τὸ σχέδιο Ἀναν». Ὑπάρχουν ὅρια ἐπίσης ἐὰν ἡ Ἀθήνα υἱοθετεῖ ὄχι μία ὀρθολογιστικὴ στρατηγικὴ ἀλλὰ μία ἄκρατη κατευναστικὴ στρατηγικὴ ποὺ ἀναπόδραστα ὁδηγεῖ εἴτε σὲ πόλεμο εἴτε σὲ στρατηγικὴ ὑποχώρηση ἄνευ πολέμου. Κάθε καλὸς διεθνολόγος γνωρίζει ὅτι ἡ πολιτικὴ κατευνασμοῦ ἀναθεωρητικῶν ἀπειλῶν ὁδηγεῖ πάντοτε! σὲ τέτοιες καταστροφές. Κάθε ὀξύνους πολιτικός, ἐπίσης, ἀντιλαμβάνεται ὅτι ἡ ἑπόμενη στρατηγικὴ ὑποχώρηση ἢ ὁ ἑπόμενος πόλεμος, ἐὰν παρὰ τὶς εὐχές μας περὶ τοῦ ἀντιθέτου λάβει χώρα, μᾶλλον δὲν θὰ εἶναι στὴν Κύπρο ἀλλὰ ἀνατολικὰ στὸ Αἰγαῖο καί/ἢ Βόρεια, στὴν Θράκη.

Εὐχαριστῶ γιὰ τὴν φιλοξενία καὶ θὰ μποροῦσα ἂν χρειαστεῖ νὰ ἐπανέλθω.
Μὲ ἐκτίμηση

Παναγιώτης Ἥφαιστος
Καθηγητὴς Διεθνῶν-Στρατηγικῶν σπουδῶν
Πάντειον Πανεπιστήμιο, www.ifestos.edu.gr

Ἀναρτημένο στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση http://www.ifestos.edu.gr/40.htm

Αὐτὸ τὸ κείμενο εἶναι γραμμένο σὲ πολυτονικό. Διαβάστε τὴ μονοτονική του ἔκδοση.