Ὁ ἐξουδετερωμένος ἄνθρωπος εἶναι χωρὶς ὕφος.
Γ. Σεφέρης, Ἑλληνικὴ Γλῶσσα
Ἡ Ἑλλάδα πρὶν ἐγκαθιδρύσει τοὺς νεωστὶ Εὐρω-έλληνες, μυήθηκε πρόσφατα στὴν τηλεοπτικὴ λογόρροια. Ἐλάχιστοι θορυβήθηκαν, οἱ περισσότεροι ὑπέκυψαν στοὺς, προσωρινὰ δύο, διαύλους ἀπορροῆς τοῦ γλωσσικοῦ μας ὕφους. (Γιὰ τὴν ἀπορροὴ τοῦ ἤθους θὰ ἔπρεπε νὰ μελετήσουμε ξεχωριστά). Σημεῖα ἄλλωστε τῶν καιρῶν: ἡ τέως τηλαυγῆς Ἑλλὰς καταντᾶ τηλεοπτική
Πολλοὶ βέβαια ἔχουν ἐπισημάνει τὴ σημερινὴ ἀθλιότητα τῆς ἑλληνικῆς τηλεόρασης. Εἶναι γνωστό, εἶναι κακή, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν εἶναι τὸ κακό. Τὸ χειρότερο ἀπὸ τὸ κακὸ εἶναι ὅτι ὁ συγκεντρωτικὸς τοῦτος Κύκλωπας ποὺ μᾶς κοιτάει στὰ βάθη τῶν ματιῶν μας καὶ τεντώνει τ αὐτιά μας, ἰσοπεδώνει συγκεντρωτικὰ τὴν πολυποίκιλη, παιχνιδιάρικη, πολύβουη πανσπερμία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας.
Τὰ ἰδιώματά μας ἐξευτελίζονται καὶ χωνεύονται σ αὐτὸ τὸ ἠχεῖο τῶν ἀναπτυξιακῶν βορβορυγμῶν, οἱ λαλιὲς τῶν Ἑλλήνων ἐξοστρακίζονται μὲ τὰ ἀποστειρωμένα μελίσματα τῶν τηλεπαρουσιαστριῶν καὶ ἡ γλώσσα μας ὀνειδίζεται ἀπὸ τοὺς ἐξελληνισμένους ἀγγλισμοὺς τῆς τεχνοκρατικῆς μας δυσλεξίας: Ἑλλάς, Ἑλλήνων κεκρακτῶν
Ἡ γλώσσα μας σήμερα πάσχει ἀπὸ τὴν τηλεόρασή της. Αὔριο ἡ γλώσσα μας κινδυνεύει νὰ πεθάνει ἀπὸ παροξυσμὸ τῆς τηλεοπτικῆς της γλώσσας.
Γι αὐτὸ εἶναι λίγο νὰ ζητοῦμε βελτίωση τῶν τηλεοπτικῶν ἑλληνικῶν. Μερικοὶ κομισάριοι τῆς γλωσσικῆς ὀρθοδοξίας μποροῦν νὰ βελτιώσουν τὴ σύνταξη καὶ τὸ λεκτικὸ τῶν εἰδήσεων - ἀνακοινωθέντων ἢ γενικὰ τῶν προετοιμασμένων ἐκπομπῶν. Δὲν θὰ ἀλλάξουν ὅμως αὐτὸ τὸ μὴ ὕφος, αὐτὴ τὴν κενόσπουδη γλωσσικὴ ἀμορφία, ποὺ ταλανίζει τὴν προφορικὴ ἔκφραση. Οἱ Ἕλληνες καὶ πρῶτοι οἱ σπουδαγμένοι παθαίνουν πλήρη γλωσσικὴ ἀγκύλωση μέσα σ αὐτὸ τὸ κύμβαλο καὶ ἀλαλάζουν ἐν χορῷ τὴ γλωσσικὴ τους ἀκηδία.
Ὅσοι ἀγαποῦν τὴ γλώσσα μας, πρέπει να ξέρουν ὅτι τὰ 90% τῶν Ἑλλήνων χρησιμοποιοῦν μόνο τὸν προφορικὸ λόγο μετὰ τὸ πέρας τῶν ἐγκυκλίων σπουδῶν τους κι ὅτι αὐτοὶ ἀκριβῶς ἐπηρεάζονται ἀκόμη πιὸ πολὺ ἀπὸ τὴν τηλεόραση, ἡ ὁποία τοὺς καταδικάζει σὲ καθημερινὴ παρατεταμένη σιωπή.
Δύο πρέπει νὰ εἶναι τὰ ἄμεσα αἰτήματα τῶν Ἑλλήνων ὡς πρὸς τὴν τηλεοπτικὴ ἀφασία, ποὺ τοὺς ἐπιβάλλεται:
α) Ἡ τηλεόραση πρέπει νὰ μιλήσει καὶ νὰ δείξει τὰ ἑλληνικὰ ἰδιώματα. Οἱ περιφεριακοὶ σταθμοὶ νὰ μιλοῦνε στὴ λαλιὰ τῆς περιοχῆς καὶ μὲ τοὺς ἰδιωματισμοὺς ποὺ τονίζουν τὸ γλωσσικὸ ἰδιοσυγκρασιακὸ ὕφος κάθε ἑλληνικοῦ τόπου.
β) Ἡ τηλεόραση πρέπει νὰ σιωπήσει τουλάχιστον μιὰ φορὰ τὴν ἑβδομάδα. Ἐπιβάλλει τὴ σιωπή της καὶ ἰσοπεδώνει τὴ γλωσσικὴ δημιουργικότητα τῶν Ἑλλήνων μὲ τὴ συρρικνωτικὴ πειθαρχημένη διαβίωση ποὺ ἐπιβάλλει στὴ γλώσσα τους.
Ὑποχρεώνοντας σὲ σιγὴ τὴν τηλεόραση, οἱ Ἕλληνες, ἐκείνη τὴ μοναδικὴ μέρα, ξανακερδίζουν τὴ χρήση καὶ τὴν κτήση τῆς γλώσσας τους, ἐμπλουτίζονται ἀπὸ τὸν ἐμπλουτισμό της, διαμορφώνουν τὸ ἐλεύθερο ὕφος ποὺ ἐκκρίνει τὸ ἐλεύθερο ἦθος. Ἐξουδετερώνουν τὴν τηλεοπτικὴ δυσλεξία ποὺ ἐξαχρειώνει τὸ ὕφος τους. Καὶ χωρὶς ὕφος οἱ Ἕλληνες εἶναι ἐξουδετερωμένοι ἄνθρωποι, μάζα δύσμορφη, πλῆθος πολιτιστικὰ ἐξουθενωμένο.
Καὶ ὁ ἰμπεριαλισμὸς τῆς ἀμερικανικῆς;
Ὅπου ξοδεύουνε πολὺ καιρὸ γιὰ νὰ πεθάνουν
Γ. Σεφέρης, Ἔγκωμη
Παρ ὅλους τοὺς εὐσεβεὶς πόθους καὶ τὶς νομιμοποιημένες πιὰ ἀλλεργίες μας, πρέπει νὰ σφίξουμε τὶς καρδιές μας καὶ ν ἀνοίξουμε τὰ μάτια μας: ἡ ἀλήθεια, δυστυχῶς, εἶναι χαιρέκακα δυσλεκτική, δηλαδὴ ἡ γλώσσα τοῦ ἰμπεριαλισμοῦ εἶναι καὶ ἡ γλώσσα τῆς πρωτοπορίας σ ὅλους, χωρὶς ἐξαίρεση, τοὺς τομεῖς τῆς ἐπιστήμης, τῆς τεχνολογίας καὶ τῆς σκέψης. Οἱ Εὐρωπαῖοι ἁπλῶς συνοδοιποροῦν σ ὁρισμένους καὶ οἱ Σοβιετικοὶ βραδυποροῦν σχεδὸν σὲ ὅλους.
Ἔτσι, γιὰ μεγάλο προβλεπτὸ διάστημα ἀκόμη, κανεὶς σὲ κανένα χῶρο τοῦ ἐπιστητοῦ δὲν μπορεῖ νὰ ἀποφύγει τὴν προσφυγὴ στὰ ἀμερικάνικα. Ξοδεύουνε πολὺ καιρὸ γιὰ νὰ πεθαίνουν οἱ ἰμπεριαλιστικὲς σχέσεις ὅταν βασίζονται στὴν ταυτόχρονη οἰκειοποίηση καὶ προαγωγὴ τῆς σκέψης καὶ τῆς δράσης. Παραγνώριση αὐτῆς τῆς ἀλήθειας συνιστᾶ πολιτικὸ παλιμπαιδισμὸ ἀνάξιο προοδευτικῶν ἀνθρώπων.
Ποιά, τότε, πρέπει νὰ εἶναι ἡ γλωσσικὴ πολιτικὴ τῆς Ἑλλάδας ἀπέναντι στὴ γλώσσα τοῦ ἰμπεριαλισμοῦ;
Ἡ ἀπάντηση εἶναι ἁπλὴ καὶ βρίσκεται στὸ συντονισμὸ τῆς Ἑλλάδας μὲ τοὺς ἄλλους μικροὺς τῆς ΕΟΚ. Καὶ στὸ γλωσσικὸ, ὅλοι οἱ ἑταῖροι εἶναι μικροὶ μπροστὰ στὰ ἀμερικάνικα. Ἡ πολλαπλὴ ἀλληλεξάρτηση τῶν μικρῶν γλωσσῶν εἶναι ἡ μόνη ἐγγύηση γιὰ τὴν ἐπιβίωση καὶ τὴν προαγωγή τους. Ὅσο γιὰ τὰ ἀμερικάνικα, ἡ Ἑλλάδα πρέπει ἁπλῶς νὰ περιορισθεῖ σὲ μιὰ ἐκπαιδευτικὴ ἀποχή. Ὅλοι οἱ πραγματικὰ ἐνδιαφερόμενοι θὰ βρίσκουν τὸν τρόπο μέσα σ ἕνα πλαίσιο κοινωνικῆς πολιτικῆς (ἰνστιτοῦτα ἐπιμορφώσεως κ.λπ.) νὰ καλύπτουν τὶς ἀνάγκες τους γιὰ «ἀπαραίτητα» ἀμερικάνικα, σὰν δεύτερη ξένη γλώσσα. Ἡ πρώτη ὅμως ξένη γλώσσα, μὴ ἀμερικάνικη, πρέπει νὰ εἶναι, γιὰ τὴ γλωσσική μας πολιτική, μιὰ γλώσσα πολιτισμοῦ κι ὄχι συναλλαγῆς. Πρέπει νὰ διδάσκεται βαθιὰ καὶ νὰ ἀγαπιέται ἀπὸ τὸν χρήστη της, ὥστε ὁ ἐμπλουτισμός του νὰ εἶναι ταυτόχρονα καὶ ἡ στήριξη τῆς γλώσσας αὐτῆς μέσα στὴν εὐρωπαϊκὴ πανσπερμία. Βοήθα, νὰ σὲ βοηθῶ, εἶναι ἡ μόνη προοπτικὴ σωτηρία καὶ βρίσκεται στὴν ἑνωμένη Εὐρώπη τῶν μικρῶν. Ὅποιος συλλογᾶται στὴ γλώσσα του, συλλογᾶται ἐλεύθερα. Τὸ εὖ λέγειν, ποὺ διαμορφώνει ἐλεύθερο ἦθος, μόνο μέσα στὴ γλώσσα τῆς ψυχῆς μας ὑπάρχει ἀνόθευτο.
Καὶ πράττειν ἆ δεῖ, σήμερα γιὰ τὴν Ἑλλάδα, γιὰ τὴν σωτηρία τῆς γλώσσας της, δηλαδὴ τῆς ψυχής της, σημαίνει κοινὴ σύμπλευση μὲ τοὺς ἄλλους Εὐρωπαίους γιὰ μιὰ γλωσσικὴ ἀμοιβαιότητα καὶ ψυχικὴ πολυμορφία. Ἡ ἑνωμένη πολύγλωσση Εὐρώπη εἶναι τὸ τελευταῖο ὀχυρὸ τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητας. Ἔξω, ἐλλοχεύουν δεινόσαυροι, γενίτσαροι
Ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Κ. Ζουράρι «Μισγάγκεια ἀπερινόητη» ποὺ κυκλοφορεῖ ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις «Ἀρμός».
Ὁ Κ. Ζουράρις μίλησε χθὲς (Σ.Σ. 2-12-2007) σὲ ἐκδήλωση τοῦ Ὀργανισμοῦ Διεθνοποίησης τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας μὲ θέμα «Ἡ διαχρονικότητα καὶ ἡ παγκοσμιοποίηση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας» στὸ ξενοδοχεῖο HYATT.
